JOCHEN VAN BARSCHOT
De tijd dat je om radio te maken toestemming nodig had van het Commissariaat voor de Media is voorbij. Ook een zendvergunning van het ministerie van Verkeer en Waterstaat, een door de Rijksdienst voor Radiocommunicatie goedgekeurde zender en een kabel- of etherfrequentie, heb je niet meer nodig. Iedereen kan zijn eigen radiostation beginnen op internet.

De lokale omroepmedewerker hoeft zich geen zorgen meer te maken over verplichte culturele en educatieve programma's. De etherpiraat loopt niet langer de kans om uit de lucht gehaald te worden. En met zorgvuldig uitgekiende muziekformats en verfijnde programmaformules heeft al helemaal niemand iets te maken. Je draait gewoon de muziek die je zelf leuk vindt. Of er ook mensen zijn die daar naar willen luisteren, merk je gauw genoeg. Luisteraars kunnen immers met een druk op de knop - per email - reageren. Nog nooit was radio maken zo interactief.

Een radiostation beginnen op internet is kinderlijk eenvoudig. Op websites als www.live365.com of www.shoutcast.com kun je programma's downloaden die het mogelijk maken om, via je pc, streaming audio uit te zenden op internet. Iedereen met RealAudio, Winamp of een andere geluidspeler kan daar vervolgens naar luisteren.

De internetradiostations schieten als paddestoelen uit de grond. Alleen al bij Live365.com zijn meer dan 30.000 stations aangesloten, die uitsluitend via internet uitzenden. Alle mogelijke muziekgenres komen daarbij aan bod, van Afrikaanse trommelmuziek tot trash metal en van psychedelische rock tot countrymuziek voor truckchauffeurs. Maar er zijn ook stations die dag en nacht donderpreken van radiodominees, optredens van stand-up comedians of bandopnamen van tsjilpende vogels uitzenden.

Ook Nederlandse internetstations heb je in alle soorten en maten. Ze luisteren naar illustere namen als 'Radio De Blauwe Panter' en 'Radio Zielepoot' en de muziek die ze draaien varieert van Nederlandstalige piratenmuziek (bijvoorbeeld bij 'Radio Calimero' op www.internetpiraten.nl) tot populaire hitparademuziek (zoals op www.GotchaFM.nl). Er is ook een station dat alleen Nederlands cabaret uitzendt ('CabaretNet') en een zender die opnames van oude radioprogramma's van zeezenders als Veronica en Radio Mi Amigo draait. 'Radio Rotjeknor' tenslotte draait dag en nacht "typisch Rotterdamse liedjes met een chauvinistische inslag".

De publieke omroepen hebben internet overigens al veel eerder ontdekt als medium om radioprogramma's uit te zenden waar op Radio 1 tot en met 5 geen plek voor is. Zo heeft de TROS 'cyberradio' en maakt VPRO's '3 voor 12' wekelijks 15 uur internetradio met alternatieve popmuziek. 'NPS Webradio' biedt op internet 'de bibliotheek van de verdwenen geluiden', een uitgebreid elektronisch audio-archief.

Ook bedrijven hebben webradio inmiddels ontdekt als marketinginstrument. Zo heeft Barbie een eigen radiostation voor jonge meisjes en draait Radio Disney dag en nacht populaire muziek, afgewisseld met reclame voor Disney-producten. In Nederland heeft de Baja Beach Club, een Rotterdamse uitgaansgelegenheid, een eigen radiostation op zijn website. Er is zelfs een bedrijf dat zich heeft gespecialiseerd in het maken van op maat gesneden radioprogramma's voor websites van bedrijven: Radiomakers.nl.

Het enige obstakel waar Nederlandse radiostations nog mee te maken zouden kunnen krijgen, is de auteursrechtenorganisatie Buma Stemra. Die waakt er immers over dat componisten en platenmaatschappijen een vergoeding krijgen voor het uitzenden van muziek waarover zij het auteursrecht bezitten. Vooralsnog vraagt Buma Stemra stations een vergoeding van 50 gulden per maand voor particulieren en 125 gulden per maand voor bedrijven. Maar als webradio populairder wordt, is het een kwestie van tijd voor die vergoeding hoger wordt. En dan wordt een webstation toch weer een soort etherpiraat.

De adressen van de webstations staan op www.nrc.nl/Muziek.

Eerder verschenen in deze rubriek:

Vrijzinnigen de mond gesnoerd
(9 april 2001)
Onderonsje
(2 april 2001)
Verrassing of ergernis?
(26 maart 2001)
Onkundige tegenpolen
(19 maart 2001)
Zondag, spare rib-dag
(12 maart 2001)
Als de begroting maar klopt
(5 maart 2001)
Het wel en wee in homoland
(26 februari 2001)
Op vakantie met een tank
(19 februari 2001)
Als de beurs sluit, begint het feest
(12 februari 2001)
U vraagt, wij draaien
(5 februari 2001)
Radio zonder hectiek
(29 januari 2001)
De daden van kameraad G.B.
(22 januari 2001)
Voorbij de jacht van alledag
(15 januari 2001)
Onze wakkere verslaggevers
(8 januari 2001)

Eerder verschenen artikelen in het archief.