Dossier Clinton

Actueel

Transcriptie van Clintons verhoor voor de Grand Jury (17 aug. 1998). Ook als zip-bestand te downloaden.

Starr Report

Clintons reactie op het Starr Report

Clintons tweede reactie op het Starr Report

Monica Lewinsky

Linda Tripp

Paula Jones

DE REPUBLIKEINSE meerderheid eerde het ambt, niet de man. Haar beheerst applaus bij de binnenkomst van president Clinton in de vergaderzaal van het Huis van Afgevaardigden symboliseerde de gewrongen toestand waarin Washington verkeert. Nog maar een paar uur eerder had een van Clintons advocaten in de Senaat de verdediging van het staatshoofd geopend tegen de beschuldigingen van meineed en belemmering van de rechtsgang. Hier stond dan de verdachte in de functie van staatshoofd en regeringsleider om zijn beleid voor het komende jaar uit te stippelen, onder het motto business as usual, Bill Clinton werkt voor land en volk, voor een beter Amerika in de volgende eeuw. Geen woord over wat hem boven het hoofd hangt, geen woord over het proces dat nog steeds een roemloos en voortijdig einde kan maken aan dit presidentschap, of het op zijn minst zo kan verlammen dat de eindstreep over twee jaar slechts strompelend zal worden bereikt.

Het was niet Clintons eerste State of the Union-boodschap onder bizarre omstandigheden. Vorig jaar hield de president zijn jaarlijkse rede voor beide huizen van het Congres enkele dagen nadat zijn relatie met Monica Lewinsky in de openbaarheid was gekomen. Sindsdien heeft de president gepoogd zijn dagelijks werk te doen en op die manier de Amerikanen aan zijn kant te houden. Ook gisteren slaagde Clinton er op wonderbaarlijke wijze in de zaken gescheiden te laten. In de twee jaar die hem reglementair resten, wil hij nog grote zaken doen. De kwaliteit van het onderwijs en de betaalbaarheid van de ouderenzorg in een tijdsgewricht van vergrijzing en ontgroening staan in het centrum van zijn belangstelling.

NAAST DE TOEKOMST liet de president het recente verleden niet onberoerd. Sinds hij in 1992 het Witte Huis overnam stegen werkgelegenheid, reële lonen en het aantal huiseigenaren en daalde het aantal uitkeringstrekkers. De werkloosheid bereikte haar laagste punt sinds 1957. Dit alles werd bereikt dankzij een scherp dalend begrotingstekort. Vorig jaar werd een surplus van 70 miljard dollar gehaald — dat kan worden aangewend als eerste buffer voor de verwachte tekorten in de pensioenvoorzieningen in de nabije toekomst. In de afgelopen 25 jaar is de criminaliteit niet zo laag geweest, het milieu niet zo schoon.

Clinton won de presidentsverkiezingen ruim zes jaar geleden met een programma dat aandacht vroeg voor de sociaal-economische noden van de Amerikanen. Zijn beloften is hij — vaak tegen zware tegenstand in van Republikeinen en radicalen in zijn eigen partij — ruimschoots nagekomen. Dat hij in de loop der jaren concessies heeft moeten doen aan de meerderheid in het Congres kan hem moeilijk kwalijk worden genomen. De resultaten laten toe hem een geslaagd president te noemen. Zo houdt ook een meerderheid van het Amerikaanse volk in peiling na peiling vol.

DE ONZEKERHEDEN zitten behalve in het impeachment-proces in de internationale omstandigheden. Op de financiële crisis in de wereld blijkt ook de Amerikaanse regering nog geen passend antwoord te hebben gevonden. Clintons oproep tot meer discipline en tegelijkertijd meer vrijhandel liet de vragen die zich aandienen open. Opmerkelijk was zijn dreigement jegens Japan dat hij waarschuwde de eigen problemen niet naar Amerika te exporteren. Het zal vooral voor de Amerikaanse Bühne bedoeld zijn geweest, want Clinton heeft tot dusver, zo min als zijn voorgangers, het naoorlogse arrangement met dit land durven verbreken.

Weinig overtuigend is Clinton ook als vredesbewaarder. Ulster, Bosnië en de relatie tussen Israel en de Palestijnen hebben inderdaad, zoals hij onderstreepte, zijn aandacht gehad, maar een duurzame vrede is nergens verwezenlijkt. Dwarsliggers als Saddam Hussein en Miloševic, de verdeeldheid binnen de internationale gemeenschap, de diepgaande crisis in Rusland zijn evenzovele voortekenen dat deze eeuw internationaal even labiel zal eindigen als hij is begonnen. Dat voor het eerst sinds het einde van de Koude Oorlog het Amerikaanse defensiebudget aanzienlijk wordt opgeschroefd, kan niet alleen maar worden uitgelegd als een tegemoetkoming aan de nog veel meer eisende Republikeinen. De Amerikanen vertrouwen minder en minder op wat wel eens een nieuwe wereldorde is genoemd.