Dossier Euro

Nieuws

De invoering van de euro

De koers van de euro

Europese Centrale Bank

Economische en Monetaire Unie

Meningen

Feiten en cijfers

Links

'Wederafbraak' met de euro?

Na een halve eeuw met de mythe van een stijgende mark te hebben geleefd, moeten de Duitsers nu wennen aan de komst van een nieuwe munt: de euro. Tweede deel in een serie.

Door onze correspondent MICHÈLE DE WAARD

BERLIJN, 24 JAN. Als de walvisvaarder langzaam in de Stille Zuidzee zinkt, grijpt de lange arm van de matroos nog één keer naar de punt van de mast om het vaantje met het dubloen vast te spijkeren. Maar het lot van het schip is bezegeld en luttele seconden later zakt de walvisjager weg in het water, met vaantje en gouden dubloen de Spaanse handelsmunt uit de zestiende eeuw.

Gaat de Duitse mark net zo roemloos ten onder als de gouden munt in Herman Melville's roman Moby Dick, suggereert de Duitse krant Frankfurter Allgemeine Zeitung. Terwijl het uur van de waarheid nadert, publiceerde de krant onlangs een paginagroot verhaal: 'De ondergang van het geld'.

Vanaf 1 januari 2002 raken de Duitsers hun geliefde mark kwijt. De gevolgen van de euro zullen diepe sporen trekken in de samenleving, meent de krant en het is aan de tijd te beoordelen waarom een land zich vrijwillig aan zo'n revolutie blootstelt. Want zoals de gouden munt in de mast voor de bemanning uit Moby Dick herinnerde aan de wereld buitenboord die natuur en maatschappij met elkaar verbond, zo symboliseert de mark de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog. De houding van de Duitsers tot de mark is bijna obsessief, zo nauw is de munt verbonden met economisch succes, ijver en nieuw zelfbewustzijn. De D-mark is uitgegroeid tot het trotse surrogaat van de nationale identiteit, die door twee hyper-inflaties en het debacle van het nationaal-socialisme zo kwetsbaar was geworden.

Een overgrote meerderheid van de Duitsers is met de komst van de euro dan ook weinig gelukkig: 66 procent houdt de mark liever, slechts 29 procent heeft geen moeite met Europese munt blijkt uit de jongste opiniepeiling. Waarom wordt de mark hier afgeschaft terwijl ze zo geliefd is, dat ze op de Balkan als officiële munt is ingevoerd, vraagt Andreas Bahr, dakdekker uit Bremen zich af. Hij is een van de voorbijgangers bij een informatiestand over de euro, waar midden in het centrum van Berlijn voorlichting over de nieuwe munt wordt gegeven. "Ons heeft niemand iets gevraagd", reageert een vrouw van middelbare leeftijd geïrriteerd. Net als in Nederland hebben ook Duitse politici een referendum over de euro nooit aangedurfd. Ondanks de scepsis bij het publiek lopen de voorbereidingen voor de Big Bang bij banken en bedrijven op volle toeren. "Juist omdat de terughoudendheid bij de bevolking zo groot is, willen we de introductie van de euro zo vlekkeloos mogelijk laten verlopen", zegt Michael Weber, directeur van de Bundesbank voor Berlijn en Brandenburg. De angst voor het verlies van de goede, oude mark zit diep, weet hij. De banken zelf hebben de burgers jarenlang voorgehouden dat de mark een harde valuta is waarop de Duitsers kunnen bogen. Ook Weber is, zegt hij, opgegroeid met "alleen maar goede herinneringen" aan de mark.

www.nrc.nl/Economie