[ 13 ]
De nacht voor zijn executie, ging Che er nog vanuit dat hij een proces zou krijgen. Maar 's ochtends, nadat de Cubaanse CIA-agent Felix Ramos een laatste foto had genomen, kwam er een bevel van hogerhand: fusilleren.

14
[ 15 ]
De botten in het anonieme graf blijken naar alle waarschijnlijkheid van Coco Peredo te zijn, de broer van Chato. De zoektocht naar het lijk van Che wordt dit jaar voortgezet.

Maar in La Higuera heeft niemand de wapens opgepakt, dat zie je zo. Het gehucht is ondergedompeld in loomheid. Niets beweegt, honden houden zich dood in de schaduw van de adobehutten. Siësta-tijd? Schoolvakantie? Waar zijn de 209 stemgerechtigden, die hier volgens het recent opgestelde kiesregister moeten wonen? Waar zijn hun kinderen?

Het dorp ligt aan een stoffig weggetje op de flank van een berg, tegenover een andere berg. La Higuera heeft niets aantrekkelijks, zelfs geen voetbalveld. Het borduurwerk dat er wordt gemaakt staat bekend als het lelijkste van de streek, de kaas als de zoutste. Van de botsing der ideologieën die hier heeft plaatsgehad, is niets te merken. Wel is er een pleintje in de vorm van een vijfpuntige ster met een stenen kop van Che op ware grootte, een eerbetoon van linkse studenten uit La Paz die ieder jaar de bedevaart naar La Higuera maken. En om de herinnering aan zijn favoriete commandant levend te houden betaalt Fidel Castro het salaris van Carlos Medina, een 37-jarige Boliviaanse arts. Hij runt een medische post in het schoollokaal waar het martelaarsbloed is vergoten.

Op de rand van de behandeltafel zit een meisje met een hondebeet in haar gezicht. Haar zoute tranen prikken in de wond, maar ze kan niet ophouden met huilen. ,,Ik voel me verwant aan Che'', zegt Carlos, terwijl hij een tetanusspuitje prepareert. ,,Hij was arts, ik ben arts.'' Vroeger op de lagere school dacht hij dat Che een 'superman' was uit een stripverhaal, en dat beeld was hem altijd bijgebleven. In de vensterbank staat een koperen plaatje met de spreuk IK WIL ZIJN ZOALS CHE met daarnaast een crucifix. Hoe nu? ,,Che èn Christus zijn mijn voorbeelden.''

Voor Milton, een weeskind verderop uit de straat, is Che een vader. ,,Hij helpt me bij het maken van mijn huiswerk'', zegt hij. Je kunt zo een aantal dingen bedenken waar je voor zou willen vechten als je in La Higuera bent opgegroeid, schoenen bijvoorbeeld, maar toch zul je er geen strijdlust aantreffen. De levenstandaard is er nog even belabberd als op de dag van Che's dood. Stroom is er niet. Zestig procent van de bevolking lijdt aan chagas, een ziekte die op latere leeftijd hartstilstand tot gevolg heeft. Maar een revolutie ontketenen is niet eenvoudig. In het politiek bewuste Nicaragua, waar de linkse Sandinisten in de jaren tachtig de macht in handen hadden, weigerden de boeren om kinine te slikken tegen malaria, omdat je er communist van zou worden.

Dokter Medina deelt afgetrapte schoenen uit. ,,Mijn werk is de voortzetting van de guerrillastrijd, zij het met de middelen van deze tijd'', zegt hij. Als kandidaat voor de gemeenteraad kreeg hij bij de verkiezingen 22 van de 209 stemmen. ,,Net als Che, die had ook 22 volgelingen toen hij in la Higuera aankwam.''


NIEUWS AGENDA SUPPLEMENT ARCHIEF TREFFERS SERVICE

© NRC HANDELSBLAD (10 februari 1996)










foto van La Higuerafoto van La Higuera