Dossier Clinton

Actueel

Transcriptie van Clintons verhoor voor de Grand Jury (17 aug. 1998). Ook als zip-bestand te downloaden.

Starr Report

Clintons reactie op het Starr Report

Clintons tweede reactie op het Starr Report

Monica Lewinsky

Linda Tripp

Paula Jones

Door onze correspondent JUURD EIJSVOOGEL

De invloedrijke Democratische senator Joseph Lieberman heeft Clintons affaire met Monica Lewinsky deze week ,,schandelijk'' genoemd. In het Witte Huis vrezen ze dat hij een kettingreactie in gang zet van Democraten die zich openlijk van de president distantiëren.

WASHINGTON, 5 SEPT. Het lot van president Clinton ligt de komende weken in handen van zijn partijgenoten in het Congres, en dat is dezer dagen geen geruststellende gedachte meer voor de president. Ook nu hij gisteren in Dublin voor het eerst de woorden ,,I'm sorry'' heeft uitgesproken in verband met de Lewinsky-affaire, blijft onder de Democraten grote aarzeling bestaan om de verzwakte president te hulp te schieten.

Toen Clinton gisterochtend samen met de Ierse premier Bertie Ahern voor de verzamelde pers verscheen, werd hij opnieuw naar het seksschandaal gevraagd. Bedrukt en duidelijk ongemakkelijk met de situatie noemde hij zijn gedrag ,,onverdedigbaar''. ,,Ik heb een grote fout gemaakt. Het is onverdedigbaar en het spijt me.''

Een dag eerder had een belangrijke politieke bondgenoot van Clinton, de Democratische senator Joseph Lieberman uit Connecticut, hem in een toespraak tot de Senaat die bijna een half uur duurde beheerst maar genadeloos de mantel uitgeveegd. Lieberman noemde Clintons gedrag ,,schandelijk'' en ,,immoreel''. De in brede kring gerespecteerde senator betoogde dat de kwestie het land grote morele schade heeft toegebracht. Hij doelde daarmee niet alleen op de verhouding van Clinton met de voormalige stagiaire Monica Lewinsky, maar ook op zijn ,,weloverwogen besluit'' om daarover maandenlang te liegen.

In reactie op de woorden van Lieberman zei Clinton gisteren in Ierland: ,,In hoofdzaak ben ik het eens met wat hij zei. Ik kan niet van mening verschillen met iemand die kritiek wil uiten op iets waarvan ik zèlf al heb erkend dat het onverdedigbaar is. Ik heb het zelf al gezegd, ik heb het tegen mijzelf gezegd, en het spijt me zeer. Maar meer kan ik er niet over zeggen.''

Op 17 augustus erkende Clinton in een televisietoespraak dat hij het volk zeven maanden misleid heeft over zijn verhouding met Monica Lewinksy. Hij betuigde daarover zijn ,,diepe spijt''. Maar veel politici en commentatoren kritiseerden hem, omdat hij niet had gezegd: het spijt me, I'm sorry. In plaats daarvan koos Clinton voor het onpersoonlijker I deeply regret that, wat ook betreurenswaardigheid uitdrukt, maar minder naar excuses klinkt.

Medewerkers van de president vreesden al enkele dagen dat Lieberman de president in de Senaat zou afvallen. Stafchef Erskine Bowles probeerde Lieberman er begin deze week nog van te overtuigen om tenminste te wachten tot Clinton terug zou zijn van zijn buitenlandse reis. Maar de senator, een onafhankelijke geest die zich net als Clinton heeft ingespannen om van de Democratische partij weer een partij van het midden te maken, wilde daar niet van weten.

Het Witte Huis is bang dat Liebermans kritische toespraak een kettingreactie in gang zet van Democraten die zich openlijk van de president distantiëren. Begin november zijn er tussentijdse verkiezingen, en veel Democratische Congresleden zijn bang dat het Lewinsky-schandaal hen op een pijnlijk stembusverlies zal komen te staan. Ze voorzien dat hun achterban het hele schandaal zo moe is, dat ze niet de moeite zullen nemen om te gaan stemmen. Sommigen hebben het Witte Huis al laten weten dat ze niet willen dat de president in hun kiesdistrict campagne komt voeren. Republikeinse kandidaten dringen hun rivalen in het defensief door tv-spotjes uit te zenden waarin ze erop aandringen dat Clinton aftreedt.

Lieberman riep in zijn toespraak niet op tot afzetting van de president. Nu al spreken over impeachment of aftreden noemde hij ,,onrechtvaardig en onverstandig''. Wel zei hij dat Clinton op enig moment publiekelijk berispt moet worden.

Het is nog te vroeg om te zeggen of Liebermans woorden een domino-effect zullen hebben, maar twee vooraanstaande partijgenoten vielen hem meteen bij: de politieke veteraan Daniel Patrick Moynihan van New York en Bob Kerrey van Nebraska, een van de campagne-strategen van de Democraten. Clintons staf hoopt dat zijn 'I'm sorry' enig effect heeft op de woede en de angst van de Democraten, ook al zei woordvoerder McCurry gisteren dat de president slechts had herhaald wat hij al eerder had gezegd.

Tegenover CNN zei Lieberman gisteren dat hij beseft hoe moeilijk de situatie voor Clinton is. Hij zei te hopen dat het excuus van Clinton in Ierland ,,een begin'' vormt van een herstel van zijn geloofwaardigheid en gezag. Maar hij schortte zijn uiteindelijke oordeel over de president op tot onafhankelijke aanklager Kenneth Starr zijn rapport over Clinton uitbrengt aan het Congres. Dat zal mogelijk deze al maand gebeuren.

Steeds meer waarnemers in Washington verwachten dat het rapport van Starr de president zal beschuldigen van meineed en tegenwerking van de rechtsgang. In dat geval moet de commissie van justitie van het Huis van Afgevaardigden bepalen of er voldoende aanleiding is om een impeachment-procedure in gang te zetten. Republikeinse en Democratische leiders van het Huis zullen volgende week bijeenkomen, om voorbereidingen te treffen voor de behandeling van het verwachte rapport.