Dossier Oostenrijk

Nieuws

Regeringsformatie

Buitenlandse reacties

Documenten

Links

In de Tweede Kamer heeft premier Kok bezorgde vragen beantwoord over politieke situatie in Oostenrijk.

Door onze diplomatiek redacteur

DEN HAAG, 2 FEBR. Een Oostenrijkse regeringscoalitie waarvan de ultrarechtse FPÖ van Jörg Haider deel uitmaakt zou "buitengewoon alert" en " met ijzeren precisie" moeten worden beoordeeld op program, beleid en daden. Contacten met zo'n coalitie zouden slechts "formeel en technisch" moeten zijn en "met inachtneming van de normen en waarden waarop de Europese Unie is gebaseerd."

Dit heeft premier Kok gisteren in de Tweede Kamer geantwoord op mondelinge vragen van de fractieleider van GroenLinks, RosenmÖVPller. Kok zei geheel achter het pakket aan maatregelen te staan waarmee de EU-ministers van Buitenlandse Zaken maandagavond hebben gedreigd, mocht de FPÖ regeringspartij worden. Hij wilde nog geen uitspraken doen over mogelijke verdere stappen voor het geval Haiders partij metterdaad gaat meeregeren.

Net als de meeste fractieleiders die aan het mondelinge vragenuurtje deelnamen beklemtoonde Kok dat het goed is om de Oostenrijkse christen- democraten te laten merken dat Europa "bezorgd en verontrust" is over hun coalitie besprekingen met de FPÖ en hen daarmee onder druk te zetten om van zo'n coalitie af te zien. Maar de premier voegde daaraan toe dat daarvoor wel de goede toon moet worden gekozen, om contraproductieve effecten te voorkomen, en dat erkend moet worden dat het een democratisch recht van de Oostenrijkers zelf is om zelf te beslissen over hun coalitievorming.

Of koningin Beatrix met haar gezin binnenkort voor haar jaarlijkse skivakantie naar het Oostenrijkse Lech gaat of niet, is een privé-zaak waarover zij zelf beslist. "Haar keuze geeft absoluut geen enkele politieke voorkeur weer", zei de premier, die ervoor waarschuwde om naast Haider en zijn partij nu ook Oostenrijk of de Oostenrijkers te kritiseren of - zoals RosenmÖVPller bepleit had - een vakantieboycot van Oostenrijk te overwegen. Er is geen behoefte aan isolering van de Oostenrijkers, maar aan een dialoog , zei hij.

Kok weigert in deze kwestie voortaan "eerste aanspreekpunt" voor de Kamer te zijn, zoals RosenmÖVPller had gevraagd. De staatsrechtelijke plaats van minister Van Aartsen (Buitenlandse Zaken) moet worden gerespecteerd, zei hij. Kok nam Van Aartsen ook in bescherming tegen kritiek uit de fracties van CDA, D66, SP en GroenLinks die de minister hadden verweten dat hij vorige week donderdag nog tegen openlijke kritiek op een mogelijke Oostenrijkse coalitie met de FPÖ was. De premier herhaalde dat het kabinet vorige week vrijdag juist op voorstel van Van Aartsen tot veroordeling van zo'n coalitie en tot het uitspreken van bezorgdheid daarover had besloten. Op Buitenlandse Zaken werd gisteren trouwens bevestigd dat Van Aartsen vorige donderdag "wegens tijdsdruk" niet was gekend in de mededeling van een woordvoerder dat Nederland niet op de coalitievorming in andere democratische landen pleegt te reageren. Op een oproep van CDA- fractieleider De Hoop Scheffer aan zijn PvdA-collega Melkert en aan Kok om hun Oostenrijkse geestverwanten van de SPÖ te vragen alsnog te gaan werken aan een coalitie met de christen-democraten, en zonder de partij van Haider, zeiden Kok en Melkert dat zij dat al hadden gedaan en ook verder zouden blijven doen. Melkert wees er op dat de SPÖ steeds buiten twijfel had gelaten nooit een coalitie met Haider te zullen aangaan, terwijl de ÖVP de sociaal-democraten tijdens de formatie-onderhandelingen eerder onder druk had gezet door zelf "de deur naar Haider op een kier te laten staan".