Dossier Clinton

Actueel

Transcriptie van Clintons verhoor voor de Grand Jury (17 aug. 1998). Ook als zip-bestand te downloaden.

Starr Report

Clintons reactie op het Starr Report

Clintons tweede reactie op het Starr Report

Monica Lewinsky

Linda Tripp

Paula Jones

Onderzoek Impeachment niet voor november

Voordat het Amerikaanse Congres tot afzetting van de president kan overgaan, moeten op Capitol Hill nog vele besluiten worden genomen. Kenneth Starr heeft zijn taak nog niet voltooid.

Door onze correspondent

WASHINGTON, 14 SEPT. Nu het Congres en het publiek beschikken over het rapport van aanklager Starr, is een nieuwe fase in de affaire aangebroken. De volgende stappen zijn:De commissie voor Justitie van het Huis van Afgevaardigden moet in een vooronderzoek bepalen of er voldoende aanleiding is om een formeel impeachment-onderzoek in te stellen, dat kan leiden tot afzetting van de president. Daarvoor moet de commissie vaststellen of het gedrag van Clinton zoals Starr het schetst, valt onder de grondwettelijke gronden voor impeachment: zware misdrijven en wangedrag (high crimes and misdemeanors).

De commissie, die bestaat uit 21 Republikeinen en 16 Democraten, heeft daarvoor tot eind deze maand de tijd. Aangenomen wordt dat een formeel impeachment-onderzoek niet voor de verkiezingen van 3 november kan beginnen, mogelijk zelfs pas na beëdiging van het nieuwe Congres in januari 1999.

De afgelopen dagen hebben de leden van de commissie zich, net als de rest van Amerika, verdiept in de 445 pagina's van het rapport van Starr. Sommige leden en hun stafmedewerkers hebben ook inzage gekregen in de overige dozen met bewijsmateriaal, waaronder 2.600 pagina's met aanhangsels, om te bepalen wat daarvan openbaar gemaakt kan worden.

Zowel de Republikeinen als de Democraten in de commissie hebben een advocaat in de arm genomen. Henry Hyde, de Republikein uit Illinois die voorzitter van de commissie is, heeft zijn leden opgeroepen om partijpolitiek geharrewar aan de kant te zetten. De commissie staat bekend om de bittere politieke tegenstellingen tussen haar leden.

De onafhankelijke aanklager Kenneth Starr heeft zijn taak nog niet voltooid. De wet schrijft voor dat een onafhankelijke aanklager aan het Congres moet rapporteren, zodra hij informatie heeft over gedrag dat aanleiding kan zijn voor impeachment. Dat heeft Starr nu gedaan. Maar andere informatie die hij verzameld heeft kan nog aanleiding zijn om personen in een strafrechtelijke procedure in staat van beschuldiging te stellen.

De meeste staatsrechtgeleerden geloven dat een zittende president niet in staat van beschuldiging gesteld kan worden. Maar Starr zou wel anderen kunnen aanklagen, zoals bijvoorbeeld Clintons juridische adviseur Bruce Lindsey of andere medewerkers. Ook heeft hij een aantal aspecten van de affaire-Lewinsky nog in onderzoek, zoals de vraag wie in het Pentagon belastende informatie over Linda Tripp, de voormalige vriendin van Monica Lewinsky die Starr op het spoor van de affaire heeft gezet, doorgespeeld heeft aan de pers. Starr heeft de grand jury, de geheime kamer van onderzoek in de affaire, nog niet naar huis gestuurd.

Een grand jury dient in het Amerikaanse recht niet om te bepalen wat de waarheid in een bepaalde zaak is, maar om vast te stellen of er voldoende aanleiding is om iemand in staat van beschuldiging te stellen. Alle getuigenverhoren voor een grand jury horen geheim te zijn, om te voorkomen dat reputaties verwoest worden als uiteindelijk besloten wordt om niet tot een aanklacht over te gaan. Als daartoe wel wordt besloten, volgt pas de eigenlijke rechtszaak. Starr heeft de grand jury in de affaire-Lewinsky vooral gebruikt om vele tientallen getuigen te kunnen dagvaarden en onder ede te verhoren.

Twee rechtszaken die Starr in de loop van zijn onderzoek heeft aangespannen lopen nog. De aanklager is in beroep gegaan tegen de vrijspraak van Webster Hubbell, een oude vriend van de Clintons die hij had aangeklaagd wegens ontduiking van de belasting. Ook vervolgt hij Susan McDougal, een oude vriendin en zakenpartner van de Clintons, voor tegenwerking van de rechtsgang omdat ze weigert zich door Starr of zijn medewekers te laten verhoren (los daarvan staat McDougal dezer dagen in Californië terecht voor diefstal).

Het Witte Huis moet zich, net als het Huis van Afgevaardigden, voorbereiden op de mogelijkheid dat het tot een impeachment-onderzoek komt. Clintons advocaten proberen dat nog te voorkomen, en stellen alles in het werk om de leden van de commissie van justitie van het Huis van Afgevaardigden ervan te overtuigen dat ze niet tot een formeel impeachment-onderzoek moeten besluiten. Aangenomen wordt dat het Witte Huis vandaag toch alvast de benoeming bekendmaakt van een nieuwe ploeg politieke adviseurs, die zich zal toeleggen op de verdediging van de president op Capitol Hill. Ondertussen staan Clinton en zijn staf voor de opgave om zo snel mogelijk het vertrouwen terug te winnen van de Democraten in het Congres, die hij bij een impeachment-procedure nog hard nodig zal hebben. Vanavond zal Clinton in New York een aantal bijeenskomsten bijwonen om geld in te zamelen voor zijn partij. Hij gaat onder meer een voorstelling van de musical The Lion King waarbij alleen Democratische geldschieters aanwezig zullen zijn. Met een dagelijks programma voor de president dat laat zien dat hij ondanks alles nog gewoon zijn werk blijft doen, hoopt het Witte Huis te voorkomen dat de indruk ontstaat dat het schandaal hem politiek heeft verlamd.