Dossier Oostenrijk

Nieuws

Regeringsformatie

Buitenlandse reacties

Documenten

Links

Door onze correspondent
WENEN, 9 FEBR. Nog voordat de nieuwe Oostenrijkse coalitie van FPÖ en ÖVP haar regeringsverklaring heeft afgelegd, zijn twee van de Freiheitliche ministers in opspraak geraakt. Minister van Justitie Michael Krüger blijkt tot deze week een neonazi als parlementair medewerker in dienst gehad te hebben. Minister van Infrastructuur, Michael Schmid, heeft als lid van de regering van de deelstaat Stiermarken het racistische en antisemitische tijdschrift Die Aula gesubsidieerd. Tot vorige week werden journalisten die met Krüger wilden spreken naar zijn persvoorlichter René Schimanek doorverwezen. Schimanek werd eerder wegens neonazistische activiteiten veroordeeld. Zijn oudere broer, Hans-Jörg Schimanek jr., kreeg 10 jaar cel voor het oprichten van een Wehr sportvereinigung die zich vooral op het "doden van de vijand" had gespecialiseerd.

In het Handbuch des Rechtsextremismus staan beide broers - in leren jacks en hoge zwarte laarzen, een knuppel in de hand - samen met Gottfried Küssel afgebeeld. Küssel was, tot ook hij achter de tralies verdween, de onbetwiste leider van de Oostenrijkse neonazi's. De vader van de broers, Hans Jörg Schimanek sr., is FPÖ- politicus en lid van de deelstaatregering Neder-Oostenrijk. Hij kocht voor zijn zonen een oud gehucht, waar ze wapens opsloegen en paramilitaire oefeningen hielden.

De vroegere journalist Schimanek sr. vertelt graag hoe trots hij is op zijn zonen en "hun verstandige ideeën" en noemt het verbod op nationaal-socialistische activiteiten een schending van de rechten van de mens. Maar niet alleen René Schimanek brengt Krüger in de problemen. Het vroegere liberale Kamerlid Thomas Barmüller beschuldigde de nieuwe minister er gisteren van tijdens een parlementair debat in 1995 concentratiekampen vergoelijkend " strafkampen" te hebben genoemd, net als Jörg Haider. Krüger riep destijds dat Haiders uitspraak volgens het Duitse woordenboek helemaal correct was en verweet zijn critici "semantische masturbatie" te bedrijven.

Volgens Barmüller is het onacceptabel dat een politicus met een dergelijk verleden minister van Justitie is - en daarmee de chef van de openbare aanklagers die juist tegen vergoelijking van de nazimisdaden moeten optreden.

Die Aula, het door de nieuwe minister Schmid gesponsorde tijdschrift, wordt door de Freiheitliche Akademikerverband (FAV) uitgegeven en wordt regelmatig volgeschreven door ontkenners van de holocaust en strijders voor het Duitse ras. Het wordt daarom door de Verfassungsschutz in de gaten gehouden. Al in 1985 waarschuwde een auteur voor de toestroom van buitenlanders. Immigratie zou op "nationale zelfmoord" uitlopen. Joden en vrijmetselaars worden er van beschuldigd de oorzaak te zijn van alle problemen die Oostenrijk in het heden en verleden teisterden, is de teneur van veel artikelen. Auteurs en lezers vormen de basis die Haider in 1986 binnen de FPÖ aan de macht hielp. Andreas Mölzer, een naaste medewerker van Jörg Haider die verantwoordelijk is voor het cultuurbeleid in Karinthië, was vroeger hoofdredacteur van Die Aula. Twee maanden geleden nodigde de FAV de Duitse rechts-extremist en vroegere links-extremistische RAF terrorist Horst Mahler uit. Mahler begroette zijn Weens publiek met "beste landgenoten" en klaagde dat "ons volk zich niet meer tegen zijn eigen eliminatie door Überfremdung durft te verzetten". De grote vijand, aldus Mahler, waren de joden. Mahler werd niet alleen met daverend applaus beloond, ook de voorzitter van de FAV, Reimar Timmel, benadrukte de " gemeenschappelijke standpunten".

Ook het adres van de nieuwe minister van Sociale Zaken, Elisabeth Sickl, is bekend bij de Staatspolizei (STAPO). Haar zoon Heinrich was lid van het Duitse Nationalsozialistische Front (NF) en kreeg nazi-propagandamateriaal thuis gestuurd. Volgens een STAPO- rapport demonstreerde Heinrich Sickl in 1991 samen met bekende nazi's voor de vrijlating van een kameraad die had beweerd dat de gaskamers maar fopperijen van de geallieerden waren.

Het is niet de eerste keer dat bekende neonazi's in de directe omgeving van FPÖ politici opduiken. Ook de secretaris van oud- fractievoorzitter Ewald Stadler, Gerhard Staudinger, was een bekende van de STAPO. Hij werd verdacht van verspreiding van literatuur waarin de holocaust werd ontkend. Stadlers reactie was: "Mij is nooit opgevallen dat die jongen extreem-rechtse ideeën had." Fractievoorzitter Peter Westenthaler of minister van Defensie Herbert Scheibner - de rechter liet in het midden wie van de twee - hebben de neonazi Walter Köhler en zijn vrienden als Saalschutz bij FPÖ-avonden laten optreden en op partijfeesten uitgenodigd. Al deze contacten zijn door diverse 'Haider-watchers' gedocumenteerd, maar de FPÖ-leider heeft zich nooit van in opspraak geraakte medewerkers gedistantieerd. Toen hij vorige week donderdag tijdens een persconferentie door de correspondent van de Israelische radio daarop werd aangesproken, weigerde Haider een antwoord en verweet de joodse journalist onverdraagzaamheid.

Het nieuwe parlement verwierp gisteren een motie van wantrouwen van de Groenen tegen bondskanselier Schüssel.