NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

ACHTTIEN JAAR NA de Islamitische Revolutie heeft de Iraanse bevolking met de verkiezing van een relatief liberale president duidelijk gemaakt dat zij meer vrijheid wenst. Dat is op zich niet zo opmerkelijk; de inwoners van veel andere landen in de regio zouden dat zonder twijfel ook graag willen. Het opmerkelijke is dat de Iraniërs in de gelegenheid waren die wens tot uiting te brengen in verkiezingen waarin ze een keuze hadden. Na een periode waarin Iran vooral ter sprake is gekomen in verband met internationaal terrorisme, heeft het regime zich daarin nu eens positief onderscheiden.

De gekozen president, hojatoleslam Mohammad Khatami, komt van binnen het systeem, en er is geen enkele reden om aan te nemen dat hij de Islamitische Republiek zou willen opblazen. Het is ook de vraag of de meerderheid van de bevolking zo ver zou willen gaan. Maar een man die heeft gezegd: ,,Het uitgangspunt is vrijheid, en vrijheid is een van de meest waardevolle aspecten van de menselijke gemeenschap'' en die in zijn ambtsperiode als minister van Cultuur de pers en intellectuelen aanzienlijke ruimte heeft gegeven, kan met tweederde van de stemmen achter zich wel degelijk iets veranderen in Iran.

Daarbij zal Khatami zeker tegenwerking ondervinden van de conservatieve geestelijkheid. Als president zit hij ingeklemd tussen twee conservatieve machten: de Opperste Leider, ayatollah Ali Khamenei, die het laatste woord heeft, en de parlementsmeerderheid onder aanvoering van zijn verslagen rivaal hojatoleslam Ali Akbar Nateq-Nouri. Het nieuwe staatshoofd vindt daarentegen de pragmatici, de vertrekkende president Rafsanjani voorop, aan zijn zijde. De permanente machtsstrijd tussen technocraten en ideologen die de Islamitische Republiek Iran sinds haar geboorte in 1979 kenmerkt, wordt dan ook gewoon voortgezet. Maar de slinger slaat steeds minder ver terug: ondanks de conservatieve geestelijkheid ontwikkelt Iran zich van mullacratie tot een gewoon land; de grenzen van wat kan, worden steeds verder opgerekt.

IN DE BUITENLANDSE politiek, die Opperste Leider Khamenei tot zijn domein rekent, gaat de ontwikkeling, zeker verbaal, nog veel langzamer. Het is bijvoorbeeld een illusie te denken dat Khatami de kwestie-Rushdie zal kunnen oplossen. De islamitische leiders hebben die zaak in feite tot symbool van hun bewind gemaakt. En het internationaal terrorisme behoort ook niet tot Khatami's takenpakket.

Toch is Iran ook op buitenlands politiek gebied in de afgelopen achttien jaar veranderd. De houding is, zeker in regionale affaires, geruisloos bijgesteld van confrontatie naar bemiddeling. En het ontbreken van een relatie met de Verenigde Staten wordt uiteindelijk meer in Washington bepaald dan in Teheran. Ook het conservatieve establishment heeft de buitenwereld nodig: de slechte economische situatie wettigt geen revolutionair hobbyisme.