NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Zelfmoord als zelfgezochte straf

,,Je kunt alleen improviseren op perfect uitgeschreven teksten'', zegt Abel Ferrara. De ex-cultregisseur presenteert in Cannes 'The Blackout'.

Door onze redacteur PIETER STEINZ

CANNES, 14 MEI. ,,Hi guys, only tough questions today'', grijnst de regisseur tegen de verzamelde journalisten. Met zijn slordige grijze krullen, zijn zwarte vilthoed en zijn droevige glimlach lijkt hij nog het meest op Floyd, de hippiesaxofonist uit de Muppetshow. Wie hem ziet praten en gebaren, met de dictie en de motoriek van een gedrogeerde zwerver, kan niet geloven dat deze man in staat is tot het regisseren van een film, laat staan tot het maken van controversiële meesterwerken als Bad Lieutenant (1992) en het nog niet in Nederland uitgebrachte mafiadrama The Funeral. Abel Ferrara (The Bronx, 1952) maakt de indruk uit een van zijn eigen cultfilms te zijn weggelopen.

Het leven imiteert wel vaker de kunst bij Ferrara. Afgelopen donderdag, toen zijn nieuwe film The Blackout als 'séance spéciale' in Cannes in première ging, was het zó druk bij de veel te kleine bioscoop dat er iemand bij de ingang flauw viel. Een ambulance moest zich met loeiende sirene een weg banen over de volle boulevard de la Croisette om de door een blackout getroffen journaliste af te voeren naar het ziekenhuis. De publiciteitsaanjagers van Ferrara's distributiemaatschappij, die de film onder meer hadden gehypt als het acteerdebuut van fotomodel Claudia Schiffer, konden tevreden zijn.

Twee dagen later doet Abel Ferrara interviews - of beter gezegd: rondetafelgesprekken - in een strandkeet voor het Majestic Hotel aan de Croisette. De pionier van de Nouvelle Violence, die werd ontdekt als filmauteur toen het Rotterdams Filmfestival in 1993 een retrospectief aan zijn werk wijdde, is net een minuut of tien zoek geweest en maakt een afwezige indruk. ,,Bent u er nog wel?'' vraagt een journaliste boos-bezorgd. ,,Yeah, don't worry, I'm listening'', glimlacht Ferrara.

The Blackout, het verhaal van een drank- en drugsverslaafde filmacteur met relatieproblemen (Matthew Modine) die in een delirium een moord pleegt, is geen echt goede film. Anders dan in The Funeral, het hoogtepunt van het vorige festival van Venetië, laten de hoofdpersonen je koud, waardoor ook de morele kwesties die Ferrara aansnijdt - is een junkie verantwoordelijk voor zijn daden? hoe beïnvloedt de videocamera de werkelijkheid? - weinig contouren krijgen. Wat The Blackout waard maakt om gezien te worden is de nachtmerrie-achtige filmstijl (met veel flashbacks en vervreemdende videobeelden) en het beeld dat geschetst wordt van een niet te stoppen verslaving.

Op de vraag of hij zich voor The Blackout heeft laten inspireren door eigen ervaringen met drugs, geeft Ferrara geen antwoord. Hij praat liever over zijn manier van werken: ,,Mijn films lijken losjes in elkaar gezet, maar iedere scène wordt precies zo gefilmd als het draaiboek voorschrijft. Ik hou ervan als mijn acteurs improviseren, maar je kunt alleen improviseren op teksten die perfect zijn uitgeschreven. Bovendien moeten de acteurs goed zijn, en ze moeten met mij willen werken. Geloof me, dat is niet altijd het geval.''

De meeste films van de ex-katholiek Ferrara gaan over schuld en verlossing. Als ik opmerk dat The Blackout zich concentreert op de wroeging en boetedoening van Matty, maar de verlossing in het midden laat, zegt Ferrara: ,,Op het eind van de film pleegt Matty zelfmoord door de zee in te lopen. Ik beschouw dat als zijn verlossing, hoewel het natuurlijk in de eerste plaats een zelfgezochte straf is voor de misdaad die hij heeft begaan. Matty is zijn eigen rechter en beul. Hij trekt de consequenties uit zijn handelen, en onderscheidt zich daarmee van veel andere misdadigers die zonder getuigen in een opwelling een moord plegen. He's not playing golf with O.J..'' Niet lang na deze verwijzing naar de vrijgesproken O.J. Simpson, wordt het gesprek al weer beëindigd. Op weg naar een volgende tafel met journalisten zegt Ferrara troostend: ,,Doe geen moeite om me letterlijk te citeren; je mag het zo mooi maken als je wilt.''