Europese top in Feira:
Geen zicht op einde boycot Oostenrijk
Door onze correspondent BEN VAN DER VELDEN
SANTA MARIA DA FEIRA, 19 JUNI.
Er is nog geen enkel zicht op intrekking van de sancties van veertien
lidstaten van de Europese Unie tegen Oostenrijk. Dit hebben Europese
regeringsleiders en diplomaten gezegd.
De Europese regeringsleiders zijn vandaag en morgen in het Portugese
Santa Maria da Feira bijeen. De Portugese premier Guterres kondigde aan
pas na deze Europese top, voor het einde van het Portugese
voorzitterschap van de EU eind deze maand, een poging te willen doen om
een weg te vinden uit het conflict van veertien EU-lidstaten met het
vijftiende land, Oostenrijk. De veertien besloten tot bilaterale
diplomatieke sancties tegen Oostenrijk, nadat daar in februari een
regeringscoalitie tot stand kwam van de christen-democratische ÖVP
en de extreem-rechtse FPÖ.
De Oostenrijkse kanselier Schüssel (ÖVP) zei gisteravond dat
hij de kwestie van de sancties tijdens het informele deel van het
topoverleg aan de orde zal stellen. "Ik wil zo snel mogelijk van de
sancties af. Ik sta open voor iedere oplossing", zei hij. De
Oostenrijkse kanselier zei echter dat zijn land niet in ruil voor een
geleidelijke opheffing van de sancties een speciaal toezicht op naleving
van de rechten van de mens zal aanvaarden.
Volgens EU-diplomaten heeft het Portugese EU-voorzitterschap overwogen
zo'n speciaal toezicht voor te stellen. De woordvoerder van Guterres zei
gisteravond dat er een mogelijkheid is dat veertien EU-lidstaten en
Oostenrijk zonder gezichtsverlies uit hun patstelling komen. Maar
volgens diplomaten willen de veertien niet riskeren door Oostenrijk te
worden afgewezen en zal Guterres het plan daarom niet presenteren.
Schüssel zei dat Oostenrijk wat betreft het respecteren van de
rechten van de mens al voldoende onder toezicht staat van de Europese
Commissie en van meer dan driehonderd diplomaten van EU-lidstaten in
Wenen.
De veertien EU-lidstaten hanteren uiteenlopende argumenten om vast te
houden aan de sancties tegen Oostenrijk. Die sancties zijn vooral
symbolisch. De veertien hebben elk hun bilaterale diplomatieke
betrekkingen met Oostenrijk op een laag pitje gezet, maar willen geen
enkele belemmering van het functioneren van de EU. De Belgische premier
Verhofstadt, die de sancties consequent 'maatregelen' noemt, zei
gisteren dat er geen enkele reden is voor enige verandering in de
houding tegenover Oostenrijk. Hij zei dat de Belgische opstelling niets
te maken heeft met de Belgische binnenlandse situatie.
In België wordt gevreesd voor een succes van het extreem-rechtse
Vlaams Blok bij de gemeenteraadsverkiezingen in oktober. De discussie
over de deelname van extreem-rechts aan de Oostenrijkse regering was een
streep door de rekening van Verhofstadt. Hij heeft sinds zijn aantreden
vorig jaar getracht om de aandacht van het Vlaams Blok af te leiden door
zelf initiatieven te nemen op terreinen waarop extreem-rechts zich graag
manifesteert, zoals het vreemdelingenbeleid. Maar de kwestie-Oostenrijk
heeft de publiciteit over het Vlaams Blok opnieuw vergroot.
België behoort met Frankrijk tot de grootste voorstanders van de
sancties. Maar ook landen die nooit enthousiast geweest zijn over de
maatregelen tegen Oostenrijk, willen ze op dit ogenblik niet intrekken.
Een hoge Deense diplomaat zei dat intrekking nu de vraag zou doen rijzen
waarom ze ooit zijn ingesteld, omdat in Oostenrijk sinds februari niets
is veranderd. Minister Van Aartsen (Buitenlandse Zaken) zei gisteravond
dat Nederland ook niet inziet wat er gewijzigd is. Premier Kok zei geen
"nervositeit over Oostenrijk" in Portugal te hebben ontdekt.