Een curieus toeval
De zaak rond Eddy Swaab heeft
zich, door curieus toeval, ontwikkeld tot één van de twee
hoofdlijnen van het geruchtmakende beursfraudeonderzoek, de meest
omvangrijke naspeuring naar financiële fraude ooit. De actie
schokte in 1997 de beurswereld toen justitie invallen deed en
effectenhandelaren van naam en faam arresteerde.
In eerste instantie draaide het onderzoek vooral om coderekeningen.
Daarmee zou zijn witgewassen en belastingfraude gepleegd. Omdat Swaab
ooit zo'n coderekening had, werd ook bij hem huiszoeking verricht. Hij
was toen nog maar een schakeltje in het onderzoek. Het OM wilde hem
zelfs niet verhoren, ondanks het feit dat hij zich die eerste dagen
vrijwillig meldde.
Justitiële belangstelling werd pas ècht gewekt toen de pers
werd getipt dat er tijdens de huiszoeking bij Swaab honderdduizend
gulden aan contant geld zou zijn gevonden. Dat geld had hij de dag van
de invallen op de beurs toevallig opgenomen bij Bank Bangert Pontier
(BBP), waar hij cliënt was. Voor justitie was dat aanleiding om
huiszoeking bij BBP te doen. Daar stuitte men op een Luxemburgse
kasfaciliteit waar cliënten zwart geld konden wegzetten, een zaak
waarmee Swaab overigens niets te maken had. Wel ontdekte men dat Swaab
grote sommen geld bij BBP opnam en enkele rekeningen had waarop hij
volgens het OM 'dubieuze transacties' deed. Hij zou een netwerk om zich
heen hebben verzameld van personen uit de financiële wereld. Die
zouden door Swaab zijn omgekocht in ruil voor koersinformatie waarmee
hij dan weer gunstige transacties deed. Via in beslag genomen agenda's
zegt het OM een patroon ontdekt te hebben dat verbindingen legt tussen
afspraken, transacties en contante uitbetalingen. Toen Justitie Swaab,
die vanwege zijn Zwitserse moeder een dubbele nationaliteit bezit, wilde
oppakken was het te laat. Op advies van zijn advocaten was hij
vertrokken naar Zwitserland. Sinds 1998 staat hij internationaal
gesignaleerd, maar Bern levert geen eigen staatsburgers uit. Dat
betekent wel dat Swaab niet kan reizen.
De afgelopen jaren werden de 'dubieuze transacties' vele malen
onderzocht. Er bleek technisch niets op aan te merken. Toch wist het OM
de rechtbank ervan te overtuigen dat er zou zijn omgekocht. Drie leden
uit Swaabs 'criminele organisatie' werden veroordeeld. Ze zijn in hoger
beroep. Later dit jaar buigt het gerechtshof zich opnieuw over de
aantijgingen.