NIEUWS  TEGENSPRAAK  SUPPLEMENT  DOSSIERS  ARCHIEF  ADVERTENTIES   SERVICE


Dossier Clinton

Actueel

Transcriptie van Clintons verhoor voor de Grand Jury (17 aug. 1998). Ook als zip-bestand te downloaden.

Starr Report

Clintons reactie op het Starr Report

Clintons tweede reactie op het Starr Report

Monica Lewinsky

Linda Tripp

Paula Jones

Links

'Staatsgreep' in het Capitool

Door onze correspondent JUURD EIJSVOOGEL
WASHINGTON, 19 DEC. Vandaag stemt een verdeeld Huis van Afgevaardigden na een bitter debat of de president in staat van beschuldiging wordt gesteld. Het publiek reageert lauw.

Volgens de Democraat John Conyers, een politieke veteraan in het Amerikaanse Congres, voltrekt zich op Capitol Hill ,,een Republikeinse coup d'état''. ,,Terwijl we in het buitenland in een oorlog verwikkeld zijn'', zei de doorgaans bedaarde Conyers gisteren met stemverheffing in het Huis van Afgevaardigden, ,,probeert het Congres de opperbevelhebber te onthoofden.''

Maar de aanloop naar impeachment van president Clinton, waarover het Huis van Afgevaardigden gisteren de hele dag debatteerde, verliep juist opmerkelijk ordelijk en rustig. Als de Republikeinen een staatsgreep beraamden, dan wel één met de grondwet in de hand. Vandaag zou de stemming over impeachment plaatsvinden.

Ook buiten de vergaderzaal was nauwelijks te merken dat voor het eerst in 130 jaar een president gebrandmerkt dreigde te worden met impeachment, een officiële aanklacht van het Huis van Afgevaardigden en voordracht tot afzetting. Onder de helder blauwe decemberlucht stonden 's morgens enkele honderden toeristen en andere belangstellenden voor het Capitool in de rij om vanaf de publieke tribune een stukje van het historische debat te kunnen bijwonen. Op een gewone dag zijn dat er nauwelijks meer.

,,Waar is iedereen?'', vroeg Pat Young bijna wanhopig. De 66-jarige verpleegster, die zei dat ze speciaal uit Rhode Island naar Washington was gekomen om getuige te zijn van het impeachment-debat, had verwacht dat heel Washington op zijn kop zou staan. ,,Maar de mensen worden zeker in beslag genomen door hun kerstinkopen. Ze beseffen niet dat het Congres om onbenullige redenen bezig is de president af te zetten.''

Charles Howland, een advocaat uit Philadelphia die naast haar in de rij stond, was zich daar wèl van bewust. ,,Als het Huis voor impeachment stemt, moet Clinton terechtstaan in de Senaat. Maar ik weet niet of dat zo erg is. Het land is sterk genoeg om dat te overleven, wat ook de uitkomst zal zijn.''

Dezelfde overtuiging verwoordde Henry Hyde, de witgemaande voorzitter van de commissie voor Justitie, die gisteren met plechtige stem het impeachment-debat opende.

In reactie op de verontwaardiging van veel Democraten die het debat en de stemming wilden uitstellen tot na de militaire actie tegen Irak, zei hij: ,,Hoe sneller we hiermee doorgaan, hoe beter we de wereld kunnen laten zien dat onze democratie werkt.'' Uit de Democratische kant van de zaal klonk geloei en gesis.

President Clinton, die behalve de dreigende impeachment ook de aanvallen op Irak aan zijn hoofd had, trad gisteren niet naar buiten. Het was vice-president Gore die fel naar de Republikeinen uithaalde. In een radio-interview zei Gore dat hij ,,ziedend van woede'' was. Vooral het feit dat de Republikeinen niet toestaan dat een berisping in stemming wordt gebracht als alternatief voor impeachment, steekt Gore en veel andere Democraten. Gevraagd of Clinton zich al opmaakt om af te treden, zei Gore: ,,Vergeet het maar.''

Hillary Clinton riep het Congres op tot verzoening. Het was voor het eerst in lange tijd dat de vrouw van de president in het openbaar iets zei over de crisis die het presidentschap van haar man bedreigt. ,,Ik geloof dat de overgrote meerderheid van de Amerikanen net als ik instemt met, en trots is op, het werk dat de president voor ons land heeft gedaan'', zei ze. ,,We zouden een eind moeten maken aan de verdeeldheid.''

Maar in het Huis van Afgevaardigden was de verdeeldheid tussen Republikeinen en Democraten groot. Aan het begin van de week had het Witte Huis nog gehoopt dat gematigde Republikeinen overtuigd konden worden om tegen impeachment te stemmen. Maar slechts een enkele Republikein sprak zich inderdaad tegen die zware maatregel uit. De meeste gematigde Republikeinen schaarden zich achter de partijlijn, en oordeelden hard over de president. ,,Ik kan geen geloof meer hechten aan zijn woorden'', zei Tom Campbell, in wie het Witte Huis een paar dagen geleden nog een bondgenoot vermoedde. ,,Als het in zijn belang is om de waarheid niet te vertellen, dan vertelt hij de waarheid niet. Dat de actie tegen Irak niet is begonnen om de aandacht van de impeachment af te leiden, geloof ik alleen omdat minister van Defensie Cohen me dat heeft verzekerd.''

Zelfs sommige Democraten veroordeelden de president keihard. Zo sprak William Lipinsky, Afgevaardigde uit Illinois, zich uit tegen impeachment, maar hij riep de president in één moeite door op om af te treden.

Geen van de Democraten verdedigde de president echt. De meesten beperkten zich ertoe om te betogen dat zijn gedrag in de affaire-Lewinsky niet valt onder ,,verraad, omkoping en andere zware misdrijven en wangedrag'', de gronden voor impeachment die de grondwet aangeeft. ,,Impeachment is niet een extra strenge vorm van berisping'', donderde de Democraat Robert Wexler uit Florida. ,,Wat is er van ons terechtgekomen, als we stemmen voor impeachment van een president vanwege een buitenechtelijke affaire en de leugens daarover? Als we voor impeachment stemmen ondergraven we voor altijd de positie van de president.'' En Sheila Jackson Lee, eveneens uit Florida, riep: ,,Meneer de president, als u mij kunt horen: treedt niet af.''

Maar Asa Hutchinson, een Republikein die net als Clinton uit Arkansas komt, zei:,,Als we niets doen, verlagen we standaars waaraan een president van de Verenigde Staten moet voldoen.''

Jonathan Shazer, een 17-jarige scholier met een baardje en een paardestaart, vond het allemaal walgelijk. ,,Het is een historische gebeurtenis'', zei hij nadat hij met zijn klasgenoten en zijn leraar Engels een half uur had zitten luisteren. ,,Maar ik zie meer hatelijkheid dan een serieuze discussie.''

NRC Webpagina's
19 december 1998

    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC Handelsblad