Dossier Clinton

Actueel

Transcriptie van Clintons verhoor voor de Grand Jury (17 aug. 1998). Ook als zip-bestand te downloaden.

Starr Report

Clintons reactie op het Starr Report

Clintons tweede reactie op het Starr Report

Monica Lewinsky

Linda Tripp

Paula Jones

Door onze redacteur FERRY VERSTEEG
WASHINGTON, 22 DEC. President Bill Clinton en zijn adviseurs in het Witte Huis bereiden zich met een veelzijdige strategie voor op het impeachment-proces in de Senaat, dat voor 6 januari op Capitol Hill op het programma staat. Enerzijds een krachtige en agressieve juridische verdediging, en anderzijds politieke souplesse en tact bij het streven naar een compromis dat de president berispt of bestraft maar wel in functie laat.

Zo valt te destilleren uit de lawine van verklaringen en toelichtingen die Washingtons politieke kopstukken uitstorten over de pers en met name de grote televisiestations die het impeachmentnieuws hier domineren.

Tegelijk hoopt de president zijn verbazingwekkende populariteit te consolideren, die sinds zijn impeachment door het Huis zaterdag verder steeg naar - afhankelijk van de opiniepeiler - 72, 73 of 75 procent. Gisteren deelde hij soep uit in een daklozencentrum in centraal Washington en later bezocht hij op Arlington een bijeenkomst van nabestaanden van de slachtoffers van de PanAm-ramp boven het Schotse Lockerbie.

Verder zal Clinton de komende paar weken stad en land afreizen voor een campagne ter promotie van zichzelf en zijn plannen voor de sociale zekerheid, scholenbouw en ziektekostenverzekering. Die zaken zullen ook aan de orde komen in zijn State of the Union, de jaarlijkse toespraak tot het verzamelde Congres op 19 januari aanstaande. Dat is een gelegenheid waarbij Clinton vaak excelleert: zijn laatste State of the Union, die dreigde te worden overschaduwd door het juist losgebarsten Lewinsky-schandaal, maakte grote indruk. Al bestaat op papier de mogelijkheid dat hij op dat moment al een ambteloos burger zal zijn.

Zowel Democratische als Republikeinse senatoren beklemtonen dat zij zaken minder emotioneel en bedachtzamer plegen te benaderen dan hun heetgebakerde collega's in het Huis. ,,Wij staan meer boven de partijen'', aldus de Republikeinse senator Don Nickles. Zijn Democratische collega Joseph Biden liet weten: ,,Het is tijd voor iedereen om een flinke hap lucht te nemen, een stap terug te doen en naar huis te gaan, daar Kerstmis te vieren en daar weer een beetje gevoel voor verhoudingen te krijgen.''

Hoewel de meeste senatoren ook beweren voorstander te zijn van een snelle en efficiënte afhandeling van het impeachment-drama, is het nog maar de vraag of dat gaat lukken. Het gisteren in The New York Times gelanceerde voorstel van de oud-presidenten Ford en Carter om Clinton meineed te laten bekennen in ruil voor een berisping én het behoud van zijn ambt is al door het Witte Huis verworpen. ,,Hij zal niet bekennen dat hij voor een grand jury heeft gelogen'', zei Clintons chef-jurist Gregory Craig tegen CNN. ,,Want dat heeft hij gewoon niet gedaan.''

Wel blijven Democratische en Republikeinse senatoren lijnrecht tegenover elkaar staan als het gaat om de noodzaak van een impeachmentproces. Democraten beklemtonen dat het de Senaat volgens de constitutie vrijstaat om de voorkeur te geven aan een compromis in plaats van een proces. Zoals senator Patrick Leahy, lid van de juridische commissie van de Senaat, die gisteren voor NBC-televisie pleitte voor een snel compromis over berisping van de president ,,omdat we anders de komende twee jaar een gepolariseerd Congres houden, dat weinig meer kan betekenen voor dit land''. Zijn ultra-conservatieve Republikeinse collega Don Nickles liet echter op Fox News weten: ,,De constitutie stelt onomwonden dat zodra de Senaat de impeachmentartikelen ontvangt, wat intussen is gebeurd, je een proces moet houden.'' Trent Lott, de invloedrijke leider van de Republikeinse meerderheidsfractie in de Senaat, stelt zich ook hard op. Hij wijst elk compromis op voorhand af, eist per 6 januari een proces tegen Clinton in de Senaat en heeft zijn Washingtonse kantoor wegens vakantie voor twee weken gesloten. De Republikein Mitch McConnell kiest een middenpositie. Deze senator vertelde NBC: ,,De kans is groot dat we een proces krijgen, maar het kan dan erg kort duren want het is geen ingewikkelde zaak. Op enig moment kan dan berisping een eindstadium worden.''

Intussen overwegen de Witte Huis-juristen een argument op te pikken dat de jurist Bruce Ackerman van Yale onlangs voor een Congrescommissie ventileerde. Hij stelde dat een besluit van het (zaterdag vertrokken) Huis van Afgevaardigden over impeachment niet zonder meer mag worden overgenomen door het nieuwe Huis dat op 6 januari in een nieuwe samenstelling aantreedt. Dat zou de impeachmentartikelen opnieuw in stemming moeten brengen. ,,Ons juridische team zal daar de komende dagen naar kijken'', zei chef-staf John Podesta van het Witte Huis gisteren tegen CNN.

Podesta wees er op dat het zaterdag door het Huis aanvaarde impeachmentartikel over obstructie van de rechtsgang met slechts drie stemmen verschil is aanvaard, terwijl in het komende Huis het aantal Republikeinen met vijf afneemt. Daar staat tegenover dat de Research Service van het Congres in een recente studie over dit onderwerp concludeerde dat ,,een impeachmentprocedure kan worden voortgezet van het ene Huis naar het andere''. Prominente Democraten waarschuwde het Witte Huis gisteravond tegen deze optie. Het zou een ,,verschrikkelijke fout'' zijn, waarschuwde senator Byron Dorgan.

Het Witte Huis kan de komst van een proces verder nog vertragen door bezwaar te maken tegen de samenstelling van het dertienhoofdige, door Henry Hyde geleide team van aanklagers dat, afkomstig uit het oude Huis, in de Senaat moet gaan opereren. Daarover kan het nieuwe Huis van Afgevaardigden opnieuw stemmen. Ook kan het Witte Huis vraagstukken rondom de impeachment eerst aan de gewone rechter voorleggen.