NIEUWS  TEGENSPRAAK  SUPPLEMENT  DOSSIERS  ARCHIEF  ADVERTENTIES   SERVICE


Dossier Clinton

Actueel

Transcriptie van Clintons verhoor voor de Grand Jury (17 aug. 1998). Ook als zip-bestand te downloaden.

Starr Report

Clintons reactie op het Starr Report

Clintons tweede reactie op het Starr Report

Monica Lewinsky

Linda Tripp

Paula Jones

Links

Grote woorden bij begin proces Clinton

Door onze correspondent JUURD EIJSVOOGEL
WASHINGTON, 15 JAN. De Republikeinse aanklagers in het impeachmentproces van president Clinton beschuldigen de president van schandalig en misdadig gedrag. Bij de Senaat drongen ze gisteren krachtig aan op het oproepen van getuigen.

Ook in de statige vergaderzaal van de Amerikaanse Senaat — vol marmer, historie en elder statesmen — liet de ware aard van de affaire-Lewinsky zich niet verhullen. Met grote woorden als ,,meineed'', ,,complot'' en ,,aanslag op het rechtssysteem'' begonnen de aanklagers van president Clinton daar gisteren hun pleidooi voor afzetting. Maar al snel spraken ze de honderd ernstig zwijgende senatoren toe over de wortels van de zaak, en die liggen zoals bekend in heimelijke achterkamertjesseks, wezelachtige leugens en koortsachtige pogingen om een rechtszaak te saboteren.

De Amerikaanse media krijgen er dezer dagen geen genoeg van om op plechtige toon te spreken over de historische betekenis van het impeachmentproces. Hoe historisch bleek gisteren in de Senaatszaal, de plaats waar tal van grote debatten zijn gevoerd over oorlog en vrede en de toekomst van de natie, toen Afgevaardigde James Rogan (een van de aanklagers) de definitie van seks aan de orde stelde zoals die gehanteerd was in het proces van Paula Jones.

Van achter hun mahoniehouten bureautjes keken de senatoren glazig toe terwijl Rogan voor alle duidelijkheid een groot kartonnen bord toonde waarop hij de definitie nog eens in grote letters had laten afdrukken. Uit respect voor de Senaat, zei Rogan erbij, had hij de woorden wel iets gekuist. Het was een herinnering aan de in oorsprong zo futiele zaak die de president nu zo ernstig in de problemen heeft gebracht.

Clinton zelf was niet aanwezig in deze Heilige Hal van de Amerikaanse democratie, waar hij zes uur lang werd beschuldigd van een patroon van misdadig gedrag. Hij omringde zich gisteren met geüniformeerde politieagenten. In Alexandria, aan de overkant van de rivier de Potomac, kondigde hij in aanwezigheid van de agenten een nieuw initiatief aan om de misdaad te bestrijden.

De eerste echte zittingsdag van het impeachmentproces verliep in een geladen, maar beheerste atmosfeer. Van de luidruchtigheid die de behandeling van de impeachment in het Huis van Afgevaardigden kenmerkte, was geen sprake. De meeste senatoren, die optreden als juryleden, hielden zich keurig aan de strenge voorschriften die voor hen van kracht zijn: ze mogen niet spreken, zelfs niet met hun collega's die naast hen zitten, ze mogen niets anders lezen dan stukken die betrekking hebben op het proces, en ze moeten allemaal aanwezig zijn. De advocaten van de president, die hun argumenten volgende week mogen presenteren, zaten aan een aparte tafel in de zaal. Opperrechter William Rehnquist, die het proces voorzit, beperkte zich tot procedurele opmerkingen. En de publieke tribunes zaten voortdurend vol belangstellenden.

Na het openingsgebed drukte Afgevaardigde Henry Hyde, de aanvoerder van het team van aanklagers, de senatoren op het hart dat hun besluit om de president al of niet af te zetten voor altijd zal bepalen hoe ernstig de presidentiële eed wordt genomen om de wetten van het land hoog te houden.

Geen nieuwe feiten van de aanklagers
,,We zijn hier vandaag omdat president Clinton zichzelf boven de wet heeft geplaatst — niet één keer, niet twee keer, maar herhaaldelijk'', zei James Sensenbrenner, een andere aanklager. Sensenbrenner betoogde dat Clinton ,,een grootscheeps complot'' had uitgevoerd om te voorkomen dat Paula Jones het proces dat ze tegen Clinton had aangespannen zou kunnen winnen.

Nieuwe feiten over de affaire-Lewinsky presenteerden de aanklagers niet. Ze betoogden nog eens dat Clinton meineed pleegde en de rechtsgang dwarsboomde in zijn pogingen om zijn affaire met Monica Lewinsky geheim te houden en zichzelf te beschermen tegen het proces van Paula Jones. Ze maakten daarbij gebruik van grote televisieschermen, waarop ze als illustratie bij hun betoog videofragmenten van de president lieten zien. Zo liet afgevaardigde Ed Bryant, die inging op de beschuldiging van meineed, zien hoe Clinton bij zijn inauguratie in 1996 de ambtseed aflegde, waarin hij zwoer de wetten van het land hoog te zullen houden.

De beschuldiging van obstructie van de rechtsgang werd uiteengezet door Asa Hutchinson, een afgevaardigde uit Clintons staat Arkansas. Hutchinson toonde aan dat Clintons vriend Vernon Jordan zich pas begon in te spannen om in New York een baan voor Lewinsky te vinden, op de dag dat de president hoorde dat zij op de lijst van getuigen voor het proces van Paula Jones stond. Door haar een baan te bezorgen zou de president Lewinsky aangemoedigd hebben om in een gezworen schriftelijke verklaring te stellen dat ze geen seksuele relatie met hem had.

De aanklagers maakten duidelijk dat hun argumenten bevestigd kunnen worden door getuigen op te roepen, zoals Monica Lewinsky, Clintons vriend Vernon Jordan, de secretaresse van de president Betty Currie, stafchef van het Witte Huis John Podesta, presidentieel adviseur Sidney Blumenthal en ten slotte Clinton zèlf.

Democratische senatoren zijn verbolgen dat hun Republikeinse collega's al mogelijke getuigen benaderd hebben voordat de Senaat besloten heeft of er wel getuigen opgeroepen mogen worden. Volgens de Democratische minderheidsleider Tom Daschle hebben de Republikeinen daarmee de geest van de afspraak tot samenwerking geschonden, waarover beide partijen het vorige week na moeizaam overleg eens waren geworden.

Vandaag en zaterdag zetten de aanklagers hun presentatie voort. Dinsdag beginnen de advocaten van de president met hun betoog.

NRC Webpagina's
15 januari 1999

    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC Handelsblad