Dossier Oostenrijk

Nieuws

Regeringsformatie

Buitenlandse reacties

Documenten

Links

Jörg Haider is afgetreden als partijchef van de ultra-rechtse FPÖ. Maar de commotie over de toe- treding van de FPÖ tot de regering met de conserva- tieve ÖVP is niet bedaard. Diverse FPÖ-ministers zijn in opspraak gekomen.

Door onze correspondent KARIN JUSEK

WENEN, 4 MAART. Het Oostenrijkse parlement beleeft roerige tijden. Geschreeuw, beledigingen, berispingen van de Kamervoorzitters en zelfs schorsingen zijn aan de orde van de dag. Het aftreden - al na 25 dagen - van de minister van Justitie, Michael Krüger, de benoeming van zijn opvolger, Dieter Böhmdorfer, en de onverenigbare activiteiten van de minister van Financiën, Karl Heinz Grasser, zijn de belangrijkste conflictpunten. Alle drie ministers behoren tot de extreem-rechtse FPÖ.

Nadat Krüger afgelopen dinsdag was afgetreden - om gezondheidsredenen, zoals het heette, of omdat hij overbelast was, zoals zijn critici zeggen - werd bekend dat hij al sinds 1987 manisch depressief is. Krügers opvolger, Böhmdorfer, is de advocaat die namens de FPö critici van de radicale partij al dertien jaar lang voor de rechter daagt en daarbij, naar eigen zeggen, tamelijk fel te werk gaat. Volgens Böhmdorfer staat dit zijn functioneren als minister van Justitie niet in de weg.

Maar de sociaal-democratische woordvoerder voor justitie, Hannes Jarolim, denkt daar heel anders over. Hij noemt de benoeming van Böhmdorfer "ongelooflijk" en "een onvoorstelbare brutaliteit". De SPÖ wijst ook op de ongebruikelijke manier waarop de nieuwe minister werd benoemd. "Normaal is dat de kanselier de nieuwe minister voorstelt, maar Böhmdorfer werd door Haider gepresenteerd en dat op een tijdstip dat Haider als partijvoorzitter al was afgetreden", zegt de woordvoerster van de sociaal-democraten, Katherina Karmel.

Ook de Groenen hebben tegen de benoeming scherp geprotesteerd. "Böhmdorfer is heel rechts, hij is de man die probeert alle critici van Haider het zwijgen op te leggen, die vooral de media hard aanpakt. Uitgerekend deze man zit nu op een ministerie waar hij het recht heeft om in elk proces in te grijpen, aanklagers tegen te houden of juist aan te sporen", aldus Stefan Schennach van de Groenen.

Böhmdorfer heeft gezegd dat alle ministeriële aanwijzingen gecontroleerd kunnen worden. "Door wie", zo vraagt Schennach zich echter af. "Een minister geeft dagelijks aanwijzingen. Behalve de betrokkenen weet daar niemand wat van af. Bovendien kunnen aanwijzingen van een minister uitsluitend via een parlementaire commissie gecontroleerd worden. En die kan pas na een parlementair besluit worden ingesteld."

Een andere onthulling betreft de minister van Financiën, Grasser. Hij was bij het Magna-concern voor public relations verantwoordelijk en heeft het recht op elk ogenblik in het bedrijf terug te keren. Magna- eigenaar Frank Stronach bezit uiteenlopende bedrijven, van machinefabrieken tot sportclubs. Vooral in voetbal en paardenraces heeft hij veel geld gestoken. Hij streeft naar een eigen sport- en gokzender zodra in Oostenrijk commerciële tv is toegelaten.

Grasser staat geregistreerd als bedrijfsleider van het Magna-bedrijf Sportwetten GmbH en Sport Management International GmbH. Dat is met zijn ministerieel ambt onverenigbaar. Grasser reageerde woedend op de onthullingen van het blad News en kondigde een klacht tegen het blad aan. Volgens hem is zijn uitschrijving uit het bedrijfsregister een kwestie van dagen.

Een ander probleem is de reeks toevoegingen in het regeerakkoord die volgens News op aandringen van Grasser werden opgenomen. Daarin staat dat een toekomstig sportkanaal ook op minder populaire sporten gericht zou moeten zijn. Dat kan als kans voor Stronachs belangen in de paardensport worden geïnterpreteerd. Verder zou de basis voor berekening van sportsubsidies veranderd moeten worden. Nu worden de subsidies voor de sport berekend op basis van de sportloterij en de voetbaltoto die in handen van de staat zijn. De toevoeging in het regeerakkoord wijst er op dat dit staatsmonopolie in toekomst zal vervallen en particuliere gokbureaus erkend worden. De oppositie vindt het opmerkelijk dat juist de minister van Financiën - die door het staatsmonopolie miljoenen voor de overheid binnehaalt - dit monopolie wil afschaffen. De Groenen verwijten Grasser als lobbyist voor Stronach op te treden. Grasser ontkent, maar rustig is het in Oostenrijk nog lang niet.