Verticale prijsbinding

Hierbij schrijft de fabrikant de detaillist dwingend voor tegen welke verkoopprijs hij een artikel moet aanbieden. Als de fabrikanten bovendien onderling afspreken dezelfde gedragslijn tegenover hun afnemers te hanteren (er is dan horizontale prijsbinding ofwel een kartel) dan is er sprake van collectieve verticale prijsbinding. Deze is sinds 1964 verboden. Zo schrijven de fabrikanten van CD's de winkeliers adviesprijzen voor. Een detaillist die onder deze adviesprijs wil verkopen blijkt van levering te worden uitgesloten.
Op het verbod van collectieve verticale prijsbinding bestaat in ons land een belangrijke uitzondering. De Koninklijke Vereniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels, korter: het uitgeverskartel, is ontheffing verleend voor het handhaven van een vaste boekenprijs. Het aanbieden van boeken beneden de voorgeschreven vaste prijs kan met een beroep op deze ontheffing worden tegengehouden, zoals bijvoorbeeld de Free Record Shop heeft ondervonden.