Na de quarantaine
DE VEERTIEN LANDEN die
Oostenrijk een aantal maan den geleden in diplomatieke quarantaine
plaatsten, hebben deze week hun tactische terugtocht voltooid. Het
rookgordijn waarachter de manoeuvre werd uitgevoerd, was gelegd door
'drie wijzen', die concludeerden dat verlenging van de quarantaine
'contraproductief' zou zijn, daarmee lippendienst bewijzend aan de
stelling dat het opgelegde isolement tot dusver wel degelijk nut had
gehad. De verontwaardiging van de partners zou de Oostenrijkers tot
bezinning hebben gebracht. Bovendien, iedereen weet nu hoe serieus
Europa de mensenrechten neemt.
Niet eenvoudig is na te gaan wat het werkelijke effect op Oostenrijk is
geweest, èn zal zijn op andere landen waar extremen een kans
maken op regeringsdeelname. De actie van de Veertien begon met de
bedoeling de FPÖ, de partij van de omstreden Haider, uit de
Oostenrijkse regering te weren. Toen dat niet lukte, werd druk
uitgeoefend op Oostenrijks christen-democraten om de Vrijheidspartij
alsnog te dumpen als coalitiepartner. Het enige resultaat is geweest dat
Haider zelf zich nominaal terugtrok uit de leiding van de FPÖ.
Voor het moment is van belang dat de drie wijzen de Oostenrijkse
regering hebben vrijgesproken van iedere verdenking van discriminatie
van minderheden. Dat geldt ook voor de FPÖ-ministers in het
kabinet. Maar de Vrijheidspartij heeft wel lieden in haar gelederen die
dubieuze taal niet uit de weg gaan. Dat op zichzelf is geen nieuws, want
het waren juist opmerkingen van Haider uit het verleden die de FPÖ
en vervolgens de Oostenrijkse regering in de Europese ban deden
belanden.
HOE NU VERDER? Het kan niet zo zijn dat de veertien rege ringsleiders
die de quarantaine waren begonnen, verder doen alsof hun neus bloedt. De
onbesuisdheid waarmee de diplomatieke boycot destijds is gelanceerd, mag
niet verhelen dat met de toetreding van de FPÖ tot de Oostenrijkse
re gering een belangrijk, zo niet existentieel, probleem aan de orde is
gesteld. Europa wil en moet zich wapenen tegen partijen die bereid zijn
de Europese beginselen te schenden. Maar dat zal wel overwogen moeten
gebeuren en moeten leiden tot een duidelijk richtsnoer waaraan lidstaten
zich hebben te houden. Per oprisping reageren is niet de beste manier
gebleken om het kwaad aan te pakken.