NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

PETER DE BRUIJN
Het gaat slecht met Tommy Wilhelm, de held van Saul Bellows beroemde novelle Seize the day. Hij is zijn baan als handelsreiziger en zijn vrouw kwijtgeraakt en dreigt ook het contact met zijn kinderen te verliezen. Zijn vriendin wil hem verlaten, omdat zijn ex-vrouw niet toestemt in een scheiding. Financieel aan de grond, gereduceerd tot kettingroken en pillen slikken, neemt hij zijn intrek in het Hotel Gloriana in New York, waar veel ouderen hun laatste dagen slijten.

Ook zijn vader, die voor zijn pensionering een succesvol arts was, is daar een geziene gast. Hij weigert zijn zoon, die niet in zijn voetsporen wilde treden, te helpen. Wilhem wendt zich daarom tot een andere hotelbewoner, Dr. Tamkin, die hem met zijn wilde verhalen en halfbakken psychologische theorieën een uitweg lijkt te bieden. Tamkin heeft een wetenschappelijke methode ontwikkeld, waarmee succes verzekerd is op de aandelenmarkt. Wilhelm geeft hem zijn laatste 700 dollar.

Seize the day is een voorbeeld van wat Bellow zijn ‘slachtoffer-literatuur' heeft genoemd. Het kost wat moeite om na te voelen wat het bijzondere was van dit verhaal, toen het midden jaren vijftig verscheen. Het verstikkende gezinsleven, het materialisme en de succes-cultus van Amerika in de jaren vijftig, waar Bellow zich tegen afzet, zijn inmiddels onherkenbaar veranderd. Gescheiden vaders en kinderen die hun ouders van alles en nog wat verwijten, zijn niet meer van het televisiescherm af te slaan. Tot op zekere hoogte is Bellows ontroerende novelle ingehaald door de werkelijkheid.

Wilhelm is een slachtoffer, maar tegelijkertijd zijn het steeds zijn eigen keuzes die hem in een precaire positie hebben gebracht. In zijn wanhoop denkt hij toch nog dat hij bezig is met ‘de zaken van het leven, de echte zaken'. Helaas komt die ambivalentie het minst tot zijn recht in de verfilming van Seize the day van regisseur Fielder Cook. Robin Williams is als Wilhelm veel eenduidiger een hulpeloos geval.

Maar verder is Cook er voortreffelijk in geslaagd om Bellows boek recht te doen. Het verval dat Wilhelm omringt en zijn toenemende nervositeit, heeft hij goed getroffen, onder meer door veel ongemakkelijke close-ups te gebruiken. Joseph Wiseman is fantastisch als de afstandelijke en angstaanjagende vader en Jerry Stiller is een dwingende, autoritaire Dr. Tamkin. Robin Williams vraagt als acteur vaak nogal opzichtig om affectie van het publiek, maar dat zit deze rol niet in de weg, want affectie is precies waar Tommy Wilhelm zo naar hunkert.

Seize the day (Fielder Cook, VS, 1989), Fox, 20.30-22.35u.