NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

JOEP HABETS
"Ontzondig mij met hysop", zingt de afwashulp met zijn jongenssopraan gedurig in de keuken van Le Hollandais. Het restaurant is de plaats van handeling in Peter Greeneway's film The Cook, The Thief, His Wife and Her Lover.

Er valt niet op te zingen tegen de zondigheden die zich in het restaurant voltrekken. Het kwaad wordt verpersoonlijkt door de 'dief' Albert Spica. De maffiose schurk beledigt, intimideert, schoffeert, laat zijn schuldenaars stront eten, tuigt zijn vrouw Georgina af en doet verder alles wat God verboden heeft. In het restaurant van kok Richard Borst wordt hij alleen getolereerd omdat hij mede-eigenaar is. Elke avond begaat hij er beestachtigheden in gezelschap van zijn vrouw en zijn kompanen in het kwaad. Hij afficheert zich luidruchtig als fijnproever en kenner van de goede tafelmanieren, maar zijn gedrag laat zien dat hij een proleet is, die beschaving noch verfijning weet te waarderen. Geen wonder dat Georgina valt voor de boekhandelaar, een van de andere gasten, die in alles het tegendeel is van haar echtgenoot. Hij eet aan een tafeltje alleen en laaft de geest door het lezen van een boek. In een omgeving waar barbaarse lichamelijkheid domineert, voedt hij zich met het woord. Met Georgina behoort hij tot de spaarzame gasten in het restaurant die de creaties van Richard Borst naar waarde schatten. En misschien daarom faciliteert de kok hun amoureuze handelingen. Non- verbaal krijgen ze contact, doordat ze zich in vervoering laten brengen door hetzelfde gerecht. Zwijgend bedrijven ze even later hartstochtelijk de liefde op een dames-wc. Tussen de gangen door volgen in de dagen daarna vele even kortstondige als zwijgzame vrijpartijen. Echtgenoot Spica krijgt weet van hun relatie en neemt zijn rivaal op gruwelijke wijze te pakken. Maar de wraak van Georgina is nog afgrijselijker. Zelden zullen weerzinwekkende gebeurtenissen betovender zijn vormgegeven dan in deze film van Greeneway. De beelden in de keuken en de eetzaal refereren aan stillevens van zeventiende-eeuwse Hollandse meesters. De film is met zijn brede cameravoering eigenlijk te groot voor het televisiescherm. De prachtige aankleding en de gedetailleerdheid van de enscenering komen nauwelijks tot hun recht. De verbeelding van het eenvoudige verhaal doet een diepere betekenis vermoeden. De verwijzingen buitelen over elkaar heen. Is Le Hollandais de hel, met hellehonden aan de poort en het vlammend rode interieur? Speelt zich hier een strijd af tussen het vlees en het woord waarbij het woord uiteindelijk vlees wordt in een zwarte versie van de viering van het Laatste Avondmaal? Of is het toch de verbeelding van een samenleving waar verfijning en beschaving het onderspit delven tegen smakeloosheid en geweld? Op het eerste gezicht is het geen kloppende interpretatie omdat het kwaad toch wordt verslagen. Bij nader inzien lukt dat alleen maar omdat de vertegenwoordigers van het goede zich bedienen van de wapens van de tegenpartij. Zodat de vraag blijft: heeft nu het goede of het kwade overwonnen? In elk geval is het af te raden na afloop van de film nog te voorzien in een souper.

Cook, thief, his wife & the lover (Greenaway), Canvas, 23.40-1.40u.