Dossier BSE

Nieuws

Wat is BSE?

Maatregelen Europese Unie

Maatregelen Nederland

BSE in het buitenland

Chronologie

'Er is totale consistentie'

Er is geen sprake van een zwalkend beleid inzake BSE, riposteert minister Brinkhorst na kritiek van oppositie én eigen kring.

Door RENÉ MOERLAND

DEN HAAG, 24 NOV. Ruim een week lang kreeg minister Brinkhorst (Landbouw) kritiek over zich heen vanwege zijn reactie op de groeiende onrust over Frans rundvlees, na het toenemende aantal BSE-besmettingen in Frankrijk. "Weifelend" en "laconiek" noemden politieke opponenten én medestanders zijn optreden: eerst vond hij het niet nodig aparte maatregelen te nemen tegen Frans rundvlees, vervolgens moest het apart gehouden worden, en sinds dinsdag wordt het "uit voorzorg" anders behandeld. Gisteren voorkwam Brinkhorst ternauwernood dat een meerderheid van de Tweede Kamer per direct verzocht om een importverbod op Frans rundvlees. De VVD kreeg hij op het laatste moment om.

Maar er is niets aan de hand, vindt Brinkhorst: "Nee, ik heb mijn beleid overeind gehouden en inhoudelijk geen concessies hoeven doen. We zullen nationale maatregelen nemen als uiterlijk 4december blijkt dat andere landen hun nationale maatregelen overeind houden en er dus geen basis bestaat voor een Europees beleid. Deze wens van de Kamer past geheel in mijn visie en ik ben erg blij dat de coalitie zich daar nu ook achter geschaard heeft."

U heeft toch wel concessies moeten doen. Over het Franse vlees heeft u drie andere geluiden in één week laten horen. Kunt u zich voorstellen dat u zwalkend, scharrelend beleid werd verweten?

"Nee, dat kan ik me helemaal niet voorstellen. Het punt was dat ik tegen een invoerverbod voor Frans vlees was. Dat had het moeilijker gemaakt tot Europese regelgeving te komen. Uit voorzorg vond ik het nodig het Franse vlees een dag opzij te zetten. Ik vind het geweldig overdreven om te zeggen dat dat zwalkend beleid is. Wat achteraf misschien een betere communicatie was geweest, was vrijdagavond gelijk te zeggen: geen invoerverbod, maar met het oog op de Europese landbouwraad, wel opzij houden. Maar dat is ook alles. Er is verder totale consistentie. Dat blijkt ook uit het feit dat we nu geen nationaal beleid hebben terwijl daar gisteren in de Kamer nog uitvoerig om geroepen werd, ook door verschillende regeringsfracties.

"Nu ziet men het belang dat we geen politiek voeren die belastend is voor een Europese benadering, maar ondersteunend. Dit ook met de achtergrond dat er geen gevaar voor de volksgezondheid is, omdat het Franse vlees strenger wordt behandeld dan het Nederlandse vlees. Voor mij staat voorop dat er niet gesjoemeld wordt met de Nederlandse volksgezondheid."

Heeft u niettemin de ongerustheid van Nederlandse consumenten niet mede in de hand gewerkt door niet één lijn te trekken vanaf het begin?

"Ik zit nogal rationeel in elkaar, vandaar dat men mij nooit verder krijgt dan wat ik rationeel aanvaardbaar vind. Er is een emotionele kant aan het debat gekomen omdat zich plotseling een wat ik noem hoog 'Chirac-gehalte' ontwikkelde: er kwamen motieven in het spel die niets met de veiligheid te maken hebben. Ik heb daar iets minder oog voor dan mensen die vinden dat je moet doen wat schijnbaar onder de mensen leeft."

De uitbreiding van aantal testen op BSE bij runderen volgend jaar levert waarschijnlijk meer BSE-gevallen op. Welke maatregelen heeft u nog om eventuele onrust van consumenten te bezweren?

"Je moet steeds menselijkerwijs doen wat mogelijk is. Dat is vooral het verhogen van het aantal testen, het verder scheiden van de diervoederketen, bekijken wat als zeer hoog risicomateriaal moet worden aangemerkt. Aan deze drie elementen wordt nu afgemeten wat voor Europees beleid we krijgen. Testen, diervoeder en het verwijderen van zeer hoog risicomateriaal zoals hersenen en ruggenmerg zijn de elementen om een effectief beleid tot stand te brengen."

Acht u het mogelijk dat straks om politieke redenen wordt afgesproken dat ook de T-bonesteak en zwezerik in heel Europa als BSE-gevoelig materiaal worden aangemerkt, zonder dat daar wetenschappelijke redenen voor zijn?

"Dat zou kunnen. Alle nationale veterinaire experts beoordelen nu samen nog eens goed de maatregelen, dus er gaat nog een sterke wetenschappelijke saus overheen. Bepaalde Franse maatregelen gaan misschien niet door en andere wel. Maar als de Franse maatregelen vervangen worden door een Europese aanpak, is dat gewoon winst. Europees beleid is over het algemeen scherper dan een nationaal beleid, omdat niemand het risico wil lopen achteraan te komen. Als de T-bonesteak en de zwezerik Europees verboden worden, is dat voor de grote liefhebbers misschien een verlies, maar ik ben niet een geweldige gourmand."