NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S c h a k e l s

Door onze redacteur GUUS VAN HOLLAND
EINDHOVEN, 26 MEI. PSV mag dan gisteren voor de veertiende maal in zijn bestaan kampioen van Nederland zijn geworden, het is en blijft de club van het provinciale zuiden. Het zal de club uit Brabant blijven die zich altijd dient te verweren tegen de scepsis uit het noorden. PSV heeft niet zoveel aanhang als Feyenoord en Ajax, clubs die zich mogen verheugen in bewonderaars tot buiten de randstad. PSV heeft de naam een club zonder ziel en warmte te zijn, een club waar verstand de overhand heeft en geld een doorslaggevende rol vervult. Dat PSV van origine een bedrijfsvereniging van de multinational Philips is zal haar tot in lengten van jaren achtervolgen.

Het is een vloek die als een giftige wolk boven de Eindhovense voetbalgemeenschap hangt en wanhopig wacht op een storm om voorgoed verdreven te worden. Zelfs mannen met een uitgesproken gevoel voor menselijke zwakten als de trainers Rijvers, Reker, Hiddink, Westerhof, Robson en Advocaat hebben met PSV buiten Eindhoven niet de waardering gekregen waarop ze recht hebben. PSV heeft nu eenmaal altijd te boek gestaan als een commercieel zeer doordacht voetbalbedrijf dat elke voetballer en trainer kan kopen die ze wil hebben.

Inderdaad hebben veel bestuursleden van PSV zakelijke ervaring opgedaan bij het moederbedrijf Philips en zijn investeringen in talentrijke voetballers als Romario en Ronaldo in het verleden, en Nilis en De Bilde meer recent, een uitvloeisel geweest van kennis, invloed en relaties. Zeker in de tijd waarin voetbal zonder handelsgeest weinig bestaansrecht heeft, zou de wijze waarop PSV zich handhaaft waardering moeten oogsten bij de concurrentie in Nederland. Feyenoord en Ajax zijn immers net zo commercieel geworden als PSV en denken ook alleen nog aan de miljoenen van de Champions League. Maar kennelijk beschikt de eerste club nog niet over de vereiste kennis, relaties en uitstraling en is de tweede in al zijn geledingen megalomaan geworden van een langdurige euforie.

Feyenoord is de club wiens populariteit nooit afhankelijk zal zijn van winst en verlies, Ajax is de club die voornamelijk wordt gevolgd door glory-runners, zoals ze in Engeland worden genoemd: mensen die alleen een club volgen die in de aandacht staat; PSV is de club van de liefhebbers van Van der Kuijlen, Edström, Romario, Ronaldo, Nilis en De Bilde, de club van Brabant en van mensen die zich afzetten tegen de grootspraak van de randstad. PSV is van de boerenslimme mannen die zelfingenomen stedelingen aftroeven. PSV blijft zichzelf waar Feyenoord en Ajax zich uitverkoren voelen zodra het schip met goud en glorie is binnengevaren.

Neem nu Harry van Raay, een voorzitter met de tongval van een carnavalsvierder en de realiteitszin van een veehouder. Hem hoeft men niet meer de mechanismen van een handelsgeest te leren. Hij wekt alleszins de indruk te weten hoe Romario, Ronaldo en De Bilde naar PSV gehaald kunnen worden. En neem Frank Arnesen, een manager die de taal van een voetballer spreekt en door ervaringen in Nederland, België en Spanje intussen weet wat er te koop is in de voetbalwereld. En neem Dick Advocaat, een man die altijd heeft moeten werken om succes te boeken, als voetballer zijn kousen liet zakken en zijn mouwen opstroopte, en als trainer via DSVP Pijnacker, Haarlem, SVV, Dordrecht en het Nederlands elftal ongemeen populair is geworden door zichzelf te blijven. Gewone mensen kunnen zich herkennen in de man die een Haagse volksjongen is gebleven.

Ergens in zijn hoofd en zijn lijf moet Advocaat een plekje hebben waar hij zijn trots koestert én zijn gevoel voor strijd en revanche. Als trainer van het Nederlands elftal was hij te zacht en te gewoon, hoezeer hij zich ook leek te willen profileren als een man met inzicht en macht. Toen hij zomaar midden in een competitieseizoen door PSV werd benaderd, aarzelde hij niet. Trainer van PSV te worden was voor hem een uitdaging: dagelijks werken met topvoetballers. Misschien is Advocaat niet het winnaarstype, zoals hij dat als voetballer ook niet was, maar hij heeft wel op zijn spelers kunnen overbrengen wat het betekent om profvoetballer te zijn. Wie bij PSV speelt moet er elke dag van doordrongen zijn dat hij uitverkoren is en dat ook laten zien.

Waarom was René Eijkelkamp met zijn oude, kwetsbare gewrichten een half jaar een onmisbare kracht bij PSV? Waarom groeide Jaap Stam uit tot de beste verdediger van Nederland en de Braziliaan Marcos Vampeta tot een heerlijke speler, Zeljko Petrovic tot een onmisbare inspirator en Boudewijn Zenden tot een buitenspeler van internationale allure? Wim Jonk, een bewierookte en dan weer omstreden en machteloze spelverdeler bleef zichzelf. En Luc Nilis maakte het ene mooie doelpunt na het andere, waar menigeen de dertigjarige Belg al had verbannen naar de galerij der legenden. Nilis en De Bilde, wie zei er ook weer dat Belgen er niets van konden?

Mogelijk hadden PSV en Advocaat het geluk dat op het belangrijkste moment van depressie de Belg Gilles de Bilde kon worden aangetrokken. Wie zal het zeggen? Als De Bilde niet in de Belgische competitie een tegenstander had mishandeld, daarvoor was geschorst en in de Belgische pers als persona non grata was gebrandmerkt en uit het land was geschreven, zou de spits zeker dit seizoen niet voor PSV hebben gespeeld. Van Feyenoord-zijde is die toespeling natuurlijk regelmatig gemaakt, vooral omdat De Bilde met zijn doelpunten (zeven in zeven wedstrijden) PSV weer vorm gaf. Het past de afgunstige voetbalwereld en met name Feyenoord om te denken dat PSV alleen door toedoen van De Bilde alsnog kampioen is geworden. Misschien was het wel de god van de rechtvaardigheid die PSV te hulp is geschoten. Die god moest er kennelijk niet aan denken dat die matige spelers van Feyenoord met de Nederlandse titel aan de haal gingen.

Sport hangt voor een groot deel af van voorspoed en geluk. Bij PSV werden al van het begin van dit seizoen de trekken van een kampioen waargenomen. Aan de vooravond van de competitie werd Ajax in de wedstrijd om de Supercup (tussen kampioen en bekerwinnaar) in de Amsterdam Arena verslagen. Een van de mooiste doelpunten van deze jaargang kwam in dat duel op naam van Eijkelkamp. Er zouden nog veel mooie treffers volgen. Nilis, De Bilde, Cocu, Marcelo, Zenden, Jonk, Petrovic zouden voor het meest spectaculaire voetbal in Nederlands hoogste klasse zorgen. Toch werd Advocaat met de week zenuwachtiger. Zou hij dan eindelijk voor vol worden aangezien?

PSV verloor één thuiswedstrijd, tegen Heerenveen, en verloor driemaal een uitwedstrijd, tegen De Graafschap, Vitesse en Willem II. PSV won en verloor, de ploeg schommelde van gevoel tot gevoel, van zekerheid naar onzekerheid. De voetballers van PSV vormden een ploeg van talentvolle jonge mannen die de ene dag gek waren van ambitie en de volgende dag gek van voldaanheid. PSV, de club uit Eindhoven die wordt gesteund door zakelijke instincten, wordt voor het eerst sinds 1992 kampioen van Nederland dankzij de passie voor voetbal van sensitieve mannen als Advocaat. Een trainer die hakkelend en blozend reageert op een kampioenschap, heeft iets wat voetbal nodig heeft: emotie. PSV en Advocaat vormen een duo dat nog menig kampioenslied zou moeten zingen. Het voetbal is eraan toe.

De emoties in de voorlaatste wedstrijd van PSV in de competitie, thuis tegen Willem II, laaiden hoog op in de dertigste minuut. PSV-trainer Advocaat werd op advies van de zogenoemde vierde official door scheidsrechter Jol van het veld gestuurd en gesommeerd op de tribune plaats te nemen. Advocaat, die volgens Feyenoord-trainer Haan ooit werd beticht van verregaande vriendschap met deze scheidsrechter, zou tegen 'de vierde man' iets geroepen hebben wat diens integriteit in twijfel trok. Op dat moment was de stand 1-1. Na 22 minuten had Nilis na een fraaie aanval via De Bilde voor 1-0 gezorgd. Een minuut later scoorde Kolkka voor Willem II 1-1. Voor Advocaat reden om weer nerveus te worden en voor scheidsrechter Jol kennelijk reden om volslagen in de war te raken. Zes minuten na de uitsluiting van Advocaat schoot Jonk PSV naar 2-1 en weer drie minuten later stelde Zenden na een wonderschone actie De Bilde in staat 3-1 te scoren. In de tweede helft schoot Nilis onverschillig een strafschop naast het doel. Een kwartier voor tijd mocht Willem II ook een strafschop nemen. Doelman Waterreus stopte met een fraaie reactie het schot van Konterman. Een paar minuten voor het einde mocht Eijkelkamp nog zijn opwachting maken. Hij raakte geen bal, maar de spits die lange tijd was geblesseerd en volgend jaar voor Schalke 04 speelt deelde volop in de feestvreugde.