Genetische manipulatie

Nieuws

Wat is genetische manipulatie?

GM-voedsel

Gentherapie

Biotech-industrie

Meningen

Links

Voedingsmiddelen en zaden die door de mens genetisch zijn aangepast, kunnen door een land worden geweerd op grond van mogelijke schadelijke gevolgen voor het milieu. Dat is de belangrijkste uitkomst van de VN-conferentie in Montréal, waar meer dan 130 landen overeenstemming hebben bereikt over beperkingen op de internationale handel in genetisch gemodificeerde organismen.

Door onze correspondent FRANK KUIN

31 JANUARI 2000. Het akkoord, het Biosafety Protocol, werd zaterdagochtend vroeg bereikt na koortsachtige onderhandelingen tot diep in de nacht. Een eerdere poging om tot een verdrag te komen, een jaar geleden in het Colombiaanse Cartagena, was uitgelopen op een faliekante mislukking. De voorzitter van de conferentie, de Colombiaan Juan Mayr, noemde het nu bereikte protocol ,,een overwinning voor het milieu''.

Het protocol speelt in op het toenemend gebruik van biotechnologie bij het telen van graan, maïs en sojabonen om bijvoorbeeld de weerstand tegen onkruid en ongedierte te verhogen.

Exporteurs van dergelijke gewassen worden op basis van het protocol verplicht om de aanwezigheid van genetisch gemodificeerde organismen te vermelden op het etiket. Verder is afgesproken dat de milieuovereenkomst niet ondergeschikt is aan de Wereldhandelsorganisatie, wat uniek is voor een milieuverdrag.

Overeenstemming werd mogelijk doordat een groep graan exporterende landen, aangevoerd door de Verenigde Staten en Canada, hun verzet lieten varen tegen het zogeheten `voorzorgsbeginsel', de basis van het protocol. Dit houdt in dat import van biotechproducten door een land kan worden verboden, ook als er geen wetenschappelijke zekerheid bestaat over toekomstige gevolgen voor het milieu.

Met name de Europese Unie eiste dat recht, dat met zich meebrengt dat biotech-gewassen strikt moeten worden gescheiden van conventionele gewassen.

De Amerikanen, de grootste toepassers van genetische manipulatie, zagen het voorzorgsbeginsel als een middel tot protectionisme. Bovendien achtten zij, met hun partners in de zogeheten `Miami-groep' (Canada, Australië, Argentinië, Chili en Uruguay), de scheiding en traceerbaarheid van genetisch gemodificeerde gewassen moeilijk uitvoerbaar. Onder druk van met name de Europese markt zijn zij toch akkoord gegaan, met als enig voorbehoud een overgangsperiode van twee jaar om scheiding en specifieke etikettering goed te regelen.

Milieuorganisaties hebben het protocol verwelkomd. ,,Wij zijn heel erg blij dat het er is'', zei Miriam van Gool van Greenpeace Nederland in Montréal. Greenpeace meent dat gemanipuleerde plant- en diersoorten een bedreiging vormen voor conventionele soorten.

Minister Pronk (VROM) zei dat ,,hiermee een belangrijke bedreiging voor de biologische diversiteit flink is verminderd''.