Gedegen onderwijs kun je in Nederland kopen. Biedt het door de overheid gefinancierde onderwijs niet wat ouders voor hun kinderen wensen, dan kunnen zij hen naar een particuliere school sturen of een eigen school oprichten.

Volgens artikel 23 van de Grondwet mag iedereen in Nederland een school oprichten. Een voorwaarde is dat leerplichtige kinderen naar een voor de leerplicht erkende school gaan. Een particuliere basisschool moet dus worden erkend.

Dat gebeurt als de school volgens de inspectie voldoende bevoegdheid heeft en goed is ingericht. Dit houdt in dat een privé-school bevoegde leraren moet aanstellen en lesmateriaal moet gebruiken dat de leerlingen tot het niveau van het middelbare onderwijs opleidt. Tevens moet de school gevestigd zijn in een gebouw dat voldoet aan de norm van de inspectie.

Pas nadat een privé-school is opgericht, beslist de inspectie of de school wordt erkend voor de leerplicht. Tot die tijd mogen leerplichtige kinderen er officieel geen lessen volgen.

De school zal dus moeten beginnen met leerlingen die van de rechter vrijstelling van de leerplicht hebben gekregen. Ouders kunnen dit eisen wanneer ze vinden dat het reguliere onderwijs niet strookt met de levensvisie van het gezin.

In Nederland zijn ongeveer twintig leerplichterkende privé-basisscholen. De kosten van de oprichting lopen ver uiteen. Feit is wel dat de kosten voor ouders bij deze particuliere scholen stukken hoger uitvallen dan bij 'normale' basisscholen.