NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

DE STAATS- EN REGERINGSLEIDERS van de Europese Unie waren niet naar de ingelaste top van Noordwijk gekomen om besluiten te nemen. Het ging hun er veel meer om elkaar en hun kiezers nog eens te doordringen van de ernst van hun specifieke verlangens en van de beslissingen die komende maand op de reguliere topbijeenkomst in Amsterdam moeten worden genomen. Vooral voor president Chirac staat er veel op het spel: zal hij straks in Nerlands hoofdstad een homogeen of een verdeeld team aanvoeren? Morgen wordt met de eerste ronde van de vervroegde Franse parlementsverkiezingen op die vraag een begin van een antwoord gegeven.

Toch heeft Chirac al een scheut water in zijn wijn moeten doen. De komende uitbreidingen van de Unie naar 20 tot 25 staten vereisen stroomlijning van de Europese instituties, voorop de Europese Commissie. Frankrijk wenst een plafond van 10 tot 12 commissarissen. Voor dit idee is uit bestuurlijk oogpunt veel te zeggen. Maar de lidstaten zouden dan met een roulerende aanwezigheid in dat cruciale orgaan genoegen moeten nemen. Daar zijn de kleine landen nog lang niet aan toe. Kanselier Kohl gaat uit van een Commissie van, ten hoogste, de 20 leden die zij nu telt. Bij de eerste uitbreidingsronde, die tegen 2005 is voorzien, zou de kwestie opnieuw kunnen worden bekeken.

Nauw met dit vraagstuk verbonden is de voorgenomen bijstelling van de stemverhouding in de Raad van Ministers, ofwel de versterking van de positie van de grote ledenlanden. Deze willen in staat zijn in gevallen waar zij niet hun veto kunnen uitspreken, gezamenlijk een blokkerende minderheid te vormen. De verschillende uitbreidingen in het verleden heten deze afweer der groten tegen het geweld der kleinen te hebben uitgehold. Uitstel van een chirurgische ingreep op de Commissie zullen de kleine landen in Amsterdam waarschijnlijk moeten betalen met een zekere afzwakking van hun positie in de Raad.

EN DAN WAS ER Tony Blair, de nieuwe Britse premier, die niet zo heel anders denkt dan zijn voorganger. De Britse handtekening onder het sociale protocol, die Major in 1991 in Maastricht weigerde maar die nu zal worden gezet, mag niet betekenen dat de in het Verenigd Koninkrijk verwezenlijkte flexibiliteit op de arbeidsmarkt wordt aangetast. Chiracs notitie dat Blair als enige aanwezige het f-woord in de mond nam, moet vermoedelijk als ironisch worden begrepen. De Britse socialisten zijn, niet minder dan de Tories vòòr hen, gekant tegen de flexibiliteit die Fransen en Duitsers willen introduceren in de gemeenschappelijke buitenlandse en veiligheidspolitiek. Het 'samen uit of helemaal niet uit' blijft een hardnekkige Britse voorwaarde.

Traditioneel stelt Blair zich ook op in de kwestie van de grenscontroles. Tegen de open grenzen van Schengen heeft hij geen bezwaar, zolang het gaat om de grenzen op het continent. De Britse eilanden daarentegen kennen naar hun aard alleen 'buitengrenzen'. Die dienen dus gecontroleerd te blijven.

'Amsterdam' zal een nieuw EU-verdrag opleveren. Dat document zal zich minder onderscheiden van 'Maastricht' dan de kiezers jarenlang is voorgehouden.