NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

In: City 6, Amsterdam; Pathé 2, Rotterdam; Pathé 5, Scheveningen.

Vier gettosisters gooien alle blanke muziek het raam uit

Door HANS BEEREKAMP
Af en toe komt het voor dat een kleine Hollywoodfilm, zonder sterren en geregisseerd door een onbekende, met een verhaaltje dat geknipt lijkt om direct naar de videotheek te worden verbannen, voor een complete verrassing zorgt.

Dirty Dancing was in 1987 zo'n surprise; ook Set It Off, de tweede speelfilm van de 26-jarige F. Gary Gray (hij maakte eerder videoclips voor Coolio en Ice Cube, en Friday, een hier niet uitgebrachte film met de laatstgenoemde rapper), bracht in Noord-Amerika 40 miljoen dollar op, een veelvoud van de bescheiden productiekosten. Dat is geen toeval; Set It Off is een slimme formulefilm, die net iets toevoegt aan de som der delen.

Op de bijrol van een verbeten politieman en een nog kleiner rolletje van een hoertje na, zijn in Set It Off uitsluitend Afrikaans-Amerikaanse acteurs te zien. Net als in de zogenaamde 'blaxploitation'-films van de jaren zeventig, waar Gray nadrukkelijk naar verwijst, zijn de rollen dus effectief omgedraaid. Het perspectief is dat van vier sisters uit het getto van Los Angeles, die in hun pogingen voor zichzelf een beter bestaan te creëren, consequent worden gedwarsboomd door 'het systeem'.

Frankie (Vivica A. Fox, Will Smith' partner in Independence Day) verliest haar baan op de bank, als ze bij een overval een van de daders blijkt te kennen, en gaat dan kantoren schoonmaken met haar drie vriendinnen. Stony (Jada Pinkett, de tegenspeelster van Eddie Murphy in The Nutty Professor), heeft alle hoop gevestigd op de universitaire carrière van haar broer, maar die wordt bij vergissing doodgeschoten door de politie. Alleenstaande moeder Tisean (Kimberley Elise) verliest haar zoon aan de kinderbescherming na een verwijtbaar ongelukje. En Cleo (rapper Queen Latifah), een lesbische reuzin, heeft al lang geleden al haar illusies over de maatschappij verloren.

In een plot dat precies gedefinieerde politieke woede paart aan grof geweld, gaan de vier vriendinnen over tot het plegen van gewapende bankovervallen. Het feit dat ze zwart en vrouw zijn is in dit geval meer dan een gemakkelijke gimmick: Gray's film gaat vooral over female bonding, halverwege overstappend van ironische onderlinge solidariteit à la Waiting to Exhale naar de desperate uitdagendheid van Thelma and Louise.

Wat Set It Off vooral onderscheidt van talrijke vergelijkbare films is Gray's gevoel voor melodrama én humor. Queen Latifah, een formidabele persoonlijkheid die we nog wel vaker in films zullen zien (de vrouwelijke pendant van Forest Whitaker), gooit telkens na het stelen van een auto resoluut alle cd's met niet-zwarte muziek door het raam naar buiten.

Het moet een feest zijn deze ongenuanceerd partijdige, aanstekelijk swingende actiefilm met een Afrikaans-Amerikaans publiek te bekijken. Zoals bij elke film die authentiek een (sub)cultuur beschouwt, komt het gevoel ook bij een ander publiek gemakkelijk over.