Dossier Telecom

Cahier Veiling mobiele-telefoniefrequenties

Frequentieveiling in
Nederland

Nieuws

Achtergrond

Frequentieveilingen in het buitenland

Europa

Verenigd Koninkrijk

Duitsland

Links

Reacties

Door STÉPHANE ALONSO
De vijf aanbieders van mobiele telefonie in Nederland protesteren tegen de veiling van nieuwe frequenties. Als de overheid toch doorzet, betalen consumenten honderden guldens per jaar te veel, zegt Libertel-voorzitter De Wit.

,,Iemand moet mij proberen duidelijk te maken waarom de overheid dit doet'', roept John de Wit uit. Hij steekt een sigaret op en geeft zelf het antwoord: ,,Het is moeilijk om `nee' te zeggen tegen 20 miljard.''

Twintig miljard. Dat is het bedrag dat de Nederlandse regering deze zomer hoopt op te halen met de veiling van vergunningen voor het gebruik van UMTS, de frequenties die over een paar jaar internet en video op de mobiele telefoon mogelijk gaan maken. De verwachte opbrengst is gebaseerd op een soortgelijke veiling in Groot-Brittannië. Die bracht ongeveer 85 miljard gulden op. Nu is Nederland geen Groot-Brittannië, maar dat het flink zal verdienen aan UMTS is duidelijk.

Gisteren stuurden de vijf aanbieders van mobiele telefonie – KPN, Libertel, Telfort, Dutchtone en Ben – een boze brief aan staatssecretaris De Vries van Verkeer en Waterstaat die verantwoordelijk is voor de UMTS-veiling. In zijn kantoor in Maastricht licht De Wit namens alle betrokken belbedrijven het protest toe. De belbedrijven zijn geschrokken van de ,,exorbitante bedragen'' die ze naar verwachting moeten neertellen voor UMTS en vinden dat de regering de Nieuwe Economie geen plezier doet door de veiling in haar huidige vorm door te zetten.

Het is vooral ,,het speculatieve karakter dat de veiling begint aan te nemen'' waaraan De Wit zich ergert. ,,De bedragen die circuleren zijn buiten elke proportie.'' In Den Haag wordt nu al gekibbeld over de bestemming van de UMTS-miljarden. Minister Zalm van Financiën heeft een voorkeur voor aflossing van de staatsschuld, terwijl zijn collega's proberen een deel van de opbrengst voor hun eigen potje proberen te reserveren. ,,De huid van de beer wordt al verkocht voordat deze is geschoten'', zegt de topman.

Hij spreekt van een ,,graai-mentaliteit op regeringsniveau''. De UMTS-miljarden zijn `niet-verwachte opbrengsten, dus is het ,,feest in Den Haag''. En aangezien het kostenverhogende effect van de veiling pas over twee of drie jaar voelbaar zal zijn, ,,hoeven we voorlopig niet op een tegengeluid te rekenen.''

Volgens de bestuursvoorzitter beseft de regering niet wat de gevolgen zijn als in één klap 20 miljard uit de telecomsector wordt getrokken. Want die 20 miljard moeten ook worden terugverdiend. De Wit is dan ook bezorgd dat consumenten de rekening krijgen gepresenteerd. De telefoonrekening zal op jaarbasis zo'n ,,drie- à vierhonderd gulden'' hoger uitvallen, rekent hij voor. ,,Zo ontstaat voor toekomstige mobiele bellers een instapdrempel en worden ontwikkelingen afgeremd.'' De topman wil ,,de barricade op voor de consument'', maar maakt zich weinig illusies. De veiling gaat hoe dan ook door, weet ook hij.

Dat er een verdelingsmechanisme nodig is voor UMTS begrijpt De Wit. Maar dat de regering door middel van dat verdelingsmechanisme onherroepelijk haar stempel op marktontwikkelingen gaat drukken vindt hij niet aanvaardbaar. De Nederlandse telecommarkt is na veel inspanningen geliberaliseerd, ,,en nu worden bedrijven teruggedrongen in een niet-concurrerende positie.''

KPN Mobile verkocht gisteren een deel van zijn aandelen. inclusief zeggenschap aan het Japanse NTT DoCoMo, omdat het met diens financiële steun in staat is op UMTS-frequenties (in Nederland en in Duitsland) te bieden. Alleen is het bedrijf daar niet draagkrachtig genoeg voor. De Wit: ,,Ik denk dat het een hele realistische voorspelling is dat de telecommarkt binnen afzienbare tijd in handen zal zijn van een nog maar een aantal grote spelers. Dit soort veilingen stimuleert die ontwikkeling.''

Volgens De Wit verkeren hij en zijn branchegenoten in ,,een chantage-achtige positie''. Iedereen die wil blijven meedoen in de telecomsector móet investeren in UMTS. Den Haag weet dat en speelt daar handig op in.

,,We zullen de financiering van UMTS wel kunnen opbrengen'', zegt de Libertel-topman. ,,Dat is niet het probleem.'' Het probleem is wel dat telecombedrijven straks miljarden neerleggen voor één vergunning en ,,dat zijn dan alleen nog maar de instapkosten''. Vervolgens moet een netwerk worden gebouwd en moeten diensten worden ontwikkeld. ,,Waar is de proportie?''

Libertel schat 2 miljard gulden nodig te hebben om zijn netwerk van UMTS-antennes te bouwen. In de infrastructuur voor het huidige GSM-netwerk heeft het bedrijf tot nu toe 1,6 miljard gulden gestopt.

De belbedrijven constateren een tegenstrijdigheid. Enerzijds wordt er, zoals onlangs op de `dotcom-conferentie' van Europese lidstaten in Lissabon, gepraat over stimulering van de informatie- en communicatietechnologie, over `internet voor iedereen'. Anderzijds wordt ,,accijns'' geheven op de telecomsector, aldus De Wit. De veelgeprezen Nieuwe Economie wordt beschadigd door UMTS voor heel veel geld te verkopen, aldus De Wit, en dat is met name kwalijk omdat telecommunicatie één van de weinige sectoren is waarin Europa op de Verenigde Staten vooruitloopt. Die voorsprong moet volgens hem worden gekoesterd.

Snappen ze er dan helemaal niets van in Den Haag? Ze snappen het allemaal wel, denkt De Wit, maar: ,,Het is moeilijk om 'nee' te zeggen tegen 20 miljard.''