NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Op Internet woedt 'boekenoorlog'

Door onze correspondent LUCAS LIGTENBERG
NEW YORK, 14 MEI. Amerikaanse boekhandelaren hebben Internet ontdekt. Het succes van Amazon.com als de 'grootste boekhandel op aarde' heeft een zware concurrentiestrijd uitgelokt, waarbij een gevestigde naam als Barnes & Noble zelfs de rechter heeft ingschakeld. Vandaag of morgen is de beursgang van Amazon.com gepland. Hoewel het bedrijf nog geen winst maakt, is het succes al zo groot dat beleggers vertrouwen hebben. Amazon Books noemt zich ,,de grootste boekhandel op aarde''. Het heeft in principe alle boeken die leverbaar zijn, al zijn die niet allemaal via de Website te vinden. Amazon zegt zeven keer zo veel te verkopen als de tweede grootste boekhandel. Amazon heeft op zijn Web-locatie Amazon.com 2,5 miljoen boeken leverbaar, terwijl de grootste boekhandel een sortering heeft van 175.000 titels. Het bedrijf zet boeken af in 125 landen en maakt een groei door van twintig tot dertig procent per maand.

Vorig jaar behaalde Amazon een omzet van 15,7 miljoen dollar. Het nettoresultaat was een verlies van 5,8 miljoen. Toch heeft Wall Street wel vertrouwen, omdat het bedrijf nog geen twee jaar bezig is. Amazon Books, dat gevestigd is in Seattle, werd opgericht in 1994 maar begon met zijn activiteiten in juli 1995. Het is een van de meest succesvolle commerciële Internet-bedrijven.

,,Uitgevers kennen hun klanten niet, wij wel'', zei Marc Breier onlangs tijdens een conferentie van Jupiter Communications. ,,Ze bestellen rechtstreeks bij ons.'' Amazon is een lieveling van de uitgevers, omdat het nieuwe verkoopkanaal de omzet verhoogt. Amazon kan zijn goede positie uitbuiten door kortingen te bedingen en die deels door te berekenen naar de klant. Omdat de boekhandel zelf geen of nauwelijks voorraad aanhoudt zijn de overheadkosten veel geringer dan die van traditionele boekhandels. De kleine uitgevers zijn blij met Amazon, omdat hun boeken in grote boekhandels meestal in de verdrukking raken. Amazon ziet het juist als een voordeel dat het praktisch zonder extra kosten de titels van kleine uitgevers ook kan aanbieden.

De klant die ver van een boekhandel woont is het meest gebaat bij de service, maar ook anderen kunnen sneller aan boeken komen. Omdat de VS niet zo'n efficient distributiesysteem van boeken kent als Nederland, moet de klant vaak lang wachten op een bestelling. Soms krijgt hij zelfs na tien dagen te horen: wij verkopen dat boek niet. Het kan dan alsnog besteld worden maar de levertijd kan dan zes weken zijn. Tegelijk met de beursgang van Amazon begint boekhandelketen Barnes & Noble eveneens boeken te verkopen via Internet (BarnesandNoble.com). Het bedrijf verkoopt op dit moment al boeken via America On Line (AOL). B&N zegt dat de timing niets te maken heeft met de beursgang van Amazon. Het is een logische uitbreiding van onze activiteiten'', aldus Steve Riggio van Barnes & Noble.

Het succes van Amazon is Barnes & Noble een doorn in het oog. Het boekhandelsconcern heeft 439 supergrote zaken in de VS plus nog eens 569 kleinere boekhandels in winkelcentra. Het heeft het succes van Amazon onderschat en probeert nu de achterstand in te halen. Deze week werd bekend dat B&N een rechtszaak tegen Amazon heeft aangespannen. Het richt zich tegen de leuzes die Amazon in zijn reclame gebruikt. Volgens Barnes & Noble is Amazon, aldus de tekst van de aanklacht, helemaal niet ,,de grootste boekhandel op aarde'' want het is geen boekhandel - het is een boekmakelaar. Ook wil B&N de bewering dat Amazon een veel grotere titelselectie heeft gecorrigeerd zien. Volgens topman Riggio moet Amazon, net als B&N, alle boeken die het niet in voorraad heeft bestellen. B&N eist rectificerende advertenties en schadevergoeding. B&N heeft eerst rechtstreeks geprobeerd om Amazon zijn slogans terug te doen nemen, maar het bedrijf heeft dat geweigerd.

Niet alleen B&N en Amazon verkopen Online, ook de boekhandelsketen Borders en CUC International ('Net Market') hebben hetzelfde voornemen. Daarnaast laten uitgevers zich ook niet onbetuigd. Random House verkoopt rechtstreeks aan particulieren en Simon & Schuster, onderdeel van Viacom, heeft een locatie op Internet die 'The Super Site' heet.

Amazon denkt dat het nog steeds het voordeel heeft van zijn ervaring. Het bedrijf hoopt met de emissie van deze week ongeveer dertig miljoen dollar binnen te halen. Sinds half maart heeft het vijfhonderd van zijn best verkopende titels met veertig procent afgeprijsd. Barnes & Noble verwacht een verdere prijzenslag.

Wat dit voor consequenties zal hebben voor de gewone boekhandel is nog niet duidelijk. Al enkele jaren hebben de kleinere boekhandels grote concurrentie van Barnes & Noble en Borders, waarvan de superstores over het gehele Amerikaanse continent zijn uitgebreid. In de meeste steden hebben kleine boekhandels hieronder te lijden maar per saldo is de boekverkoop wel toegenomen. Verkoop via Internet zal voor de kleinere zelfstandigen opnieuw een slag betekenen.