Club van Rome

In de jaren zeventig is de publieke opinie wakker geschud door de publicaties van de Club van Rome, een groep industriëlen en geleerden, die een antwoord probeerde te vinden op vragen als:

• Hoe lang kan de produktiegroei doorgaan?
• Wanneer zijn bepaalde noodzakelijke grondstoffen en energiebronnen uitgeput?
• Wanneer heeft de wereldbevolking het natuurlijk milieu zo beschadigd, dat het leven op deze planeet gevaar gaat lopen?

De Club van Rome vroeg een aantal onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) deze problemen te bestuderen. In 1972 publiceerde Dennis Meadows c.s. het 'Rapport van de Club van Rome, De grenzen aan de Groei'. Het boek veroorzaakte een wereldwijde heftige discussie en het plaatste het milieuvraagstuk boven aan de agenda. De uitkomsten van het onderzoek waren, dat de grenzen aan de groei op deze planeet binnen de komende honderd jaar bereikt zouden worden, wanneer de bevolkingsgroei, de industrialisatie, de vervuiling, de voedselproduktie en de uitputting van natuurlijke hulpbronnen in hetzelfde tempo zouden doorgaan.

Er werd aangegeven op welke manier een catastrofale ineenstorting zou kunnen worden voorkomen door de groeitrends om te buigen en een toestand van ecologische en economische stabiliteit te scheppen. Latere verfijning van het onderzoek leidde tot de voorspelling dat er geen algemene ineenstorting van het wereldsysteem behoefde te worden verwacht. Maar wel zullen zich in verschillende gebieden op verschillende tijdstippen noodsituaties voordoen.

In feit pleitte het eerste rapport al voor het tot stand brengen van een duurzame ontwikkeling . Een term die pas in 1987 in het Brundtland-rapport Our common future wordt gebruikt.

In 1992 publiceerden Meadows c.s. 'De grenzen voorbij, en wereldwijde catastrofe of een duurzame wereld'. De titel zegt het al: de onderzoekers hebben moeten vaststellen dat 'ondanks de verbeterde technologie, het toegenomen bewustzijn en het strengere milieubeleid, de stromen van natuurlijke hulpbronnen en vervuilende stoffen hun duurzame grenzen in veel gevallen hebben overschreden.' Om een duurzame wereld te realiseren moeten het grondstoffengebruik en de bevolkingsgroei worden bestendigd. Bovendien moeten grondstoffen en energie efficienter worden gebruikt. Zoals ook in hun eerste publicatie staat in deze het begrip exponentiële groei in een begrensde ruimte centraal.