Beste Jose en Sanne,
Je zou bijvoorbeeld kunnen kijken in The Economic Outlook van de OESO (via www.oecd.int). Een andere mogelijkheid is de site van het IMF (www.imf.org).

22 februari 2001

Ik zit met een probleem! Ik ben Marrie en ik zit in 2 Havo-Vwo. Ik moet voor het vak economie een werkstuk over inflatie maken, maar ik weet er nog niks van. Zou u informatie over inflatie willen geven?
(Marrie)

Beste Marrie,
Op de EVJ site kun je heel wat over inflate vinden. Begin bijvoorbeeld bij het begrip inflatie in de woordenlijst en klik verder door. Of zoek in het archief naar geschikte stukjes.

21 februari 2001

Ik ben bezig aan een practische opdracht over de monopoliepostitie van Microsoft. Het is de bedoeling dat ik een oordeel ga vellen over, ten eerste, of Microsoft een monopoliepositie had en, ten tweede, of het misbruik heeft gemaakt van die positie. Ik heb al een berg informatie op de site van de NRC gevonden, maar mijn leraar wil dat ik de zaak van meerdere kanten belicht. Nu is mijn vraag of u mij kunt helpen aan informatie over wat een monopolie precies is en welke kenmerken Microsoft ervan vertoont. Heeft u nog andere adresssen waar ik informatie kan vinden over de verschillende kanten van het monopoliepositiemisbruik?
(Evelien Quinten)

Beste Evelien,
ik denk dat je een schat aan info kunt vinden in onze artikelen over Microsoft van 19 juni 2000, 5 juli 1999 en 29 nov 1999. Volgens mij is er een uitspraak van de rechter, maar is Microsoft hiertegen in beroep gegaan. De zaak loopt dus nog. Er is ook een Amerikaanse site waarop het hele proces wordt gevolgd: http://usvms.gpo.gov. Succes ermee.

18 februari 2001

Ik heb een vraagje, kunt u mij vertellen wat de accijns op tabak inhoudt en waarom de overheid deze maatregel invoert?
Welke overheidsmaatregelen worden er nog meer getroffen tegen de tabaksindustrie?
(Wies Maartense)

Beste Wies,
Een accijns heeft twee doelen:

18 februari 2001

De zogenaamde WIG is het verschil tussen het netto-loon en de loonkosten. Op welke wijze kan de overheid dit verschil kleiner maken en welke gunstige gevolgen zijn hieraan verbonden?
(Roxan Passier)

Beste Roxan,
Tussen het nettoloon en de loonkosten zitten de belastingen en de sociale lasten, zowel voor werknemer als werkgever. Die kan de overheid dus verlagen. Dat heeft als voordeel dat een extra uur werken interessanter wordt voor de werknemer omdat het verschil tussen bruto en netto kleiner wordt en voor de werkgever omdat eenzelfde nettoloon minder bruto betekent.

14 februari 2001

Ik zit op het gymnasium in Bergen op Zoom. Ik ben momenteel bezig met een praktische opdracht economie over het fileprobleem, naar aanleiding van jullie artikelen 'Eind van de file in zicht' en 'tolpoorten'.
Ik wil in dat werkstuk gaan onderzoeken wat nou de beste maatregel is tegen het fileprobleem. Ook bespreek ik natuurlijk de oplossing van de overheid, het rekeningrijden.
Nou vroeg ik me af, of jullie mij misschien iets meer zouden kunnen vertellen over de prijs(in)elasticiteit van het weggebruik, die ik nodig heb voor het bespreken van het effect dat onderdeel.
(Sanneke de Smit)

Beste Sanneke,
Veel meer dan in dat stukje staan hebben wij helaas niet in huis. Ik zou als ik jou was contact opnemen met het ministerie van Verkeer en Waterstaat en daar je vraag voorleggen, met name die over de elasticiteit. Kijk verder in de begrippenlijst bij prijselasticiteit.

12 februari 2001

Ik moet een werkstuk maken over betalingsverkeer vroeger en nu. Ik wil graag daar graag informatie over. Er zijn ook een paar dingen die ik niet begrijp, zoals het verschil tussen een europas, een eurocard en een creditcard. Of zijn die hetzelfde?
(Mieke)

Beste Mieke,
Een europas is gewoon een pinpas. Een eurocard (mastercard) is een creditcard. Een creditcard is een pasje waarmee je nu je rekeningen kunt voldoen, terwijl het verschuldigde bedrag pas aan het eind van de maand van je rekening wordt afgeschreven Naast eurocard/mastercard zijn er ook andere creditcardmaatschappijen, zoals American Express en Visa.

5 februari 2001

Wat is de invloed van benzineprijzen op de inflatie?
(Chris Dekker)

Beste Chris,
Stijgende olieprijzen leiden tot hogere benzineprijzen en dus tot een hoger algemeen prijspeil: meer inflatie, Als die stijging stopt, neemt de inflatie af.

31 januari 2001

Voor school moet ik een werkstuk maken over de betalingsbalans. Graag zou ik u wat vragen stellen over dit onderwerp.

Beste Babs,
Het lijkt me niet de bedoeling van je docent dat ik je werkstuk ga maken. Ik neem aan dat jullie voor economie op school ook een boek gebruiken. Daar moet het grootste deel van de door jou gezochte antwoorden in te vinden zijn. Kijk ook op de website van De Nederlandsche Bank, www.dnb.nl, daar vind je veel informatie over dit onderwerp.

27 januari 2001

Ik ben op zoek naar de betekenis en uitleg van de afkorting R&D.
(Armande van Duin)

Beste Armande,
R&D staat voor research and development, ook wel speur- en ontwikkelingswerk genoemd. Dat is het onderzoek dat bedrijven, universiteiten en andere instellingen (denk aan TNO) doen om de innovatie te bevorderen. Voor meer informatie kun je kijken op de websites van het ministerie van Economische Zaken en Senter, de dienst die de R&D-subsidies aan bedrijven toekent.

25 januari 2001

Wij maken een werkstuk over de nieuwe economie en nu hadden we een paar vraagjes:

Beste Marlinde en Sabine,
Kijk voor het antwoord op je eerste vraag in de begrippenlijst onder nieuwe economie. Daar staan ook verdere verwijzingen. De vragen over De Graaf en Dijkstal zou ik maar aan hen zelf voorleggen.

23 januari 2001

Wij (Hendri en Leon) zijn bezig met ons profielwerkstuk en hebben als onderwerp gekozen: Het nieuwe belastingstelsel. Nu zouden wij graag hulp willen, met de beantwoording van onderstaande vragen.
Wij zouden namelijk graag willen weten wat de economische noodzaak van het nieuwe belastingstelsel is.
Ook zouden wij graag willen weten of het nieuwe belastingstelsel zorgt voor een rechtvaardiger inkomensverdeling (wij dachten dat dit in verband gebracht kon worden met de Lorenz curve en zo).
Nog een vraag: Heeft de toenemende internationalisering een rol gespeeld bij de ontwikkeling van het nieuwe belastingstelsel?
En wat zijn de economische belangen van de overheid bij het nieuwe belastingstelsel (ten opzichte van het oude belastingstelsel).
(Hendri Nagelholt en Leon Koopsen)

Beste Hendri en Leon,
Wij zijn geen fiscalisten, maar volgens ons is het vooral de internationale belastingconcurrentie die aanleiding was voor het nieuwe stelsel. Onze internationaal te hoge inkomstenbelasting en vermogensbelasting moesten omlaag. Misschien dat op de website van het ministerie van Financiën (www.minfin.nl meer informatie te vinden is. Kijk ook in het dossier Belastingplan 2001 van NRC Handelsblad. Succes ermee.

21 januari 2001

Ik zou graag antwoord willen op mijn volgende vragen: wat betekent de term 'nieuwe economie'? Waarom maken wij daar zoveel gebruik van?
(Ramon van de Werken)

Beste Ramon,
Kijk in de begrippenlijst bij het begrip nieuwe economie. Van daaruit wordt verwezen naar meer artikelen.

16 januari 2001

Het EMS is een wisselkoerssysteem dat grote koersschommelingen tussen de deelnemende munten probeert te vermijden. Hoe wordt hier de interventiepolitiek en rentepolitiek bedreven? En wat was de oorzaak van het ontploffen van het EMS-systeem begin jaren negentig van de vorige eeuw?
(Dorien)

Beste Dorien,
1989 en 1990 waren de jaren van de Duitse 'Wiedervereinigung', de BRD en de DDR werden weer één Duitsland. Dit ging gepaard met een opleving van de inflatie in Duitsland (de ex-DDR burgers wilden veel kopen met hun zojuist verworven D-marken). De centrale bank van Duitsland, de Bundesbank, ging die prijsstijgingen te lijf met een verhoging van de rente (om geld lenen duurder te maken en zo de Duitse economie af te koelen). Maar die hoge rente maakte ook dat beleggen in Duitsland erg aantrekkelijk werd, ook voor buitenlanders. Die kochten massaal Duitse marken, waardoor de waarde van die munt steeg.

Dit tot ellende van de andere munten die hun munt relatief minder waard zagen worden. En dat terwijl de regels van het EMS hen verplichtten met hun munt netjes in de buurt te blijven van de D-mark. Zo moesten ook die landen hun rente verhogen om hun valuta te verdedigen. Maar die hoge rente was niet plezierig voor hun economie, die er toch al niet zo best bijhing. Liever hadden zij hun rente verlaagd.

Dit alles zetten het stelsel onder druk. Vooral toen speculanten zich ermee gingen bemoeien. Die gokten bijvoorbeeld op een koersdaling van de franc, vanuit de gedachte dat de Franse centrale bank zo'n politiek van hoge rentestanden waarschijnlijk niet zou willen volhouden. Speculanten boden grote hoeveelheden francs aan op de markt, waardoor de koers ervan verder onder druk kwam.

Zie ook de uitleg over het EMS in de begrippenlijst.

14 januari 2001

Ik heb binnenkort tentamens en een gedeelte gaat over het internet. Daarbij is mijn vraag: Wat zijn virtuele bedrijven nou precies? En wat is e-commerce?
(Kees Lambrechtse)

Beste Kees,
Virtuele bedrijven bestaan niet. Er zijn hooguit normale bedrijven die zakendoen op internet. E-commerce is elektronisch zakendoen, bijvoorbeeld via internet. Ga ook eens de stukken langs die we schreven over nieuwe economie langs:

14 januari 2001

Kent u de term: factormobiliteit? Weet u wat daarmee wordt bedoeld? Kunt u mij ook vertellen wat het verschil tussen de EMU en een monetaire unie is?
(Pieter Pennings)

Beste Pieter,
Factormobiliteit heeft meestal betrekking op de productiefactor arbeid. Bedoeld wordt of mensen moeilijk of gemakkelijk te bewegen zijn te verhuizen als hier geen, maar elders wel werk is te vinden. In Europa is om diverse redenen (zoals taal- en cultuurverschillen) de mobiliteit van de arbeid vrij klein.

Een monetaire unie is een overeenkomst tussen twee of meer landen een gezamenlijke munt te hanteren. Tussen bijvoorbeeld Belgie en Luxemburg bestaat al heel lang een soort monetaire unie (geen wisselkoersschommelingen, beide francs zijn onderling vrij uitwisselbaar). De EMU (Economische en Monetaire Unie) is de naam voor de monetaire unie waartoe de Europese Unie heeft besloten (12 van de 15 EU-landen nemen er op dit moment werkelijk deel aan).

14 januari 2001

Ik zit in 5 gymnasium en moet een werkstuk over de euro maken, er is alleen een vraag, waarop ik nergens het antwoord kan vinden: 'Wat zijn de nadelen van de euro?'
(Robert-Jan Terpstra)

Beste Robert-Jan,
De nadelen zijn dat een deelnemend land niet langer zijn eigen rente- en wisselkoersbeleid meer kan voeren. Verder mogelijk (emotioneel) nadeel: verlies van de eigen munt als nationaal boegbeeld (denk aan de Britten met hun pond sterling). Kijk ook eens in het dossier Euro op de NRC-website, en op de site van het Nationaal Forum voor de introductie van de euro, www.euro.nl.

14 januari 2001

Voor een praktische opdracht voor economie, heb ik informatie nodig over de Euro. Een van de deelvragen is, waarom er een aantal landen is van de EU dat niet mee wil doen aan de Euro. Ik heb er nergens uitgebreide informatie over kunnen vinden.
(Sao-Menh Ly)

Beste Sao-Menh,
Het gaat om Denemarken, Zweden en Groot Brittannie. Heb je al eens geprobeerd te zoeken in het dossier euro van de NRC? Ik zal er kort iets over zeggen. De redenen zijn voor het grootste deel emotioneel. Men geef een deel van zijn zelfstandigheid op (nationale centrale bank die de geldpolitiek bepaalt en de grote trots de eigen munt die men verliest). Voor het Verenigd Koninkrijk gelden die redenen nog tamelijk sterk. Voor Denemarken (en in mindere mate Zweden) komt daar bij dat ze bang zijn hun sociale verworvenheden te verliezen (pensioenvoorzieningen e.d.). Voor angst bestaat overigens geen enkele objectieve reden.

13 januari 2001

Zouden jullie mij kunnen helpen aan aan de berekening van de koers-cashflow verhouding?
(Tamara)

Beste Tamara,
Cashflow is de som van jaarwinst en afschrijving (dat zijn reservering om versleten machines, gebouwen, enzovoort te zijner tijd te kunnen vervangen). De jaarwinst blijft gedeeltelijk (na aftrek van belasting en dividenduitkering aan aandeelhouders) beschikbaar voor uitbreidingsinvesteringen. De afschrijving is bestemd voor de financiering van de vervangingsinvesteringen. De cashflow geeft dus een aanwijzing voor de mogelijkheid van een onderneming om investeringen te financieren uit eigen middelen (zelffinanciering).
Koers-winstverhouding: dit is de beurskoers van een aandeel gedeeld door de (verwachte) jaarwinst per aandeel. In het engels P-E ('price-earnings') ratio.
Koers-cashflowverhouding: de verhouding tussen de koers van een aandeel en de (verwachte)cashflow (winst plus afschrijvingen) per aandeel.
Dus bijvoorbeeld als de koers 100 euro is en de verwachte cashflow in 2001 is 5 euro per aandeel, dan is de koers-cashflowverhouding 100/5 = 20.

11 januari 2001

Als beta-student ben ik voor mezelf een beetje aan het inlezen in economische begrippen. Uit de plaatselijke bibliotheek heb ik het boek gehaald: 'Economie voor iedereen' dat onder de redactie van Flip de Kam in 1986 is verschenen. Na een aantal paragrafen gelezen te hebben, rezen bij mij de volgende vragen over het Bruto Nationaal Product. In het boek wordt gesteld dat de nationale productie en daarmee het nationaal inkomen als volgt te berekenen zijn: de particuliere consumptie, plus de overheidsconsumptie (aankopen door overheid + ambtenarensalarissen), plus investeringen door bedrijven en de overheid. Het bruto nationale product (of bruto nationale inkomen) is dan weer te berekenen door hierbij het uitvoeroverschot op te tellen (of af te trekken als het een uitvoertekort is). Mijn vraag is nu: als de particuliere consumptie het totaal van alle bestedingen door particulieren is, de ambtenaren incluis, is het dan wel juist door in de overheidsbestedingen ook nog weer de ambtenarensalarissen mee te nemen. Worden de ambtenarensalarissen dan niet dubbel geteld? En in de overheidsconsumptie en in de particuliere consumptie? Daarnaast bestaat de overheidsconsumptie nog uit de bestedingen door de overheid. Maar de investeringen van de overheid worden ook nog eens apart meegeteld. Is dit ook niet weer een geval van dubbel tellen van de bestedingen door de overheid?Ik heb hier een tijdje mee rond gelopen, maar ik kom er niet uit. Kunt u mij een en ander helder maken?
(H.G. Hofmeijer)

Beste Hofmeijer,
Dank voor je belangstelling. In plaats van het door Flip de Kam en ons voor Teleac geschreven 14 jaar oude boek, adviseer ik je iets nieuwers, bijvoorbeeld onze rubriek. Al is dat geen boek. Goede basisboeken zijn onze Praktische Economie bij Malmberg, of Economie Zonder Franje bij SMD (nu Meulenhoff). Ook goed: De kern van de Economie van Heertje.
De precieze definitiekwesties rond BNP (tegenwoordig hanteert men internationaal liever het BBP (bruto binnenlands product) vind je in de Nationale Rekeningen van het Centraal Bureau voor de Statistiek CBS (www.cbs.nl).
Omdat de bijdrage van de publieke sector aan de nationale productie lastig is vast te stellen (omdat de door de overheid geleverde diensten vaak geen prijs hebben) neemt men als benadering de som van de ambtenarensalarissen.
De bestedingen van ambtenaren (in hun hoedanigheid van consument) vind je alleen bij de particuliere consumptieve bestedingen. Van een dubbeltelling is dus geen sprake.
Je tweede punt: de overheidsbestedingen worden gevormd door de overheidsconsumptie en de overheidinvesteringen.

10 januari 2001

Wat zijn supply siders en klopt het dat deze ook als de Klassieken worden aangeduid? Ik moet een werkstuk maken. De centrale vraag is: What different explanations and solutions have demand siders and supply siders for unemployment? Van de demand siders (Keynes) weet ik het al, maar de supply siders is mij nog onduidelijk.
(Nienke)

Beste Nienke,
Welk economieboek gebruik je? Eigenaardig dat supplysiders (aanbodeceonomie) er niet in zou staan. Zoek in boeken onder supplyside, aanbodeconomie, (neo)klassieken, reaganomics (onder president Reagan voerde de VS een supplyside economie, ook onder Thatcher in Engeland). Zelf definieren we een en ander in onze Spectrum Economie van A to Z als volgt:
Aanbodeconomie: een stroming in de economie die de productiegroei vooral verklaart uit de ontwikkeling van de aanbodfactoren. Haar aanhangers letten vooral op positieve en negatieve prikkels (incentives) die uitgaan van prijzen, lonen en tarieven. Aanbodeconomen bevelen onder andere belastingverlagingen aan die zijn gericht op het versterken van prikkels. Verlaging van de sociale uitkeringen kan de prikkel om opnieuw betaalde arbeid te gaan verrichten vergroten.

Aanbodfactoren: de factoren die het aanbod van goederen en diensten in een land bepalen, zoals de hoeveelheid en de kwaliteit van de productiefactoren. De toeneming van het aanbod van producten in een land hangt - bij gegeven vraag - af van de vergroting van de productiecapaciteit. Deze wordt op zijn beurt bepaald door: investeringen: nieuwe machines en fabrieken breiden de capaciteit uit; scholing van mensen: beter geschoolde mensen leveren meer en betere prestaties; ontwikkeling van de techniek: productie- en distributieprocessen die van de nieuwste technieken gebruik maken, vergroten ook de capaciteit.

7 januari 2001

Ik moet een economiewerkstuk maken maar ik kan de onderwerpen (kartelafspraken, ontwikkeling van de economie in vroegere communistische landen, inkomstenverdeling) niet in de kranten vinden. ook niet op internet of in tijdschriften. Weet u waar ik korte artikelen hierover kan vinden?
(Wendie)

Beste Wendie,
Over kartelzaken staan er wel een paar in ons archief:

Kijk verder in de begrippenlijst onder mededingingswet en Nma. Over communistische landen en inkomensverdeling moet ik je naar de gangbare paragrafen in de schoolboeken verwijzen.

3 januari 2001

Ik ben op zoek naar voor- en nadelen van de Euro (en de EU). Ondanks het feit dat er veel te vinden is over dit onderwerp ben ik nog nergens een analyse van de nadelen tegengekomen (met name dan het feit dat nationale autoriteiten beleidsvrijheid verliezen).
(Koen Jaspers)

Beste Koen,
Het verlies aan beleidsvrijheid is het voornaamste punt. Tegenstanders van de EMU betogen wel dat Europa geen geschikte regio is voor een muntunie omdat:

Andere nadelen:

Meer reacties uit 2000 - 3
Meer reacties uit 2000 - 2
Meer reacties uit 2000 - 1
Meer reacties uit 1999
Meer reacties uit 1998 - 4
Meer reacties uit 1998 - 3
Meer reacties uit 1998 - 2
Meer reacties uit 1998 - 1
Reacties uit 1997
Reacties uit 1996