AAN EEN ON-NEDERLANDS conflict is vanmorgen vroeg voorlopig een eind gekomen. Na een adempauze van een week, waarin het werk achter de schermen ongetwijfeld verder ging, hebben de directie van de Nederlandse Spoorwegen en de vakbonden vandaag dan eindelijk een akkoord bereikt over hun veelbesproken 'rondje om de kerk'.

Deze uitdrukking stond voor een ongekend felle en chaotische ruzie om de macht waarin jaren van frustaties, onbegrip en wederzijds wantrouwen naar buiten kwamen en die culmineerde in het opblazen, althans bij de spoorwegen, van het vertrouwde poldermodel van constructief overleg. De essentie van het akkoord is dat het nieuwe en omstreden dienstrooster (het gewraakte 'rondje om de kerk') per 10 juni wordt ingevoerd. Dat is een overwinning voor de directie, die dit steeds is blijven eisen. In ruil daarvoor gaat de ondernemingsraad aan een alternatief dienstrooster werken en moet de NS-top overleg voeren over de kwaliteit van het werk van machinisten en conducteurs. Ook is afgesproken dat de NS-top voortaan beter met het personeel zal communice ren. Voor ieder normaal bedrijf, voor iedere instelling, zijn dit de gewoonste zaken van de wereld. Zo niet voor NS, dat van de politiek een normaal bedrijf moest worden, maar dat dit tot op de dag van vandaag nog niet is.

DAT ER EEN AKKOORD is, valt te prijzen. De reiziger was de stakingen en acties meer dan beu. Of het een solide akkoord is, moet nog maar worden afgewacht. Het is niet voor het eerst dat betrokkenen het vertrouwen in een goede afloop uiteindelijk moesten beschamen onder druk van hun hoogste baas of een ontevreden achterban. Zoals bij ieder titanengevecht zijn er geen echte overwinnaars. De NS-direc tie staat als een stel geschonden generaals aan het slagveld en overziet de puinhoop: hoe moet dit weer een eenheid worden? De vakbonden, met name die van de FNV, kunnen gaan nadenken over de vraag of zij binnen de grote organisatie die NS is, nog wel voldoende draagvlak hebben.

De 'collectieven' en de ondernemingsraad hebben impliciet de niet geringe verplichting meegekregen om de komende jaren aan opbouw te werken in plaats van afbraak. Want dat is de treurige stand van zaken: een conflict dat op het scherp van de snede is uitgevochten, dat desondanks tijdenlang geen helderheid verschafte, heeft geleid tot verwording en demoralisatie. Daar valt de echte winst te boeken. NS wil een normaal bedrijf worden? Dan is er nu werk aan de winkel.