In: Filmmuseum, Amsterdam. Aldaar: tentoonstelling van Hammer props, stills & posters. Informatie: tel 020 58 91 400.

Hammer wilde per se een 'X'

Door ANDRÉ WAARDENBURG
Een van de inspiratiebronnen voor Tim Burtons 'Gothic' horrorfilm Sleepy Hollow waren de films uit zijn jeugd, doorgaans afkomstig uit de Britse Hammer studio. Door de gastrol van 'Graaf Dracula' Christopher Lee maar vooral door de nadruk die Burton legde op sfeer, effecten en de relatie tussen het natuurlijke en bovennatuurlijke werd Sleepy Hollow in feite een hommage aan Hammer.

Het Filmmuseum in Amsterdam wijdt een programma aan deze filmstudio met de legendarisch geworden naam. Vertoond worden 5 doorbraakfilms, 10 films uit de glorietijd, en 4 films uit de nadagen van Hammer.

De naam Hammer is inmiddels synoniem geworden met een aantal horrorklassiekers uit de jaren vijftig, remakes van Amerikaanse films uit de jaren dertig: The Curse of Frankenstein (1957), Dracula (1958) en The Mummy (1959). Wat deze films onderscheidde van hun voorgangers waren het gebruik van kleur en de explicietere inhoud, zowel wat betreft geweld als seksualiteit.

Dit was bittere noodzaak voor Hammer dat moest concurreren met het opkomende medium televisie en met rivaliserende studio's in eigen land. Hammer was trots op het feit dat vrijwel al zijn films een zogenaamd 'X-certificate' kregen, ten gevolge waarvan ze alleen toegankelijk waren voor volwassenen. Zo trots was Hammer zelfs, dat het met een aantal titels graag zinspeelde op die voor niet-volwassenen verboden, prikkelende inhoud: The Quatermass Xperiment en X the Unknown.

Hammer onderscheidde zich in wel meer zaken. Zo werkte het niet in een echte filmstudio, maar gebruikte het een groot, statig landhuis midden op het platteland als kantoor annex studio, wat zich goed leende voor de negentiende eeuwse entourage van hun vele producties.

In z'n hoogtijdagen leverde het overigens niet alleen horror producerende Hammer aan de lopende band films af volgens een vaste formule en met crew en castleden uit eigen 'stal', zoals regisseurs Terence Fisher, Roy Ward Baker en Freddie Francis, acteurs Christopher Lee en Peter Cushing en production designer Bernard Robinson, die, zo fluisterde men, vast aandelen had in papier maché.