Dossier Oostenrijk

Nieuws

Regeringsformatie

Buitenlandse reacties

Documenten

Links

HET IS EEN NOVUM: veertien Europese staats- en regeringsleiders hebben meegeformeerd aan de regering van de vijftiende lidstaat van de Europese Unie. Het zal nauwelijks zijn te bewijzen, maar het regeerakkoord dat ÖVP en FPö gisteravond publiceerden zal toch iets van de sporen dragen van de zware druk die de veertien de afgelopen dagen op beide Oostenrijkse partijen hebben geoefend. Een novum is ook de gevolgde procedure. Het voorzitterschap van de Unie, in Portugese handen, heeft maatregelen aangekondigd namens veertien staats- en regeringsleiders tegen de vijftiende lidstaat zonder die lidstaat in vergadering te horen. Daarmee is voorbijgegaan aan een essentiële voorwaarde uit het Verdrag van Amsterdam voor het geval overwogen wordt een lidstaat, die onder verdenking staat de beginselen van de Unie te schenden, sancties op te leggen. Overigens, ook de rest van de in het verdrag voorgeschreven procedure hebben de veertien links laten liggen.

Vooralsnog is nu de positie van de Commissie en van het Europees Parlement, die beide volgens het verdrag een hoofdrol hebben te vervullen in een sanctieprocedure tegen een lidstaat, ondermijnd. Verklaringen van de voorzitters van de Commissie en van het parlement alsmede van individuele parlementariërs kunnen het vacuüm dat in de procedure is ontstaan niet vullen. Voor onderzoek, uitleg en debat, drie pijlers van de in het verdrag voorgeschreven procedure, is geen tijd geweest. De veertien hebben de vorming van een coalitie met de partij van Jörg Haider willen voorkomen. Dat was een gerechtvaardigd streven dat met het uitspreken van waarschuwingen voldoende zou zijn gesteund. Oostenrijk kon zich er immers al niet meer op beroepen niet gewaarschuwd te zijn.

DOOR VOOR HUN eigen muziek uit te dansen hebben de veertien niet alleen de geloofwaardigheid van de Europese spelregels aangetast, maar ook het Oostenrijkse electoraat op één hoop gedreven. Het uitschrijven van nieuwe verkiezingen als alternatief voor de nu beoogde coalitie – toch al een politiek riskante onderneming – lijkt nu alleen nog maar een kanselier Haider op te kunnen leveren. De man zelf heeft al laten weten daarvoor zijn gouverneurschap van Karinthië graag op te geven.

Een afkoelingsperiode ligt voor de hand, hetgeen niet ten koste hoeft te gaan van oplettendheid ten aanzien van het beleid van deze Oostenrijkse coalitie. De Europese spelregels voor een eventuele correctie liggen voor het grijpen.