De relatie van president Cor Boonstra met Sylvia Tóth is mogelijk van belang voor het verloop van de voorkenniszaak die tegen hem dreigt. "Waar staat de tandenborstel van Sylvia", zegt een voorkennisadvocaat. "Dat wil ik weten."

Door onze redacteuren MARK HOUBEN en MICHIEL VAN NIEUWSTADT

ROTTERDAM, 11 APRIL. Het gerucht dat Endemol zou worden overgenomen deed in het voorjaar 2000 al geruime tijd de ronde. De koers van het amusementsbedrijf liep gestaag op in de twee maanden voor de bekendmaking op 17 maart. Geruchten over een overname werden gevoed door de megadeal tussen AOL en Time Warner (internet en media gaan samen, voorspelden de analisten), maar ook door concrete belangstelling van Nederlandse bedrijven. World Online zag in Endemol een mogelijke besteding van de beursopbrengst en ook KPN was in de markt.

In deze omstandigheden zou het niet verbazen als ook de topman van Philips op de hoogte was van de ongewone belangstelling voor het bedrijf van Joop van den Ende en John de Mol. Wat wel verbaast is dat hij aandelen kocht in maart, en mogelijk voor de bekendmaking van de overname van Endemol door Telefónica.

Gezien zijn relatie met Endemolcommissaris Sylvia Tóth begaf de Philips-topman zich op glad ijs. Volgens de zogeheten insiderregeling van de Stichting Toezicht Effectenverkeer mag een ingewijde die beschikt over gevoelige informatie "geen daarmee in verband staande beleggingstransacties verrichten". Dit verbod strekt zich uit tot bloedverwanten van de als insider aangemerkte persoon, maar ook tot "andere personen die een gemeenschappelijke huishouding met de insider voeren". Naar verluidt woonden Sylvia Tóth en Cor Boonstra vorig jaar niet samen, maar een gerenommeerde voorkennisadvocaat betwijfelt of dat in deze kwestie van belang is. "Waar staat de tandenborstel van Sylvia", zegt hij. "Dat wil ik weten." Formeel woont voorzover bekend Boonstra in het Belgische Brasschaat en Tóth in Den Haag.

De brede interpretatie van de insiderregeling en de conclusie dat Boonstra behoort tot de "gelieerde derden" die daarin worden genoemd, heeft nog een belangrijke consequentie: de aankoop door Boonstra van aandelen Endemol had in dat geval gemeld en gepubliceerd moeten worden (door de STE). De raadsman van Boonstra, de voorkennisadvocaat Joost Italianer, betoogde in 1999 op een congres dat het "doorgeven van koersgevoelige informatie strafbaar is". Italianer is niet voor commentaar bereikbaar.

De aangifte van de Stichting Toezicht Effectenverkeer tegen Cor Boonstra is niet openbaar en dat de Philips-topman informatie over de overname van Sylvia Tóth heeft gekregen is dan ook een speculatie. Opmerkelijk is bovendien dat het openbaar ministerie gisteren heeft aangegeven dat de voormalig topvrouw van Content zelf niet is aangemerkt als verdachte.

De affaire rond Boonstra doet denken aan de kwestie van L.D. de Bièvre, de voormalige topbankier van de ABN Amro. In februari 1997 trad hij af als lid van de raad van bestuur van de bank, nadat onderzoek had uitgewezen dat zijn echtgenote in aandelen had gehandeld met voorkennis. Zelf is De Bièvre in de affaire niet aangemerkt als verdachte. Zijn vrouw verrichtte transacties op basis van informatie die zij had opgevangen door zijn uitlatingen. De vrouw heeft uiteindelijk schuld bekend en na een schikking de winst op de transactie plus een boete moeten betalen aan het openbaar ministerie. Het rondzingen van informatie komt vaker voor. Voor Boonstra's bestuurscollega Arthur van der Poel betekenden geruchten over het vertrek van Roel Pieper vorig jaar de redding. Het gerechtshof in Amsterdam betoogde afgelopen zomer dat beleggers zich over het aanstaande vertrek van Pieper hadden kunnen informeren op basis van publicaties die daarop duidden in de Nederlandse en Amerikaanse pers.

Maar het lijkt onwaarschijnlijk dat deze redenering ook Boonstra uit de eventuele brand kan helpen. Belangrijk verschil met het vertrek van Pieper is dat het bod van Telefónica een stevige koersreactie uitlokte (20 procent). Te verwachten invloed op de koers "ongeacht de richting" is een belangrijk wettelijk criterium voor voorwetenschap. Of Boonstra met de transactie geld heeft verdiend of verloren, maakt niets uit.

Volgens voorkennis-jurist Cees van Bavel staat in de wet niets over het doorgeven van koersgevoelige informatie aan vrienden of vriendinnen. "Je kan in een wet natuurlijk alles vastleggen. Maar hoever moet je hiermee gaan? Dat is de vraag."

C. Boonstra zal zijn aanstelling als commissaris bij Heineken en ABN Amro voorlopig niet aanvaarden. Dat hebben beide ondernemingen gisteren bekendgemaakt. Boonstra wacht totdat het onderzoek wegens mogelijk misbruik van voorkennis tegen hem is afgerond. Beleggers lijken niet onder de indruk van de affaire rond de Philips-president. Het aandeel Philips sloot gisteren ruim 6 procent hoger. Vanmorgen kwam daar nog eens bijna vier procent bij op meer dan 32 euro. Philips beschouwt de voorkennisaffaire als een privé-aangelegenheid van Boonstra waar het concern zelf niet direct bij betrokken is.