B E E L D :
Inspecteur Burberry
Maarten Huygen
Toen ik er minder goed in zat,
verwisselde ik wel eens de namen van inspecteur Barnaby van Midsomer
Murders met inspecteur Morse. Ik dacht al zappend dat ik naar het
ene programma zat te kijken, terwijl het andere aan de gang was. En dan
ook nog inspecteur Frost van Frost.
De drie inspecteurs zijn Britse heren met persoonlijke eigenaardigheden en assistenten die een
tikje minder slim zijn. Uiteraard, want ze zijn jonger dan de groep die
naar deze series kijkt. Barnaby, Morse en Frost zijn de ultieme wraak
van vijftigers die geen interessante commerciële doelgroep meer
vormen en langzaam uit hun werkplek worden weggekeken door hun baas die
zo oud is als die politie-assistenten. Deze inspecteurs zijn nog lang
niet aan hun VUT toe, want hun mensenkennis en scherpe analyses kunnen
niet worden gemist. Toch zijn de heren niet gelijkwaardig. De scherpe,
stadse, Frost lijkt het meest authentiek. Zijn ogen kunnen bliksemen en
hij leeft op gespannen voet met zijn meerderen. De Jaguar rijdende Morse
in Oxford vond ik al wat minder en Barnaby lijkt op hem. Nu Morse uit de
ether is verdwenen, ja zelfs voor het oog van de kijker is overleden,
blijft de slomere Barnaby als surrogaat over. Misschien wordt het nu ook
tijd voor een heengaan van Barnaby, maar in plaats daarvan komt er deze
herfst in Engeland weer een nieuwe serie. Ook in Nederland is hij
ongekend populair met 800.000 kijkers.
Dat zijn veel hogere cijfers dan voor de meeste jongerenprogramma's. Ook
Frost en Morse scoorden hoog bij het publiek. Nederland heeft de bij
alle leeftijden populaire serie van Baantjer, nog ouder dan het
Britse drietal en ook met jongere assistent. En toch meer dan een
miljoen kijkers.
Mij is het Midsomer Murders te nostalgisch. Ik kan me niet
voorstellen dat het Britse platteland in het echt zo museaal ouderwets
is. Altijd intieme winkeltjes en nooit een giga-markt of een McDonald's
langs de autobaan. Zijn er nooit handige ondernemers begonnen met
lelijke weidewinkels, goedkoper en beter bevoorraad dan die beschimmelde
nerinkjes? In het nieuws heb ik heel wat Britse lelijkheid gezien. Maar
Midsomer Murders presenteert een Burberry Engeland dat past in de
interieur-afdeling van sjieke warenhuizen. De moordenaars zijn lieve
oude dametjes of charmante edelmannen in klassieke open sportauto's en
het draait om erfeniskwesties of oude vetes. Het spookt een beetje. Bij
de Franse Maigret-serie kan ik zo'n ouderwetse omgeving nog
accepteren omdat het meer dan een halve eeuw geleden speelt in mottige
pensions en vervallen Franse provinciesteden. Maar in een hedendaagse
serie wil ik ook de gespletenheid zien van de modernisering. De
traagheid van Midsomer Murders hoort bij het platteland. Het zal
zijn bedoeld voor vermoeide kijkers die duizelen van een sneller
beeldtempo. Ik ging gisteren toch naar een ander net toen een UFO-
specialist tegen Barnaby een hele uiteenzetting begon over een vliegende
schotel. Het was een tweede serie moorden op rij en dat lijkt me een te
grote verstoring van de rust. Barnaby en zijn assistent werkten op hun
dooie akkertje door en hadden weinig haast om er een einde aan te maken.
Kennelijk voldoet de lieflijke omgeving van inspecteur Burberry aan een
mythische behoefte. Het is een troost voor de in het asfalt wonende
kijker dat de gravures nog in het echt zijn te bezichtigen met al die
beleefde, aardige mensen die thee drinken in het groen. Het Nederlandse
platteland is onontgonnen door de politieserie. Het is moeilijk nog een
plekje buitengaats te vinden zonder grote veestallen met voedselsilo's.
Brutale varkenshouders zouden een mooie achtergrond zijn voor fictie.
Maar het platteland blijft uniek Brits. Er schiet me ook geen
Amerikaanse of Duitse plattelands-politieserie te binnen. De meeste
detectives opereren in de moreel verdorven grootstad vol misdaad, drugs
en prostitutie. Ook dát is een troost voor de meerderheid van de
kijkers die er niet wonen.