Maar in La Higuera heeft niemand de wapens
opgepakt, dat zie je zo. Het gehucht is ondergedompeld in loomheid. Niets
beweegt, honden houden zich dood in de schaduw van de adobehutten.
Siësta-tijd? Schoolvakantie? Waar zijn de 209 stemgerechtigden, die
hier volgens het recent opgestelde kiesregister moeten wonen? Waar zijn
hun kinderen?
Het dorp ligt aan een stoffig weggetje op de flank van een berg, tegenover een andere berg.
La Higuera heeft niets aantrekkelijks, zelfs geen voetbalveld. Het
borduurwerk dat er wordt gemaakt staat bekend als het lelijkste van de
streek, de kaas als de zoutste. Van de botsing der ideologieën die
hier heeft plaatsgehad, is niets te merken. Wel is er een pleintje in de
vorm van een vijfpuntige ster met een stenen kop van Che op ware grootte,
een eerbetoon van linkse studenten uit La Paz die ieder jaar de bedevaart
naar La Higuera maken. En om de herinnering aan zijn favoriete commandant
levend te houden betaalt Fidel Castro het salaris van Carlos Medina, een
37-jarige Boliviaanse arts. Hij runt een medische post in het
schoollokaal waar het martelaarsbloed is vergoten.
Op de rand van de behandeltafel zit een meisje met een hondebeet in
haar gezicht. Haar zoute tranen prikken in de wond, maar ze kan niet
ophouden met huilen. ,,Ik voel me verwant aan Che'', zegt Carlos, terwijl
hij een tetanusspuitje prepareert. ,,Hij was arts, ik ben arts.'' Vroeger
op de lagere school dacht hij dat Che een 'superman' was uit een
stripverhaal, en dat beeld was hem altijd bijgebleven. In de vensterbank
staat een koperen plaatje met de spreuk IK WIL ZIJN ZOALS CHE met
daarnaast een crucifix. Hoe nu? ,,Che èn Christus zijn mijn
voorbeelden.''
Voor Milton, een weeskind verderop uit de straat, is Che een vader.
,,Hij helpt me bij het maken van mijn huiswerk'', zegt hij.
Je kunt zo een aantal dingen bedenken waar je voor zou willen vechten als
je in La Higuera bent opgegroeid, schoenen bijvoorbeeld, maar toch zul je
er geen strijdlust aantreffen. De levenstandaard is er nog even belabberd
als op de dag van Che's dood. Stroom is er niet. Zestig procent van de
bevolking lijdt aan chagas, een ziekte die op latere leeftijd
hartstilstand tot gevolg heeft. Maar een revolutie ontketenen is niet
eenvoudig. In het politiek bewuste Nicaragua, waar de linkse Sandinisten
in de jaren tachtig de macht in handen hadden, weigerden de boeren om
kinine te slikken tegen malaria, omdat je er communist van zou worden.
Dokter Medina deelt afgetrapte schoenen uit. ,,Mijn werk is de
voortzetting van de guerrillastrijd, zij het met de middelen van deze
tijd'', zegt hij. Als kandidaat voor de gemeenteraad kreeg hij bij de
verkiezingen 22 van de 209 stemmen. ,,Net als Che, die had ook 22
volgelingen toen hij in la Higuera aankwam.''