Dossier BSE

Nieuws

Wat is BSE?

Maatregelen Europese Unie

Maatregelen Nederland

BSE in het buitenland

Chronologie

Klanten van de Albert Heijn in Bussum en een slagerij in Amsterdam maakten zich bij hun kerstinkopen geen zorgen over BSE. "Ik ga ervan uit dat wat ik hier koop veilig is."

Door onze redacteur JANNETJE KOELEWIJN

AMSTERDAM/BUSSUM, 27 DEC. Adriaan Poot, filiaalchef van de Albert Heijn in Bussum, kijkt rustig en tevreden als hem wordt gevraagd of het gelukt is om de Duitse hersenworsten en leverkaas op tijd uit zijn winkel te krijgen. "Vanmorgen om zes uur waren we klaar", zegt hij.

Het is zaterdagochtend tien uur, het ministerie van Volksgezondheid heeft een halve dag eerder geadviseerd om geen rundvleeswaren uit Duitsland meer te eten. Winkels die ze nog verkopen, krijgen een boete. "Om vier uur zette ik de computer aan", zegt Adriaan Poot. "We kregen meteen een melding van het hoofdkantoor."

Hij heeft een zwart pak aan wegens kerst. Hij loopt over de groenteafdeling om te kijken of alles goed gaat. Het is druk, maar niet te druk. De klanten wachten nog netjes op hun beurt bij de weegschalen. "Als we al verdachte producten in de winkel hadden laten liggen, dan konden we ze nog niet verkopen", zegt Adriaan Poot. "De kassa kan ze niet meer scannen." Nee, hij heeft vanochtend nog geen klanten gehad die hem iets over BSE vroegen. Hij denkt dat de mensen BSE-murw zijn.

Verderop in de winkel staan Matthieu en Arlo, ze hebben allebei een pak gerookte zalm in hun handen. "Hoeveel zullen we nemen?", vraagt Matthieu. Hun winkelwagentjes zijn bijna vol. Ze moeten lachen als hun wordt gevraagd of ze bij hun kerstmenu rekening houden met BSE. "Geen koe dit jaar", zegt Arlo. "Maar dat is toeval." Hij is twaalf jaar kok geweest, hij kookt op kerstavond voor al zijn vrienden.

Hij begint aan een opsomming: "Terrine van gerookte zalm, heldere ossenstaartsoep..."

"Toch koe", zegt Matthieu.

"Ah joh", zegt Arlo. "Die koe is zolang getrokken, daar zit echt geen BSE meer in." Hij gaat verder: "Kangoeroefilet met een rode saus van bosvruchten. Krokodil met..." Zijn telefoon begint te jengelen.

"Het eindigt heel lullig", zegt Matthieu.

"Met een omelette sibérienne", zegt Arlo als hij het gesprek heeft weggedrukt.

Ze geloven niet dat Albert Heijn spullen in de winkel zou leggen die niet goed voor hen zouden zijn. En in Nederland, zeggen ze, is alles zo goed geregeld, daar krijg je geen vlees met BSE. "Wij moeten lijden onder de rest van Europa", zegt Arlo.

"Wat ik me weleens afvraag", zegt Matthieu. "In hoeverre kunnen wij de groente vertrouwen?"

"De meeste bacteriën zitten in taugé", zegt Arlo. "En die eten we rauw. Ik begrijp dat niet."

Aan de andere kant het schap, bij de garnalen en de rivierkreeftjes, staat meneer Pelle op zijn boodschappenbriefje te kijken. Er staat stokbrood op. En karnemelk. En kaas. "Ik heb instructies meegekregen van mijn vriendin", zegt hij. Hij is sinds vier jaar weduwnaar, dit is de eerste kerst dat hij niet meer alleen is. "Geen koeien heeft ze gezegd." Hij lacht, hij meent het niet serieus. "We eten gourmetschotel met brood. Die gourmetschotel heb ik bij de slager gehaald. Ik weet niet wat hij erin heeft gestopt, maar het zal toch wel goed zijn."

Mevrouw Hammer, ook bij de rivierkreeftjes, zegt dat ze zich heeft voorgenomen om het dit jaar wat simpeler te houden. "Ik wil het echte kerstgevoel weer terughebben", zegt ze. Ze heeft een bontjas aan. Haar haar is geblondeerd. "Niet al die cadeaus, niet te veel eten, niet te laat naar bed en op tijd naar de kerk."

"Dus bij ons dit jaar geen kalkoen", zegt haar man.

"De kinderen koken, wij doen de boodschappen", zegt mevrouw Hammer.

Ja, ze eten wel rundvlees. "Misschien ben ik te goed van vertrouwen", zegt ze. "Maar ik denk dat wat we hier kopen gewoon goed is." In Amsterdam, bij slagerij Hergo in de Beethovenstraat, staat het om twaalf uur vol mensen. De meeste komen hun bestellingen ophalen. "Ik kreeg gisteravond om half elf een telefoontje van mijn baas dat de Duitse producten eruit moesten", zegt slager Serge.

Hij legt plakjes dungesneden rundvlees op een schotel. "Uit voorzorg heb ik alle bloedworst weggehaald. En ik heb een paar keer nee moeten verkopen voor kalfshersenen. Die verkoop ik ook niet meer."

Klanten vragen hem vaak waar het vlees van Hergo vandaan komt. "Maar dat is niet speciaal vandaag. Dat is al maanden zo." Hergo haalt zijn vlees bij een slachter in Sint Maartensdijk. "Wij verkopen uitsluitend vrouwelijk dikbilvlees", zegt slager Serge.

"Hollandse meisjes, lekkere Hollandse meisjes", zingt zijn collega die met een stapel hazenbouten komt aanlopen.

Aan de omzet kan slager Serge het niet te merken dat er BSE is. Hij verkoopt meer dan vorig jaar met de feestdagen. "Vooral het wildgebeuren neemt toe", zegt hij. "En het wordt allemaal luxer. Minder gourmet, meer gevulde rollades."

De Keuringsdienst van Waren heeft zaterdag bij ongeveer 300 supermarkten gecontroleerd of er nog rundvleeswaren uit Duitsland in de schappen lagen. Bij ongeveer 60 winkels was dat zo. "Wij vinden dat weinig", zegt een woordvoerder. De supermarkten die in overtreding waren, kregen een aanmaning. Supermarkten die vandaag nog Duitse rundvleesproducten verkopen, krijgen een proces-verbaal. Het ministerie van Volksgezondheid heeft de kippenlevers en de parelhoensalami van de lijst van verboden producten gehaald. Een woordvoerder zegt dat de lijst alleen was bedoeld ter informatie. "De winkeliers zijn verantwoordelijk." Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel laat weten dat de supermarkten in januari met de leveranciers en de overheid zullen overlegen wie de kosten van de verwijdering van de Duitse rundvleeswaren moet betalen.