Dossier DNA

Nieuws

DNA-bank

Klonen

Humane Genoom

Chromosomen

Onderzoek varken als donor gestaakt

Door onze redactie wetenschappen
ROTTERDAM, 14 AUG. De Schotse onderzoekers die in 1997 het eerste gekloonde schaap Dolly maakten, stoppen met het aanpassen van varkens tot orgaandonor voor mensen uit angst voor overdracht van onbekende virussen.

Het Amerikaanse biotechbedrijf Geron, de belangrijkste geldschieter, heeft de subsidiekraan dichtgedraaid.

Xenotransplantatie, het overplanten van organen van de ene diersoort naar de andere, is een tiental jaren gezien als de enige mogelijkheid om het tekort aan donatie-organen op te heffen. De belangstelling voor xenotransplantatie ontstond toen duidelijk werd dat menselijke organen nooit in de groeiende behoefte aan vervangingsorganen kunnen voorzien.

Dreigende overdracht van in het erfelijk materiaal (DNA) verscholen virus-DNA verhindert echter de eerste experimenten met varkensharten bij menselijke hartpatiënten. Iedere diersoort leeft met deze verborgen virussen. Ze zijn niet of nauwelijks schadelijk maar kunnen, overgeplant naar de mens, een onverwachte, onbeheersbare infectieziekte veroorzaken.

De beslissing van Geron is mogelijk ingegeven door een woensdag te verschijnen rapport van de Britse regering waarin waarschijnlijk wordt aanbevolen om het klonen van mensen om therapeutische redenen toe te staan. Dit opent nieuwe mogelijkheden voor de productie van donororganen.

De laatste jaren is de techniek om embryonale stamcellen te laten uitgroeien tot de ongeveer 200 verschillende celtypen in een mens snel verfijnd. Embryonale stamcellen kunnen uit een embryo worden gewonnen en door biologische manipulatie worden gedifferentieerd tot orgaancellen. Al lang dringen onderzoekers er op aan om de stamcellen te mogen gebruiken, maar de stamcelkweken vallen onder het wettelijk verbod om onderzoek te doen aan embryo's van meer dan veertien dagen oud. Therapeutisch klonen houdt in dat een celkern van een volwassene in een lege eicel geplaatst tot een embryo uitgroeit, waarna de stamcellen in kweek worden gehouden om ze tot een gewenst vervangingsweefsel of - orgaan te laten uitgroeien.

Twee commissies adviseerden de Britse regering vorig jaar om het uit 1990 daterende wettelijke verbod op klonen en de beperking van embryo- onderzoek te wijzigen. Zij stelden voor therapeutisch klonen toe te staan en het verbod op reproductief klonen te handhaven. Een commissie onder leiding van de chief medical officer prof. Liam Donaldson die het regeringsstandpunt daarover voorbereidt, publiceert woensdagochtend haar advies. De geruchten willen dat ook die commissie voor therapeutisch klonen is. Het Britse parlement moet daarna beslissen of therapeutisch klonen wordt toegestaan. Daarbij geldt geen partijdiscipline.