Japke-D. Bouma
Wat zijn de belangrijkste televisietrends van de laatste vijftien jaar? In gesprek met de bedenkers: welke navolging heeft hun kindje gekregen? ,,In de huidige blootprogramma's mis ik iets.''

Meemaak-tv (reality-tv)
Een camera registreert zonder tussenkomst of regie van een redactie. Initiator: Fons van Westerloo met 0611-Weekend, 1991. Navolging: o.a. De Helden van 06-11, De Deurwaarder, Ingang Oost, Bij de Politie, Ambulance, de Bruiloft, Blik op de Weg, de Nachtrijder, 112 Weekend.

Van Westerloo: ,,Ik ben absoluut niet de eerste geweest die ermee is begonnen. Ik kan me programma's uit de jaren zeventig herinneren, die al op precies dezelfde manier tot stand kwamen. Het is wel zo dat wij er bij RTL5 het label 'Meemaak TV' aangeplakt hebben en meerdere varianten gingen maken, als De Bruiloft en De Deurwaarder.
,,Sindsdien is men eigenlijk alles waar men op tv niet van gediend is, reality-tv gaan noemen. Dus ook programma's als Hart van Nederland en Breekijzer, maar dat is natuurlijk niet juist, omdat in die programma's veel meer wordt gedaan dan louter registreren.
,,Voor de overgebleven, 'echte' reality geldt tegenwoordig: men klaagt, maar men kijkt wel. Ik denk dat de kijker het opwindend vindt eens te zitten op een stoel waar hij nooit op zit. Toch heb ik het idee dat het genre een beetje op is. Wij zijn het wat minder gaan doen bij SBS6, omdat het anders het overige programma-aanbod zo gaat overschaduwen.''

Nederlandse soap
Televisiefeuilleton waarvan vijf dagen per week een aflevering wordt uitgezonden. Initiator: Joop van den Ende met Goede Tijden, Slechte Tijden, 1990. Navolging: Goudkust en Onderweg naar Morgen.

Joop van den Ende: ,,Op de Vlaamse televisie keek ik wel eens naar Sons and Daughters, dat met een videocamera opgenomen was. Ik was daar enthousiast over. Omdat de kijker zich makkelijk in de verhaallijnen en de karakters kon inleven, maar ook omdat ik voor de prijs van een uur drama vijf afleveringen zou kunnen maken. Toen de commerciële televisie begon, heb ik uitgerekend dat Nederlandse soap financieel haalbaar was, maar ik heb nog erg moeten knokken om het zo ver te krijgen. Men geloofde niet dat er voldoende kijkers voor waren.
,,Na drie maanden was het absoluut geen succes. Grappig genoeg keken er te weinig ouderen naar, en blijkbaar was het toen nog de wens van adverteerders oudere kijkers aan te spreken in plaats van jongere, zoals nu het geval is. Toen hebben we er wat meer oudere personages in geschreven. Pas na een half jaar werd het een succes. Ik ben blij dat we die tijd gekregen hebben. Dat zie je nu ook met Onderweg naar Morgen; soap vergt gewoon wat geduld.
,,Ik geloof dat het genre eeuwig kan blijven bestaan. Te duur zal een serie niet snel worden. Eigenlijk is de enige bedreiging voor soap dat het team dat de serie maakt, inslaapt, waardoor het publiek uitgekeken raakt op de verhaallijnen. Daarom moet zo'n team van tijd tot tijd vervangen worden.''

Klus-tv
Gesponsord door de industrie wordt uitgelegd hoe huis, tuin en/of interieur te verfraaien. Initiator: Willem Herselman, directeur producent Tenfold, met Een Eigen Huis, een Plek onder de Zon (later Eigen Huis en Tuin), 1991. Navolging: o.a. Klussen met Kijkers, TV Woonmagazine, In en om het Huis.

Willem Herselman: ,,Ik kwam op het idee doordat ik iedereen om me heen ineens met huis en tuin bezig zag, maar vooral omdat bedrijven als Intratuin, Praxis en Formido het heel goed deden. Het programma bleek echt een gat in de markt. Al heel snel keken er anderhalf miljoen mensen naar Eigen Huis en Tuin. En dat is echt heel veel voor dat tijdstip op zaterdag.
,,Waren we in de eerste afleveringen vooral inspirerend bezig, tegenwoordig gaan we meer inhoudelijk op de zaken in. Inmiddels hebben al die doe-het-zelf-markten echt miljarden guldens door ons omgezet. Als we een plantje laten zien, kun je er donder op zeggen dat het de volgende dag uitverkocht is. Daarom ben ik ook niet bang dat het genre op een gegeven moment minder populair wordt; de markt geeft er voldoende voeding aan. Ik denk dat je het ook heel mooi ongesponsord zou kunnen maken. Nederlanders zullen zich altijd blijven bezighouden met hun huis en tuin. Omdat ze van verandering en gezelligheid houden.''

Dagelijks nieuws uit de regio
Initiator: Fons van Westerloo. Eerste uitvoerenden: Marck Feller en Jean Mentens met Hart van Nederland, 1995. Navolging: o.a. Vijf in het Land, het Journaal, RTL Nieuws en Weer.

Jean Mentens: ,,Wij liepen al veel langer met het plan rond. Dat het toch nog acht jaar geduurd heeft, kwam omdat de traditionele televisie er niks in zag. Die vonden nieuws nog altijd pas nieuws als het van ver kwam. Dat was exclusief. Net zo exclusief als ze het medium televisie zelf vonden. Voor de jongere generatie gold dat natuurlijk allang niet meer. Voor hen is tv de gewoonste zaak van de wereld. ,,Toen Fons van Westerloo van RTL5 naar SBS6 ging, is het programma eigenlijk vooral uit nood geboren. Want hij had geen geld voor een nieuwsprogramma in het model RTL Nieuws en NOS-Journaal, maar wilde wel graag iets aan actualiteit doen. Van hem kregen we de kans. Nu zie ik onze aanpak overal terug.
,,De klakkeloze kopie is er al, met Vijf in het Land, maar ook in het RTL Nieuws en het Journaal komt het vaak voorbij. Wij hebben dat als een groot compliment ervaren.
,,Ik geloof absoluut niet dat het een voorbijgaande trend is. Misschien dat mensen moe worden van bepaalde amusementsgenres, zoals reality-televisie. Maar met nieuws heb ik dat nog nooit meegemaakt.''

Erotische televisie
Veel (vrouwelijk) bloot en openlijke gesprekken over seks en aanverwante artikelen. Initiator: Jef Rademakers met de PinUp Club (Veronica), 1987. Navolging: o.a. Erolife, de Wallen (op stap), de Nachtrijder, Goedele, Over Seks gesproken, Lief en Leed.

Jef Rademakers: ,,Ik had helemaal geen missie. Ik hoefde niet zo nodig de moraal op te schudden. Het leek me gewoon leuk van tijd tot tijd eens naar een paar lekkere wijven op tv te kijken. De belangrijkste reden waarom ik het gemaakt heb, was dus eigenlijk balorigheid.
,,Er werden Kamervragen gesteld, iedereen had het erover dat dit toch echt niet kon. En dat terwijl uit onderzoek bleek dat die EO- en NCRV-types in groten getale voor de buis zaten op woensdagavond. De kijkcijfers waren astronomisch. Anderhalf miljoen mensen per uitzending was geen uitzondering. Tot die tijd had er aan bloot op tv altijd het kutsmoesje van voorlichting of kunst gekleefd.
,,In de huidige blootprogramma's mis ik iets. Dat komt waarschijnlijk omdat het louter en alleen gemaakt wordt om te scoren. Ze zijn te berekenend. En de kutsmoesjes zijn weer terug. Daarmee is de angel eruit.''

Emotie-tv
Deelnemers worden verrast. Het resultaat is hevig blije, hevig verliefde en hevig boze gewone mensen op tv. Initiator: Bert van der Veer met de Surprise Show, 1987. Navolging: o.a. All you Need is Love, Love Letters, Het Spijt Me, Spoorloos, Memories.

Bert van der Veer: ,,Ik zag voor het eerst een emotionele reünie op tv in het BBC-programma Surprise, Surprise. En toen de videoband arriveerde, dacht ik meteen: Henny Huisman. De viewing met Joop van den Ende erbij was een fascinerende bijeenkomst. Joop zat met tranen in de ogen en rende meteen naar de telefoon om de rechten van het programma te kopen. Toch hadden we niet het idee dat we een trend hadden ingezet. Ook omdat het niet snel gekopieerd werd. Het begon eigenlijk pas goed toen de commerciële televisie ontstond. Ik denk dat 'All you Need' een van de eerste programma's was dat soortgelijke principes in zich had. Want ook daarin wordt een belangrijk element van emotietelevisie, namelijk, 'de Verrassing' of 'de Overval', gebruikt. Tegenwoordig worden overal maar mensen verrast. In de Metamorfose, in commercials, in Love Letters. Overal zijn ze op zoek naar de tranen.
,,Ik denk dat door dat grote aanbod de impact van toen een beetje verdwijnt. Mensen willen niet meer steeds huilen bij de tv. Ze willen weer blij worden. Daarom doet zo'n programma als Het Gevoel Van het zo goed. Ik voorspel dat dat de nieuwe trend wordt: Blij-Televisie.''

Medische tv
Een ziekte, kwaal of gezondheidsprobleem wordt getoond en besproken met patiënten en artsen. Initiator: Ria Bremer met Vinger aan de Pols, 1981. Navolging: o.a. Chirurgenwerk, Heelmeesters, Ingang Oost, de Bevalling, de TV-dokter, AC-TV, Ambulance.

Ria Bremer: ,,Omdat ik een aantal medische documentaires voor AVRO-Televizier had gemaakt, werd ik gevraagd of ik geen eigen medische rubriek wilde helpen opzetten. Na een jaar intensieve research is toen Vinger aan de Pols ontstaan. Het was meteen een succes, maar dat verbaasde me eigenlijk niets. Uit enquêtes blijkt ook altijd dat mensen hun gezondheid het belangrijkste op de wereld vinden.
,,In het begin kregen we nog wel eens commentaar als we om 19.00 uur een klein bloederig ietsje lieten zien. Nu vindt niemand het meer vervelend om in een karkas te kijken. Ik denk ook dat je alles kan tonen, als het maar goed en doordacht gebracht wordt. Of het nou gaat om erectiestoornissen of bloed. Tegenwoordig film ik niet meer in de operatiekamer. Ik ben daar heel bewust mee gestopt op het moment dat er meer cameraploegen rondliepen dan artsen. Dat vond ik heel gênant.''

Babbel-tv
Over allerlei huis-, tuin- en keukenonderwerpen wordt overdag gesproken. Initiator: Tineke de Nooij met Tineke, 1982. Navolging: o.a. Service Salon, Jos op 1, Koffietijd, de 5 Uur Show, Spreekuur, Service Uur, Goeiemiddag.

Tineke de Nooij: ,,Ze zeiden altijd dat er geen markt voor was, maar ik geloofde in een middagmagazine. Ik had daar in ieder geval meer vertrouwen in dan het beeld op zwart te zetten, zoals tot die tijd gebeurde. In plaats daarvan wilde ik een breipatroon gaan doen en een interview met de Zangeres zonder Naam. Het leek mij een ideale tijd om televisie te gaan maken, met de kinderen die net uit school komen en de thee die dan op tafel komt.
,,We hadden 9.000 gulden per aflevering, en daar moesten we alles voor doen. We hadden geen decor, alleen wat rieten matten op de grond en een paar kamerschermen, dus ik dacht, ik neem de hond en de kat mee en zet een theepot op de tafel. Over trendsetten gesproken: bij Koffietijd zie je vijftien jaar later niets nieuws.
,,De kijkers vonden het geweldig, we werden bedolven onder de post. We hadden een miljoenenpubliek. Na een jaar kwam dan ook al de concurrentie in de personen van Dick Passchier, Legien Kromkamp en zelfs Koos Postema.
,,Het genre is eeuwig. Want de gezelligheid die de programma's uitstralen, is typisch Hollands.''