De paardensport heeft zwaar te lijden onder de MKZ-crisis. Paarden moet op stal blijven. De financiële schade van ruiters, stalhouders, dierenartsen, hoefsmeden en hengstenstations is groot.

Door JACOB MELISSEN

LUNTEREN, 19 APRIL. Vijf weken al is de internationale springruiter Wout Jan van der Schans samen met zijn wedstrijdpaarden aan zijn stal in Lunteren gekluisterd. De schimmelhengst Corland, waarmee Van der Schans zich in de equipe voor het Europees kampioenschap in juni hoopt te rijden, loopt verveeld zijn trainingsrondjes. De ruiter had nu naar Frankrijk moeten vertrekken voor een drie weken durende trip als voorbereiding op het EK, maar hij mag met zijn paarden niet van het erf af.

Intussen ziet Van der Schans bij de achterbuurman kippen in vrachtwagens worden geladen. Hij ziet boeren mest uitrijden over de naast zijn buitenbak gelegen weilanden en hij ziet veewagens met geënte koeien langs zijn manege reizen. Maar de paarden mogen niet weg, die hebben stalarrest.

Aanvankelijk had Van der Schans begrip voor zijn 'stalarrest', maar dat is intussen geslonken. "Net als iedereen was ik de eerste weken begaan met het lot van de getroffen boeren", zegt Van der Schans. "Waarom moet een andere bedrijfstak, zoals de paardenhouderij, die niets met evenhoevigen te maken heeft, zo onder het MKZ-virus lijden? Ik heb schriftelijk aan de RVV'ers in ons district gevraagd om uitleg. Hun reactie was één regel lang: 'Helaas kunnen wij niets voor u doen'."

Van de politie kreeg Van der Schans de toezegging dat ze hem wel wil escorteren wanneer hij zijn sportpaarden zou mogen overbrengen naar een stal buiten het toezichtsgebied. "Ik wil mijn paardenwagen op de meest vergaande wijze ontsmetten, maar zelfs dat is schijnbaar nog niet goed genoeg." Voor Georges de Jong, directeur van de Nederlandse Hippische Sportbond (NHS), is de maat vol. "Vorig jaar waren de Nederlandse hippische sporters de succesvolste op de Olympische Spelen. Nu dreigt een sportieve ramp. Van Grunsven moest de wereldbekerfinale dressuur in Aarhus missen. De vier gekwalificeerde springruiters kregen pas op het laatste moment toestemming om naar de wereldbekerfinale in Gothenburg te vertrekken. Dan moet je niet verbaasd zijn over hun tegenvallende prestaties? Ruiters als Van der Schans kunnen zich nu niet op het EK voorbereiden. Daardoor dreigt Nederland niet alleen met een zwakkere equipe aan de start te komen, maar leidt dit voor deze ruiters tot zoveel derving aan inkomsten dat deze crisis voor sommigen het einde van hun carrière én bedrijf kan betekenen."

De Jong schat de financiële schade van de MKZ-crisis voor de paardensport tot nu toe op ongeveer een half miljard gulden. "Er gaan iedere week een honderdtal grotere en kleinere wedstrijden niet door. Prijzengelden worden niet uitgekeerd en sponsors van de ruiters krijgen geen aandacht."

Niet alleen ruiters zijn de dupe. Ook dierenartsen die in paarden zijn gespecialiseerd, zien hun omzet gehalveerd. Hoefsmeden hebben hun smidsvuren moeten doven. Een tiental hengsten staat 'werkeloos' na hun bruikbaarheidtest, waarin ze getest worden op stap, draf, galop, springen, karakter en dressuuraanleg. De merriehouders willen graag sperma van deze goedgekeurde dieren gebruiken voor hun merries, maar het mag niet. Het kost de hengstenstations veel omzet aan dekgelden.

In de paardenhouderij wordt op jaarbasis naar schatting 2.5 miljard gulden omgezet. Indoor Brabant werd afgelast, onder meer ter voorkoming van de samenscholing van veel mensen, maar drie weken later kon op dezelfde plaats wel de Davis Cup-wedstrijd Nederland-Duitsland doorgaan. "Wij hebben een eisenpakket geformuleerd waarin wij willen dat de paardensector gelijk wordt behandeld als andere maatschappelijk sectoren met een vergelijkbaar besmettingsgevaar", verklaart De Jong. Die eisen houden in dat paarden uit de ingesloten gebieden direct vervoerd mogen worden. Dat evenementen die niet worden gehouden op terreinen waar geen evenhoevigen verblijven door mogen gaan, net als andere sportevenementen, en dat de ontsmettingsprotocollen alleen dan gehanteerd moeten worden wanneer paarden van en naar bedrijven met evenhoevigen worden vervoerd.

"Op het ministerie van Landbouw ziet men de paardensport en wat ermee samenhangt waarschijnlijk nog steeds als een hobby, terwijl heel veel mensen op gespecialiseerde bedrijven een boterham moeten en kunnen verdienen", zegt De Jong. Hij is ontstemd omdat ernstig zieke paarden vanuit de gesloten gebieden nog steeds niet overgebracht mogen worden naar de gespecialiseerde klinieken. "De veterinaire faculteit in Utrecht is heel duidelijk. Paarden brengen geen groter besmettingsgevaar met zich mee dan honden, vogels of mensen", weet de Jong.