Villalonga gestuit
Door onze correspondent STEVEN ADOLF
MADRID, 6 MEI. Villalonga, baas van Telefónica speelde hoog spel met de fusie met
KPN, maar heeft verloren. Zijn verblijf op het pluche is onzeker geworden.
En zo overspeelde Juan Villalonga, bestuursvoorzitter van Telefónica,
uiteindelijk zijn hand. De besprekingen met het Nederlandse KPN strandden
hopeloos op het verzet van zijn machtigste aandeelhouders in de vorm van de
bankreus BBVA en de spaarkas La Caixa. Hoog was de inzet, pijnlijk het verlies.
Financieel Madrid telt de uren dat Villalonga nog zit op het pluche van zijn
voorzitterszetel.
Natuurlijk was er het protest van de Spaanse regering tegen het zware belang
dat de Nederlandse staat in de nieuw te vormen combinatie zou krijgen. Geprikkeld
was de toon waarop minister van Economische Zaken Rato meer details en duidelijkheid
eiste van zijn Nederlandse bestuurscollega Zalm over een snelle verkoop van
de aandelen. Maar dat waren uiteindelijk randvoorwaarden.
Het meest fundamentele probleem van de hele operatie was de initiatiefnemer
zelf, Juan Villalonga, de man die bij de duur betaalde overneming van Endemol
half maart al had aangekondigd dat hij meer zaken wilde doen met Nederlanders.
Op dat moment was hij al in de weer met KPN. Zijn belangrijkste bankaandeelhouders
wisten van niks en hoorde pas afgelopen maandag van de zaak. Wie dat soort
grappen uithaalt met een financiële machtsreus als BBVA moet van goede
huize komen.
Begin dit jaar had Villalonga bovendien uitgerekend deze bank gebruikt
voor een veilige thuishaven om meer speelruimte te krijgen ten opzichte van
de Spaanse staat. Met de BBVA werd een strategische alliantie gesloten voor
de ontwikkeling van nieuwe internetproducten. Dit tot groot ongenoegen van
de regering Aznar, die van oudsher niet direct bevriend is met bankpresident
Ybarra en vreesde zijn greep kwijt te raken op een aantal regeringsgezinde
media. Bij die gelegenheid moet BBVA al hebben duidelijk gemaakt dat Villalonga
welkom was, maar dergelijke kunstjes in de toekomst niet met de bank hoefde
uit te halen.
KPN werd dusdoende inzet van een handjedrukken van wie het nu eigenlijk
voor het zeggen heeft in Telefónica: zijn eigenzinnige bestuursvoorzitter
of de ,,harde kern'' van de aandeelhouders. Niet ingelicht over plannen met
een relatief kleine partner die marktstrategisch weinig voor BBVA toevoegt.
En ook nog eens een forse verwatering van het aandelenbezit en dus de macht
om Villalonga te corrigeren.
Dan maar ruzie, was de conclusie van de bank. Zijn zes vertegenwoordigers
in het hoogste bestuursorgaan van Telefónica stemde tegen, drie onafhankelijke
leden eveneens. Negen van de twintig leden, waaronder de meest invloedrijke,
tegen een cruciale fusie of overneming. En op de achtergrond de Spaanse regering,
die de gelegenheid benutte om wraak te nemen op de man ze ooit het vertrouwen
hadden geschonken om de privatisering van Telefónica te begeleiden.
Geen basis voor een toekomstig succes van de hele operatie, zo luidde begrijpelijk
de conclusie in het korte persbericht dat Telefónica en KPN het licht
deden zien.
In zijn huis in Miami, van waaruit hij in videoconferentie de bestuursvergadering
leidde, weet Villalonga dat het spel over is. In de vier jaar tijd dat hij
Telefónica leidde, werd hij een van de rijkste mannen van Spanje. Zijn
vrouw bevalt een dezer dagen van een dochter.