T V V O O R A F :
Mijn koningin en ik
HANS NIJENHUIS
Uitgezonderd misschien de
kennismaking met een toekomstig geliefde is er geen wonderbaarlijker
ontmoeting dan die met de koningin. Na afloop staat vast dat er iets
bijzonders is gebeurd, al is niet duidelijk wat. De minuten, die zo'n
ontmoeting duurt, worden jaren later nog herinnerd.
En o ja, voor zover de gelukkige al een beeld van de koningin had,
verandert dat beeld voorgoed. Neem José Rooijers, politieagente
in Enschede. Zij is één van de vijf Nederlanders die
vanavond in een NCRV-documentaire vertellen over hun eigen bijzondere
minuten. "Ik wist van te voren niet meer dan: dit is de koningin, zij
is ons staatshoofd, daar hebben we mee te leven", vertelt de agente,
die Beatrix daags na de vuurwerkramp rondleidde. "Ik was cynisch, nu
ben ik een fan." 'Warme betrokkenheid', 'oprechte belangstelling' - dat
zijn de gevoelens die de koningin tijdens de ontmoeting wist over te
brengen. Veel meer, voegt de agente toe, dan de eveneens aanwezige
premier Kok.
Of neem Fred Lammers, een journalist die door zijn collega's als
'royalty watcher' wordt aangeduid en een biografie over Beatrix heeft
geschreven. Lammers had altijd de indruk dat de koningin afstandelijk
was, ja zelfs "heel stijf". "Maar als je haar dan ontmoet, dan slaat ze
ineens door naar de andere kant." Hij maakte het mee tijdens een
staatsbezoek aan Indonesië, alwaar de koningin zich liet ontvallen
hoe ze met haar toespraak had geworsteld. Zij had overwogen om de ramen
van paleis Noordeinde tegen elkaar open te zetten om de stapels
adviezen van haar bureau te doen "wegfladderen", aldus Lammers. "Op dat
moment dacht ik: Beatrix, je bent een leuk mens!" De verbazing die
gesprekspartners over haar voelen, wordt nog overtroffen door de
verbazing over hun eigen gedrag. Peter Rehwinkel, Tweede Kamerlid voor
de PvdA, bekent zonder aarzeling 'Majesteit' te hebben gezegd, "terwijl
me dat van te voren heel onwennig had geleken". Kunstenaar Paul
Nassenstein gedroeg zich ook al "heel erg braaf" tijdens zijn
ontmoeting met Beatrix. "Je speelt het spel helemaal mee." Het is een
spel met ondoorgrondelijke regels. Wie geselecteerd is voor een
ontmoeting met de koningin, dient zich beschikbaar te houden en niet
méér. Men loopt niet met uitgestoken hand op haar af.
Vragen stel je de koningin niet, dat doet zij. Het wordt de
uitverkorene vooraf allemaal ingeprent door immer zenuwachtige
hofdienaren. Kan na zo'n introductie de koningin zelf nog tegenvallen?
De schilder Nassenstein is de enige die de illusie van liefde op het
eerste gezicht doorbreekt met een kleine maar veelbetekenende
waarneming. "Ze droeg een plastic band om haar pols. Dus we kregen een
heel stijf handje. Ik dacht, wat is dat nou? Achteraf hoorde ik dat ze
een blessure had. Een handschudpols. " Hij gaat er niet op door. Maar je
zou kunnen denken: RSI voor vorsten, is het voor háár dan
toch allemaal routine?
Al met al genoeglijke getuigenissen. Maar brengen ze ons dichter bij de
ontrafeling van het mysterie? Nee. De naakte feiten worden verteld,
zoals dat al talloze malen aan familie en vrienden is gedaan. Maar het
bijzondere wordt er niet door prijs gegeven. Ieder koestert zijn eigen
ontmoeting met Beatrix. Want de koningin en ik, daar komt niemand
tussen.
Oog in oog met Beatrix, NCRV, Ned.1, 22.46-23.26u.