NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S c h a k e l s

EEN MINUUT STILTE vandaag in Nederland: bedoeld om in Leeuwarden een jongeman te gedenken die na een avondje uit een stel vandalen aansprak terwijl die bezig waren fietsen in de gracht te kieperen. Hij werd zo toegetakeld dat hij aan zijn verwondingen bezweek. Amsterdam herkent dit voorval. Een jaar geleden werd daar in het uitgaangscentrum de 26-jarige Joes Kloppenburg doodgeslagen toen hij in een nachtelijke ruzie tussenbeide kwam. Maar ook in Tilburg, waar men de tweede dode als gevolg van een vechtpartij binnen negen maanden tijd herdenkt, vindt de minuut weerklank.

En zo gaat het verder en verder door het land. De minuut stilte markeert dat de verontrusting over zinloos geweld de beleidsmatige termen van de justitiebegroting - waarin minister Sorgdrager dit jaar juist aandacht vraagt voor het probleem - te buiten gaat. Er wordt in criminologische kring wel gezegd dat de bezorgdheid over misdaad en onveiligheid door politici om electorale redenen is aangewakkerd. Zij dansen soms inderdaad een ingewikkeld menuet op de onveiligheidsgevoelens van het publiek. De minuut stilte is in elk geval niet geregisseerd, maar een authentiek teken dat Nederland werkelijk genoeg heeft van messen in de schoolklas, intimidatie in metro of tram en het geweld van de harde kern voetbalvandalen.

DE MINUUT STILTE contrasteert met de algemene terloopsheid waarmee in 1991 nog werd gereageerd op het doodsteken van een man in een Amsterdamse discotram. Nu is de maat vol. Kroonprins Willem Alexander zinspeelde daar onlangs in zijn televisieinterview al op door de dreigende eigenrichting tegen drugsoverlast in de wijk Spangen te betitelen als een signaal aan de overheid.

Het blijft intussen een bijzondere verantwoordelijkheid van de overheid om de tegenbeweging in goede banen te leiden en zich niet te laten verleiden tot het een of ander populistische paardenmiddel. Er mag worden herinnerd aan de zogeheten Lubberskampementen voor jeugdige criminelen, waar toch de bedoeling bijzat om onverlaten eens flink mores te leren. De kampementen bleken niet te werken en werden onlangs door minister Sorgdrager beëindigd. Heeft een minuut stilte werkelijk enige zin? Het is duidelijk dat blind vandalisme zich niet zomaar laat wegzwijgen. Maar onderschat de kracht van breed gedeelde verontwaardiging niet. Zij is een teken van de veel besproken en vaak gemiste sociale samenhang, van burgerzin die onontbeerlijk is om bot, willekeurig geweld een halt toe te roepen.