Dossier Telecom

Cahier Veiling mobiele-telefoniefrequenties

Frequentieveiling in
Nederland

Nieuws

Achtergrond

Frequentieveilingen in het buitenland

Europa

Verenigd Koninkrijk

Duitsland

Links

Reacties

Kandidaten voor de veiling van licenties voor snelle mobiele telecommunicatie checkten vanmorgen in bij het Kurhaus. Een lage veilingopbrengst heeft voor minister Zalm niet louter nadelen.

Door onze redacteuren MICHIEL VAN NIEUWSTADT en ERIK VAN DER WALLE

ROTTERDAM, 5 JULI. De nietmachines zijn gratis, het tweede kopje koffie 's ochtends is dat niet. De zeven telecombedrijven die vanaf morgen 9. 00 uur gaan bieden op vijf licenties voor snelle mobiele telecommunicatie zijn aan strenge regels gebonden. Bij de veiling in Engeland ruim twee maanden geleden mochten de kandidaten faxen sturen vanaf het kantoor, maar de Nederlandse overheid wil controle houden: de kandidaten moeten hun biedingen doen vanaf hun bewaakte hotelkamer met uitzicht op zee. Op een handgeschreven en dichtgeniet papiertje.

Hoezeer ook het ministerie van Verkeer en Waterstaat de procedures heeft dichtgetimmerd, een diepzwart scenario voor het verloop van de veiling tekent zich langzaam af. Geschrokken van de tachtig miljard gulden die de Britse veiling de telecomsector heeft gekost zoeken bedrijven elkaar op. France Telecom heeft niet alleen ingeschreven via dochter Dutchtone, maar heeft ook een belang van 25 procent in medebieder NTL. KPN en het conglomeraat Hutchison uit Hongkong gaan samenwerken bij het bieden in Europa. Geen samenwerking in Nederland, benadrukken ze, maar het is duidelijk dat de belangen in de Europese telecomsector ver over de Nederlandse grenzen reiken. Financieel directeur P. Renaud van kandidaat Dutchtone zegt: "Het schaakbord waarop het spel van de Europese telecomsector gespeeld wordt staat niet in het Kurhaus, maar op hoofdkantoren elders in Europa." Minister Gerrit Zalm zou zich met terugwerkende kracht op de tong willen bijten dat hij de geschatte opbrengst van twintig miljard gulden heeft bevestigd die hem in het tv- programma Buitenhof terloops is voorgelegd. Als de voortekenen niet bedriegen zal de Nederlandse overheid veel minder binnenhalen dan een vierde - in lijn met het aantal inwoners - van de Britse veilingopbrengst. De Fransen houden geen veiling, maar wijzen vier licenties toe, voor 10 miljard gulden per stuk.

Zo duur zal het in Nederland misschien niet worden, maar M. Buitelaar, leider van het biedingsteam van Ben/Deutsche Telekom ziet nog geen reden tot juichen. "Wij hebben die twintig miljard van Zalm nooit als een reëel bedrag gezien. Dat het daar nu niet van komt is nog geen reden voor kunstmatige vrolijkheid." Vanaf morgen gaat de bieding van start waarbij een minimumbedrag geldt voor de kavels van 90 of 100 miljoen gulden. Afhankelijk van de regels van de notaris kunnen de biedingen met maximaal tien procent per ronde omhoog. Hoe lang het gaat duren? De computermodellen van de kandidaten gaan uit van maximaal acht biedingsronden per dag. In Engeland duurde het zeven weken. Lichtpuntje voor minister Zalm is dat hij niet per definitie gebaat is bij een hoge veilingopbrengst. Mede door de vrees dat KPN voor de licenties miljarden kwijt zal zijn staat de koers van het telecombedrijf al weken onder druk. En dat doet pijn bij Zalm die maar liefst 43 procent van het telecomconcern in handen heeft.

Wat moet Zalm hopen? Een hoge opbrengst gaat ten koste van de beurswaarde van KPN en dat betekent - omdat de verkoop van dat belang niet lang meer op zich laat wachten - een directe aanslag op de staatskas. En het gaat om miljarden. Nu de veiling minder lijkt op te leveren dan de beoogde 20 miljard gulden heeft het KPN-aandeel de weg terug weer gevonden. Vanochtend ging de koers met maar liefst 6 procent omhoog, waardoor het staatsbelang in een paar uur ruim 3 miljard gulden meer waard is geworden. Op deze manier kan elke tegenvaller voor Zalm omslaan in een meevaller. En andersom: in vergelijking met een paar maanden geleden heeft de staat, als aandeelhouder, al flink moeten toeleggen op het telecombezit. In maart was KPN nog meer dan 150 miljard gulden waard, tegen een slordige 100 miljard op dit moment. Tegen zulke verschillen kan geen veiling op.