NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze correspondent LUCAS LIGTENBERG
NEW YORK, 16 JAN. De produkten van Intel, gevestigd in Santa Clara in Californie, bevinden zich in tachtig procent van de personal computers in de wereld. De microprocessors, of chips, vormen de hersens van computers. 'Intel Inside' is een gevleugelde kreet geworden en wie het heeft over de situatie op de markt voor pc's spreekt van de Wintel-hegemonie, dat wil zeggen: de dominante combinatie van Intel-chips en Microsofts besturingsprogramma Windows.

Intel boekte deze week een recordwinst van 1,91 miljard dollar over het vierde kwartaal. Daarmee komt de winst van de chipmaker over geheel 1996 uit op 5,16 miljard. De kwartaalwinst is meer dan twee keer zo hoog als de 867 miljoen van vorig jaar en de jaarwinst was 1,6 miljard dollar hoger dan in 1995. Intel, dat opnieuw vriend en vijand verraste, had in 1996 een omzet van 20,85 miljard dollar.

De pc-sector maakte een snelle groei door in 1995. Dat leidde tot vorming van grote voorraden onderdelen, waardoor de chipproduktie onder druk kwam. Inmiddels zijn de grote overschotten weggewerkt en lijkt de normale groei terug. De sterkste vraag komt uit Azie, maar ook is sprake van een stimulans voor de omzet doordat bedrijven overgaan op snellere pc's. Ook het succes van het besturingsprogramma Windows NT is debet aan de vraag naar krachtiger pc's.

Intel produceert al jaren achtereen generaties snellere chips, die elkaar steeds sneller opvolgen. Na de x86-serie, kwam Intel met de Pentium, de Pentium Pro en nu introduceert het bedrijf een speciale multimediachip, de MMX. Voorheen waren chips in essentie steeds kleiner en sneller, maar aan de MMX ligt een iets andere verzameling basisinstructies ten grondslag. Dit jongste produkt doet pc's niet alleen sneller werken, maar heeft ook betere mogelijkheden voor de verwerking van beeld en geluid. De MMX is het nieuwste op een 'multimedia-markt' waar ook Philips actief is met zijn Trimedia-chip.

Intel ziet voor de MMX een markt die verder strekt dan de pc; het lanceert de chip ook voor digitale televisie. In de VS is daar vorige maand een standaard voor geïntroduceerd, op basis waarvan te zijner tijd pc en televisie kunnen integreren. De MMX zorgt ervoor dat ook de spelletjescomputer kan versmelten, evenals de videotelefoon. De MMX borduurt in wezen verder op de Pentium, met dit verschil dat voor de nieuwe chip ook nieuw software nodig is, wil maximaal van de mogelijkheden worden geprofiteerd. Microsoft wrijft zich in de handen.

Niemand twijfelt aan een gouden toekomst voor Intel dat, net als Microsoft, zijn concurrenten op grote afstand weet. Zeker niet nu ook zicht bestaat op een eventuele opvolger van topman Andy Grove, de man die Intel groot maakte. Intel maakte deze week bekend dat Craig Barrett de functie van president krijgt, wat hem volgens waarnemers in een positie plaats om Grove straks te vervangen. Grove kampte vorig jaar met zijn gezondheid en lijkt het langzamer aan te gaan doen.

Waar analisten zich wel vragen over stellen is hoelang Intel nog twintig procent per jaar kan groeien. Concurrenten als Advanced Micro Devices en Cyrix maken vorderingen op de markt. Daarnaast worden netwerken steeds belangrijker. Niet iedereen hoeft straks meer een grote pc - mnet dure chips - op zijn bureau te hebben staan. Veel gebruikers benutten maar een beperkt aantal pc-functies. Een centraal 'werkstation' met daarop aangesloten eenvoudige netwerkcomputers zou al in veler behoefte kunnen voorzien.

Een recent rapport van zakenbank Salomon Brothers wijst er bovendien op dat de technologiesector kwetsbaarder wordt. Salomon spreekt apocalyptisch over 'de vier ruiters van de Nasdaq': Intel, Microsoft, Oracle en Cisco Systems. Met een marktkapitalisatie van 275 miljard dollar beslaan zij een vijfde deel van die beeldschermenbeurs. Ontwikkeling van nieuwe technologie vergt echter enorm veel geld, en elk jaar meer. Tegelijk groeit echter de conjuncturele afhankelijkheid van de technologiesector, omdat haar afnemers steeds meer van hun investeringen in informatietechnologie doen. Als het economisch slechter gaat, kan dat de hightech-bedrijven hard treffen.

Salomon: ,,Omdat beleggers de risico's onderschatten lopen wij niet warm voor de technologiesector. De sector (...) staat op het punt voor teleurstellingen te zorgen.'' Salomon vreest dat aandelen in technologiefondsen dit jaar een correctie te verduren krijgen. De bank meent dat te veel beleggers de waarschuwingen van Alan Greenspan, voorzitter van het Amerikaanse stelsel van centrale banken, in de wind slaan.