Het Wirtschaftswunder is zijn magische uitstraling al een aantal jaren geleden verloren. De productiegroei in Duitsland is al jaren (vergeleken met de andere landen van de Europese Unie) aan de lage kant. Vorig jaar was er sprake van enig herstel, met een productiegroei van 2,9%. Maar voor 1999 gaan de Vijf Wijzen (de groep vijf alom gerespecteerde economische deskundigen die de Duitse regering jaarlijks adviseren over het economisch beleid) uit van een magere 2% toename van het bruto binnenlands product. NRC Handelsblad van 8 januari 1999 besteedt uitgebreid aandacht aan de opvattingen van een van die Vijf Wijzen, Horst Siebert (zie Een land van twee mentaliteiten).
Als de oorzaak van die matige Duitse economische prestaties vooral aan de conjunctuur zouden kunnen worden toegeschreven, dan was er niet zoveel aan de hand. De Duitse overheid zou dan een stevige bestedingsimpuls aan de economie kunnen geven door middel van een stimulerend anticyclisch beleid. Maar stelt Siebert, dat is niet het geval. Het is een beetje mis met de Duitse conjunctuur, maar het is heel erg meer mis met de Duitse structuur. Het beleid dat de coalitie van SPD en Groenen in Duitsland voert houdt daarmee geen rekening. De rood-groene coalitie richt zich vooral op de vraagfactoren en veel te weinig op de aanbodfactoren. Siebert spreekt in dit verband zelfs badinerend van een naïef keynesianisme, waarvoor in landen als de Verenigde Staten en Groot Brittannië de neus voor wordt opgetrokken. De regering van Gerhard Schröder moet meer aandacht geven aan de bronnen van de groei en die liggen in het bedrijfsleven. Enkele zaken waaraan het volgens hem in Duitsland schort zijn:

• het te hoge tarief van de vennootschapsbelasting;
• te veel en te ingewikkelde wettelijke regels;
• een te riant stelsel van sociale zekerheid;
• loonstijgingen die boven de loonruimte uitgaan.

In Duitsland dreigt een tweedeling in de samenleving te ontstaan, volgens Siebert. Aan de ene kant het bedrijfsleven dat begrepen heeft dat het vertrouwend op eigen kracht de concurrentie op wereldniveau  het hoofd moet bieden en aan de andere kant de werknemers die zich willen verschuilen achter een zorgzame overheid. In menig opzicht zou Duitsland volgens Siebert een voorbeeld kunnen nemen aan het Nederlandse Poldermodel.

JP