NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze politieke redactie
DEN HAAG, 9 OKT. 'Nodeloos kwetsend', 'in strijd met de goede smaak', 'aanstootgevend' - de Reclame Code Commissie berispt regelmatig reclamemakers, maar hoe afdoende zijn die berispingen? Dat was een steeds terugkerende vraag gisteren tijdens overleg tussen minister Sorgdrager (Justitie) en de Tweede Kamer over krenkende reclame. De vraag werd niet eensluidend beantwoord.

,,Het is voor veel adverteerders uitermate vervelend om aan de schandpaal te worden genageld'', meende VVD-Kamerlid Vos. Dat vond zijn RPF-collega Rouvoet 'naïef'. Na de verspreiding van een filmposter met een gekruisigde man tegen een bikinibroekje, in april, had Rouvoet de distributeur gebeld om te vragen of dat nou nodig was. Het antwoord luidde: ,,Stelt u vooral Kamervragen, dat levert extra publiciteit op.''

Waar de VVD betoogde dat reclamemakers een produkt willen aanprijzen en niet in opspraak willen brengen, waardoor de bedrijfstak zichzelf redelijk onder controle houdt, verwoordde Rouvoet de praktijk een slagje anders. ,,Reclamemakers willen de meerderheid van de bevolking prikkelen, maar dat doen zij soms door een minderheid bewust te kwetsen.''

Aanleiding voor het overleg in de Kamer waren enkele incidenten begin dit jaar. Onder andere een 'plasseksposter' en een afbeelding van een naakt meisje met een pizzadoos zorgden toen voor enige opschudding, en niet alleen bij het christelijke volksdeel. De RPF vroeg Sorgdrager om een notitie over de toelaatbaarheid van dit soort reclames en die werd gisteren besproken.

De minister vindt met de kleine christelijke partijen dat niet alles 'moet kunnen'. De vraag waar precies de grenzen liggen wordt volgens haar echter door iedereen anders beantwoord. ,,Het is een kwestie van ethiek, van normen die per groep mensen verschillen en die je moeilijk in een wet kunt vastleggen'', zei ze. Het debat erover juicht de minister toe: ,,Dat doet het bewustzijn toenemen en dat scherpt de maatschappelijke opvattingen over wat nu wel en niet kan.''

Voor nieuwe initiatieven om reclamemakers in toom te houden voelt Sorgdrager niets. De Reclame Code Commissie, een organisatie van de reclamebranche zelf die toeziet op naleving van een door de reclamemakers zelf opgestelde gedragscode, functioneert volgens haar afdoende. RPF en SGP voerden daartegen aan dat de berispingen vaak pas achteraf komen en slechts beperkte kracht hebben. Beide partijen willen toetsing vooraf, waarbij de RPF een parallel met de filmkeuring trok. De SGP wil de commissie ook wettelijke status geven, inclusief de mogelijkheid om boetes op te leggen.

De regeringsfracties PvdA, VVD en D66 zien hier niets in. De Koning (D66) bekende dat zij zich ook vaak aan 'onsmakelijke' reclames ergerde, zoals die van de krasloterij ('stuur je schoonmoeder met de kerst naar een ver land'). ,,Maar ik denk dan: wie ben ik? Hier hebben we de Reclame Code Commissie voor.''

Sorgdrager wil op verzoek van het CDA wel nagaan hoe meer bekendheid kan worden gegeven aan de Commissie, zodat verontruste burgers zich er ook daadwerkelijk toe wenden. Het aantal klachten dat de commissie binnen krijgt wisselt per jaar sterk. In 1995 kwamen er alleen al over een reclame van het mannenmodewinkelconcern 'Hij' meer dan 1900 klachten binnen. 'Hij is er ook voor u' luidde de tekst bij een afbeelding van een man in vrome houding. Niet in strijd met de goede smaak en het fatsoen, maar wel nodeloos kwetsend voor christenen, oordeelde de Commissie. Hij bood zijn excuses aan.