Dossier Euro

Nieuws

De invoering van de euro

De koers van de euro

Europese Centrale Bank

Economische en Monetaire Unie

Meningen

Feiten en cijfers

Links

De economie van de eurolanden zit tegen de eigen groeicapaciteit aan. Daarom zou een verlaging van de rente door de Europese Centrale Bank nu slechts de inflatie aanwakkeren. De Europese experts wijken wat hun visie op de rente betreft sterk af van hun Amerikaanse collega's en het IMF.

Door onze correspondent HANS BUDDINGH'

BRUSSEL, 26 APRIL. Europees Commissaris Pedro Solbes (Economische en Monetaire Zaken) gaf gisteren bij de presentatie van de economische prognoses voor de eurozone geen krimp. Moet Europa niet het voortouw nemen, nu het in de Verenigde Staten economisch minder gaat? En vooral, moet de Europese Centrale Bank niet de rente verlagen? De vragen klinken dringend.

De Duitse topman van het Internationaal Monetair Fonds, Horst Köhler, gaf al meermalen antwoord: de Europese rente moet omlaag om de economie te stimuleren. De Amerikaanse minister van Financiën, Paul O'Neill, gaf vorig weekeinde ook een hint. Hij zei "voor een raadsel" te staan door beweringen van Europese beleidsmakers dat de eurozone niet of nauwelijks door de scherpe Amerikaanse groeivertraging wordt getroffen. "Het is niet consistent met de wereld zoals ik die ken", aldus O'Neill. Eurocommissaris Solbes bitste dat "wij waarschijnlijk wat meer informatie over Europa hebben dan meneer O'Neill." De jongste prognoses van de Europese Commissie zijn een belangrijk deel van het antwoord aan alle critici. De groei in de eurozone komt dit jaar uit op 2,8 procent en overtreft hiermee ruimschoots de prognose van 1,6 procent voor de VS. En in 2002 zijn de groeicijfers voor beide gebieden met respectievelijk 2,9 en 3 procent vrijwel gelijk. Het IMF is iets minder optimistisch voor de eurozone: 2,4 procent groei in 2001. Vanwaar dit verschil?

Volgens economen van de Europese Commissie onderschat het IMF simpelweg het vermogen van de eurozone om de Amerikaanse groeivertraging te absorberen. Zij onderstrepen dat de economie van de eurozone vooral op de eigen binnenlandse vraag leunt en dat de export naar de VS slechts drie procent van het Europees bruto binnenlands product uitmaakt. De voordelen van de euro zijn volgens hen dan ook nu al zichtbaar. Zij menen ook dat structurele hervormingen hun vruchten beginnen af te werpen.

Even dreigden vorige week de Europese beleidsmakers niet meer met één stem te spreken. De Oostenrijkse minister van Financiën Karl-Heinz Grasser vond tijdens een informele top in Malmö dat "de tijd was gekomen" voor een renteverlaging door de ECB. Dat is vooral Oostenrijks eigen belang: het land heeft een relatieve trage groei en lage inflatie. Maar Grasser werd door zijn collega's meteen tot tot de orde geroepen. Deze week riep de Britse minister Gordon Brown Europa nog op "zijn verantwoordelijkheid te nemen". Maar Brown's woorden leggen minder gewicht in de schaal, omdat zijn land niet aan de euro meedoet.

Eurocommissaris Solbes maakte gisteren duidelijk wat de Europese strategie is. De landen van de eurozone moeten "de taak van de ECB verlichten" door verdere structurele hervormingen: hogere arbeidsparticipatie, bevordering van ondernemerschap, meer onderzoek en ontwikkeling, verbetering van de Europese dienstenmarkt, aanpak van vergrijzing. Hij verwees naar de belofte van de Europese regeringsleiders vorig jaar in Lissabon om de Europese economie dit decennium tot de meest dynamische en concurrerende ter wereld te maken.

Zolang de Europese economie tegen zijn groeicapaciteit aanzit, leidt renteverlaging slechts tot meer inflatie. ECB-president Wim Duisenberg zei tijdens zijn laatste persconferentie in Frankfurt vrijwel hetzelfde als Solbes: "Monetair beleid kan het productiepotentieel van de eurozone niet vergroten. Dit wordt in grote mate bepaald door structurele factoren."

Maar waar ligt de huidige groeicapaciteit van de eurozone? Solbes hield het gisteren op 2,5 3 procent per jaar. Het precieze cijfer hangt volgens de Spaanse Eurocommissaris mede af van de invloed van de 'nieuwe' economie (ICT: informatie- en communicatietechnologie) op de productiviteit. Enkele maanden geleden constateerde de Europese Commissie voor het eerst dat er na de VS nu ook in Europa zo'n positief 'ICT-effect' op de groeicapaciteit waarneembaar is.

De ECB schat het huidige groeipotentieel een fractie lager in dan de Europese Commissie. De jongste groeiprognoses voor de eurozone 2,8 procent in 2001 en 2,9 procent in 2002 geven de ECB dus goede argumenten om tijdens haar vergadering van vandaag de rentetarieven in de eurozone ongemoeid te laten.

Temeer omdat de voorspelde inflatie van 2,2 procent dit jaar nog boven het door de ECB gehanteerde plafond van 2 procent uitkomt.

Zeker gezien het wat verhitte debat zullen de Europese prognoses in de komende maanden meer dan ooit op hun betrouwbaarbeid worden beoordeeld. Eurocommissaris Solbes verklaarde gisteren al vast vol vertrouwen dat zijn economische modellen "tot nu toe steeds excellente resultaten hebben opgeleverd".

www.nrc.nl/Economie