T V V O O R A F :
Lief en leed op de Betwuwe
JACQUES DE GROOT
Een arts gaat op huisbezoek bij
meneer en mevrouw Bullee, een ouder boerenechtpaar. Zij is herstellende
van een operatie en kan de steun van haar man niet missen. Maar Bullee
kampt zelf ook met gezondheidsproblemen. Elke ochtend heeft hij last van
zijn borst. Zodra de de pijn weggetrokken is, kan hij de hele wereld
aan. "Ik zou zo de vierdaagse kunnen lopen", zegt hij. De huisarts wil
hem Bullee geloven, maar neemt hem in de stal naast de boerderij toch
even apart. Of het geen goed idee is eens langs te komen op het
spreekuur, want hij loopt soms te hard van stapel.
Zo begint vanavond de achtdelige EO-serie Plattelandsdokter over
een kleine plattelandsgemeenschap. De formule is even eenvoudig als
doeltreffend: we kijken mee over de schouder van een huisarts en leren
zo de bewoners van het Betuwse dorp Asperen kennen. Thema's: geboorte en
sterven, lief en leed.
Het gaat overigens om een hernieuwde kennismaking. Want het is alweer de
derde keer dat de wederwaardigheden van plattelandsdokter Van der Steen
worden gevolgd. De eerste twee reeksen, uitgezonden in 1994 en 1998,
oogstten veel lof voor de authentieke aanpak. Reality-tv op z'n best,
niet in het minst door de persoon van Van der Steen, zo luidde de
kritiek.
Dat klopt in grote lijnen nog altijd. Wellicht hadden nieuwe kijkers nog
een introductie kunnen krijgen. Zo wordt op het ene moment meneer Van
Herwaarden geïntroduceerd, een oude man die last heeft van
vaatvernauwing. "Hij leeft biologisch op een vulkaan", zegt Van der
Steen. Vrijwel direct daarna zien we hoe Van Herwaarden ten grave wordt
gedragen. Dan pas dringt het door dat het aanvankelijk om oude beelden
ging, die als doel hebben om het verwerkingsproces van de weduwe Van
Herwaarden in te leiden. Haar zien we later terug in een gesprek met de
huisarts over de wijze waarop haar man stierf.
Praten, luisteren en vragen, is sowieso een sterke kant van Van der
Steen. Met Janny Lovers bijvoorbeeld. Zij komt bij de dokter met het
verzoek haar door te verwijzen voor een sterilisatie. Als moeder van
vijf kinderen heeft ze het bevallen "wel gehad". Omdat de pil die zij
slikt kennelijk niet betrouwbaar is, wil zij gesteriliseerd worden.
Waarom zij en niet haar man Karst, vraagt de kijker zich af. Door de
goede vragen te stellen. krijgt Van der Steen de overwegingen van de
Lovers snel boven tafel. Hij gaat akkoord.
Dat roept bij de documentairemakers kennelijk vragen op. Vindt de
gelovige dokter Van der Steen het dan niet moeilijk om een verwijsbrief
voor sterilisatie uit te schrijven? Zijn antwoord kenschetst hem ten
voeten uit: hij denkt niet in algemene termen. "Ik kijk naar een bepaald
persoon, in een bepaalde relatie, in een bepaalde context. Bij Janny en
Karst Lovers heb ik er geen enkele moeite mee om door te verwijzen."
De serie gaat dus expliciet over mensen, worstelende mensen, levende
mensen. Altijd boeiend, voor alle gezindten.
De plattelandsdokter, EO, Ned.2, 19.30-19.55u.