Dossier Clinton

Actueel

Transcriptie van Clintons verhoor voor de Grand Jury (17 aug. 1998). Ook als zip-bestand te downloaden.

Starr Report

Clintons reactie op het Starr Report

Clintons tweede reactie op het Starr Report

Monica Lewinsky

Linda Tripp

Paula Jones

Door onze correspondent JUURD EIJSVOOGEL

Het leven van Amerikaanse presidenten komt in gevaar, stelt minister van Justitie Janet Reno, als hun lijfwachten gedwongen kunnen worden om te getuigen over wat ze tijdens hun werk zien en horen. Toch moeten de lijfwachten van Clinton nu getuigen in de affaire-Lewinsky.

WASHINGTON, 18 JULI. Geen Amerikaanse regeringsfunctionaris brengt zoveel tijd door in de nabijheid van president Clinton als Larry Cockell, het hoofd van de presidentiële lijfwacht. Bij openbare gelegenheden staat Cockell zelden meer dan een halve stap achter de president. In de presidentiële limousine rijdt hij mee op de plaats naast de chauffeur. En als Clinton zich naar een menigte begeeft om handen te schudden, dan houdt de lijfwacht zijn handen vlakbij het middel van de president, om hem zonodig te kunnen vastgrijpen als iemand uit het publiek hem naar zich toe zou sleuren.

Lijfwachten zijn ervoor opgeleid om de veiligheid van de president te garanderen, desnoods met opoffering van hun eigen leven. Over wat ze tijdens hun werk horen of zien worden ze geacht te zwijgen. Maar, zo blijkt nu, niet in alle omstandigheden.

Gisteren bepaalde de voorzitter van het Amerikaanse hooggerechtshof, opperrechter William Rehnquist, dat de onafhankelijke aanklager Kenneth Starr lijfwacht Cockell en andere beveiligingsagenten kan verhoren in de Lewinsky-zaak. In een geheime zitting van een grand jury in Washington werden enkele agenten gisteren meteen verhoord. Tijdelijk is Cockell van zijn taak als belangrijkste lijfwacht ontheven.

De uitspraak van de opperrechter beslechtte voorlopig een bittere juridische strijd, die maanden heeft voortgesleept maar die de afgelopen dagen opeens in een stroomversnelling kwam.

Starr hoopt met behulp van Clintons beveiligingsagenten te kunnen vaststellen of de president onder ede heeft gelogen, toen hij tegenover de advocaten van Paula Jones ontkende dat hij een seksuele verhouding had met de voormalige stagiaire Monica Lewinsky. Ook gaat Starr na of Clinton Lewinsky, en anderen, heeft aangezet om eveneens meineed te plegen.

Aanvankelijk dagvaardde Starr alleen geüniformeerde agenten van de Secret Service, die doorgaans meer afstand tot de president hebben dan de niet-geüniformeerde lijfwachten als Cockell en zijn collega's. De Secret Service verzette zich, met het argument dat een president moet kunnen vertrouwen op de discretie van zijn beschermers. Als die discretie niet gegarandeerd is, zouden presidenten nu en in de toekomst meer afstand tot hun bewakers zoeken. Daarmee zouden ze hun eigen leven in gevaar brengen.

Nadat eerst een gewone rechter dat argument had verworpen, stelden ook drie rechters van beroep Starr vorige week in het gelijk. Daardoor aangemoedigd besloot de aanklager om ook de agenten te dagvaarden, die dag in dag uit vlakbij Clinton zijn.

Minister van Justitie Janet Reno deed daarop een dringend beroep op het voltallige hof van beroep van negen rechters, om het oordeel van hun drie collega's te herzien en een situatie te voorkomen die ,,waarschijnlijk zal uitmonden in een nationale tragedie'', zoals ze het uitdrukte. Zoals een advocaat niet gedwongen kan worden te getuigen over gesprekken met zijn cliënt, zo zouden ook de beveiligingsagenten van de president een zwijgrecht hebben, zo betoogde de minister.

Maar donderdag bleek dat geen van de negen rechters dat recht erkent. In een laatste poging probeerde minister Reno opperrechter Rehnquist nog te bewegen het verhoor van de agenten op te schorten tot het voltallige Hooggerechtshof zich erover zou kunnen buigen. Uitdrukkelijk noemde ze het gevaar van een moordaanslag op de president. Maar opperrechter Rehnquist maakte gisteren bekend dat hij geen ,,onherstelbare schade'' voorziet als de verhoren doorgaan.

Cockell, die in februari pas aantrad als hoofd van de lijfwacht, vergezelde Clinton en zijn advocaat op 17 januari in de presidentiële limousine, nadat de president onder ede was verhoord door de advocaten van Paula Jones, onder meer over zijn vermeende verhouding met Lewinsky.