Dossier Clinton

Actueel

Transcriptie van Clintons verhoor voor de Grand Jury (17 aug. 1998). Ook als zip-bestand te downloaden.

Starr Report

Clintons reactie op het Starr Report

Clintons tweede reactie op het Starr Report

Monica Lewinsky

Linda Tripp

Paula Jones

Door onze correspondent JUURD EIJSVOOGEL
WASHINGTON, 6 OKT. De Commissie voor Justitie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft gisteren de impeachment van president Clinton een stap dichterbij gebracht. De commissie stemde voor de instelling van een formeel onderzoek naar de vraag of de president afgezet moet worden voor zijn gedrag in de affaire-Lewinsky en mogelijk ook in andere schandalen. Donderdag zal naar verwachting ook het voltallige Huis van Afgevaardigden met het onderzoek instemmen. Daarmee zou dan voor de derde keer in de Amerikaanse geschiedenis een president onderworpen worden aan zo'n procedure die tot afzetting kan leiden.

Alle 21 Republikeinen in de commissie stemden voor de resolutie die het impeachment-proces in gang zet, alle 16 Democraten stemden tegen. Toch vonden ook de Democraten een formeel impeachment-onderzoek nodig. Alleen wilden zij dat het uiterlijk op 25 november afgerond zou worden en zich alleen zou richten op de affaire-Lewinsky.

In het voorstel dat de Republikeinse meerderheid aannam, zijn de regels voor het onderzoek ontleend aan die van de commissie voor Justitie in het impeachment-onderzoek van president Nixon. Dat betekent onder meer dat er geen tijdslimiet is afgesproken en ook geen inhoudelijke beperking van het onderzoek tot bepaalde onderwerpen. De commissie, die het onderzoek zelf zal uitvoeren, kan getuigen dagvaarden en hoorzittingen houden.

Als het voltallige Huis van Afgevaardigden op basis van zo'n onderzoek zou besluiten tot impeachment, een soort politieke vorm van in staat van beschuldiging stellen, dan is vervolgens een tweederde meerderheid in de Senaat vereist voor afzetting. In 1974 trad president Nixon af voordat het Huis van Afgevaardigden over zijn impeachment kon stemmen. In 1868 ontkwam president Andrew Johnson na een impeachment op het nippertje aan afzetting.

Voorafgaand aan de beslissende stemming was de commissie voor Justitie gisteren de hele dag in een openbare zitting bijeen in dezelfde zaal waar een kwart eeuw geleden de impeachment van Richard Nixon werd voorbereid. Sprekers van beide partijen verwezen herhaaldelijk naar het Watergate-schandaal, en aan de muur hing niet alleen een schilderij van Henry Hyde, de huidige (Republikeinse) voorzitter van de commissie, maar ook een schilderij van Peter Rodino, zijn Democratische voorganger in de periode van Watergate. De Republikeinen en Democraten in de commissie bleken gisteren opnieuw radicaal van mening te verschillen over de aanpak en de ernst van de affaire-Lewinsky.

Republikeinen: 15 gronden voor afzetting Clinton

David Schippers, de juridische adviseur van de Republikeinen die het onderzoek leidt, somde vijftien gronden voor impeachment op. Dat zijn er vier meer dan onafhankelijke aanklager Kenneth Starr noemde in zijn rapport. Maar Schippers' Democratische tegenhanger, Abbe Lowell, betoogde dat geen van de beschuldigingen impeachment rechtvaardigt.

Schippers, die in Chicago een grote reputatie als openbare aanklager opbouwde door zijn strijd tegen de mafia, nam in grote lijnen de conclusies van Starr over. Maar hij verwierp de stelling van Starr dat Clinton zijn macht als president heeft misbruikt toen hij een beroep deed op zijn presidentiële recht om bepaalde informatie geheim te houden ('executive privilege'). En Schippers voegde enkele nieuwe beschuldigingen aan de lijst van Starr toe, onder meer dat Clinton met Monica Lewinsky en anderen mogelijk heeft deelgenomen aan een samenzwering om de rechtsgang te blokkeren. In plaats van meineed beschuldigde hij de president van ,,het onder ede afleggen van valse verklaringen'', wat makkelijker te bewijzen is. Hij zei ook dat een president ,,aan hogere normen moet voldoen dan alle andere Amerikanen''.

Schippers, die zijn leven lang Democraat is geweest, besloot zijn betoog met een emotionele persoonlijke noot ,,als burger, als vader en grootvader'', waarmee hij grote ergernis van de Democraten opwekte. Schippers bezwoor de leden van de commissie dat hun publiek zich niet alleen daar in die zaal op Capitol Hill bevond, of achter de talloze televisietoestellen overal ter wereld. ,,Vijftien generaties Amerikanen, onze landgenoten, van wie er velen op militaire begraafplaatsen verspreid over de wereld liggen, kijken op u neer en beoordelen wat u vandaag doet.'' Na protesten van de Democraten in de commissie erkende voorzitter Hyde dat Schippers niet voor persoonlijke observaties was ingehuurd en gaf opdracht de woorden uit het officiële verslag te schrappen.

Lowell stelde namens de Democraten dat alle aanklachten tegen de president neerkomen op één punt: dat Clinton een ongepaste relatie had die hij geheim wilde houden. Volgens Lowell is een dergelijke persoonlijke zaak onvoldoende grond voor impeachment. ,,Voor impeachment geldt een hogere drempel.'' Hij wees erop dat de commissie voor Justitie in 1974 oordeelde dat de ontdekking dat Nixon een aangifte van de belasting geantedateerd had, geen grond voor impeachment was, omdat het een persoonlijke kwestie betrof en geen staatszaak.

Maar volgens de Republikeinse Afgevaardigde Bill McCollum uit Florida is liegen onder ede op zich voldoende grond voor impeachment en afzetting. Hij waarschuwde:,,Als de mensen geloven dat een president kan liegen, meineed kan plegen, en ermee wegkomt, wat zullen ze dan de volgende keer zeggen dat ze in de rechtszaal komen? Op dit moment zitten er in ons land 115 mensen in de gevangenis wegens meineed,'' zei hij.

De Democraat Barney Frank betoogde dat sommige Republikeinen bang zijn dat de beschuldigingen van aanklager Starr onvoldoende grond voor impeachment zijn. Om die reden zouden ze het onderzoek willen uitbreiden tot zaken die niets met de affaire-Lewinsky te maken hebben.

Het Huis van Afgevaardigden gaat vrijdag met reces tot de tussentijdse verkiezingen van 3 november. Verwacht wordt dat pas daarna eventuele hoorzttingen gehouden worden. Commissievoorzitter Henry Hyde heeft zei dit weekeinde dat hij de impeachment voor het einde van het jaar afgehandeld wil hebben, maar hij wilde zich daar niet op vastleggen.